به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، به گفته محققان، لیزر ۷۸۰ نانومتری مقرون به صرفه و سبک میتواند عملکردی برابر با لیزرهای رومیزی معمولی داشته باشد و میتواند هم در داخل و هم در خارج از آزمایشگاه استفاده شود.
توسعه و کار با سیستمهای کوانتومی پیشرفته، ساعتهای اتمی و حسگرها به لیزرهای گرانقیمت با دقت بالا نیاز دارد که دارای تنظیمات سنگینی هستند. همه آزمایشگاههای دنیا نمیتوانند از عهده این کار برآیند، و دانشمندان را از انجام چندین آزمایش با ارزش محدود میکند.
با این حال، تیمی از محققان دانشگاه کالیفرنیا، سانتا باربارا (UC Santa Barbara) یک لیزر کوچک، کمهزینه، سبک و با دقت بالا توسعه دادهاند که میتواند عملکردی برابر با لیزرهای حجیم معمولی داشته باشد.
آندری ایسیچنکو، محقق ارشد و دانشجوی فارغ التحصیل در آزمایشگاه Blumenthal در UC سانتا باربارا گفت: این لیزرهای کوچکتر راهحلهای لیزری مقیاسپذیر را برای سیستمهای کوانتومی واقعی، و همچنین لیزرهایی برای حسگرهای کوانتومی قابل حمل، قابل استقرار در میدان، و مبتنی بر فضا فعال میکنند.
محققان یک دستگاه لیزر ۷۸۰ نانومتری به اندازه جعبه کبریت ساخته اند که همراه با یک تراشه است. این لیزر با استفاده از اتمهای روبیدیم در خطوط D۲ ساخته میشود، سطح انرژی کاملاً مشخصی که برای توسعه لیزر مناسب است.
این تیم ابتدا یک پرتو لیزر را از بخار روبیدیم عبور داد و به لیزر اجازه داد فرکانسهای پایدار و سایر ویژگیهای اتم روبیدیم را جذب کند. این برهمکنش لیزر را پایدار و برای آزمایشهایی که شامل اتمهای فوقسرد و آزمایشهای با دقت بالا میشد، مناسب کرد.
مرحله بعدی حذف فرکانسهای ناخواسته از لیزر بود که باعث ایجاد نویز در آن میشد. معمولاً لیزرهای رومیزی از اجزای حجیم برای خلاص شدن از شر نویز استفاده میکنند و یک پرتو قرمز تیره با تنها یک فرکانس تولید میکنند.
با این حال، در این مورد، محققان یک تراشه فشرده سیلیکون نیترید ایجاد کردند که روی آن دیود لیزر Fabry-Pero را قرار دادند و همراه با آن از یک تشدیدگر استفاده کردند. این اجزا با هم نور منسجمی تولید کردند، نویز را حذف کردند و اطمینان حاصل کردند که خروجی نهایی یک پرتو خالص و تک فرکانس است.
نویسندگان مطالعه خاطرنشان میکنند: ما یک لیزر قفلشده با تزریق ۷۸۰ نانومتری ترکیبی با پهنای خط اصلی ۰.۷۴ هرتز و ۸۶۴ هرتز و ۱۰۰ هرتز ۲/Hz محدود با نویز حرارتی در ۱۰ کیلوهرتز را گزارش میکنیم.
محققان ادعا میکنند که دستگاه لیزری آنها به اندازه جعبه کبریت میتواند از لیزرهای رومیزی معمولی ۷۸۰ نانومتری بهتر عمل کند. علاوه بر این، دانشمندان میتوانند از لیزر هم در داخل و هم در خارج از آزمایشگاه استفاده کنند.
آنچه دانشمندان ساخته اند یک لیزر با پهنای خط کم است. چنین لیزرهایی برای تولید نور خالص، پایدار، دقیق و متمرکز در یک فرکانس واحد، با کمترین انتشار در فرکانسهای دیگر شناخته شدهاند. لیزرهای با پهنای خط کم یک نیاز ضروری برای کاربردهایی مانند ساعتهای اتمی، حسگرها و آزمایشهای کوانتومی هستند.