به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری دانشجو، در دنیای امروز، پیشرفت‌های علمی و فناوری در زمینه‌های نظامی، تأثیر بسزایی در تغییر معادلات قدرت و امنیت جهانی داشته است. در این راستا، جمهوری اسلامی ایران با تکیه بر توانمندی‌های بومی و با بهره‌گیری از متخصصان داخلی، گام‌های بلندی در توسعه سیستم‌های تسلیحاتی برداشته است.
دو دستاورد مهم در این حوزه، موشک کروز ابومهدی و شناور شهید ابومهدی المهندس هستند که به‌طور مستقیم به نام شهید ابومهدی المهندس، فرمانده برجسته مقاومت عراق، نام‌گذاری شده‌اند. این دو پروژه، به‌عنوان نمونه‌هایی از توانمندی‌های ایران در زمینه تولید تسلیحات پیشرفته، به نمایش گذاشته‌اند که چگونه می‌توان با استفاده از فناوری‌های نوین، قابلیت‌های دفاعی و بازدارندگی را در سطح منطقه‌ای و جهانی ارتقا داد. در این مطلب، به تحلیل ویژگی‌های فنی و استراتژیک این دو دستاورد برجسته پرداخته خواهد شد و نحوه تأثیرگذاری آنها در تغییر توازن قدرت‌های منطقه‌ای بررسی می‌شود.
موشک کروز ابومهدی
موشک کروز ابومهدی یکی از دستاورد‌های پیشرفته صنایع دفاعی جمهوری اسلامی ایران است که در تاریخ ۳۰ مرداد ۱۳۹۹ رونمایی شد. این موشک که نام خود را از شهید ابومهدی المهندس، فرمانده برجسته مقاومت عراق، گرفته است، به‌عنوان یکی از جدیدترین موشک‌های کروز سطح‌به‌سطح و ضدکشتی، توانایی‌های قابل توجهی در حوزه نبرد‌های دریایی و مقابله با تهدیدات راهبردی را داراست. طراحی، توسعه و تولید این موشک توسط *صنایع هوافضای وزارت دفاع و پشتیبانی نیرو‌های مسلح ایران انجام شده است و به دلیل ویژگی‌های بارز آن، به یکی از عوامل بازدارنده مهم ایران در منطقه و جهان تبدیل شده است.
مشخصات فنی موشک
موشک کروز ابومهدی به‌واسطه طراحی مدرن و کاربرد فناوری‌های نوین، از مشخصات فنی خیره‌کننده‌ای برخوردار است که آن را به یکی از پیشرفته‌ترین موشک‌های موجود در کلاس خود تبدیل کرده است. برخی از مشخصات فنی این موشک عبارت‌اند از:
طول موشک: ۶۰۰ سانتی‌متر
طول بال: ۳۱۰ سانتی‌متر
قطر بدنه: ۵۵ سانتی‌متر
وزن: ۱۶۵۰ کیلوگرم
قدرت تخریب و سر جنگی
موشک ابومهدی مجهز به یک سر جنگی ۴۱۰ کیلوگرمی از نوع مواد منفجره قوی است. این سرجنگی به لطف فناوری‌های پیشرفته، قدرت تخریب بالا و توانایی مقابله با اهداف سخت‌افزار‌های مستحکم، از جمله کشتی‌ها و ناو‌های جنگی دشمن را دارد.
این سطح از تخریب‌پذیری باعث می‌شود که موشک بتواند در حملات دقیق، حتی اهداف بسیار حساس را نیز با کارآیی بالا به‌صورت کامل از بین ببرد.
برد و دقت هدف‌گیری
یکی از مزیت‌های قابل توجه موشک کروز ابومهدی، برد زیاد آن است که بیش از ۱۰۰۰ کیلومتر تخمین زده می‌شود. این موشک، با استفاده از سیستم‌های هدایت پیشرفته، توانایی هدف‌گیری در فاصله‌های بسیار طولانی را فراهم کرده است.
علاوه بر این، دقت بالای آن با خطای زیر ۳ متر تضمین می‌کند که اهداف مورد نظر با حداقل خطا مورد اصابت قرار گیرند. این ویژگی برای عملیات‌هایی که نیاز به دقت بالا و حداقل خسارات جانبی دارند، بسیار حیاتی است.
ویژگی‌های پروازی
موشک کروز ابومهدی در ارتفاع بسیار پایین، کمتر از ۵۰ متر، پرواز می‌کند. این ویژگی که به عنوان پرواز در ارتفاع پست شناخته می‌شود، به موشک امکان می‌دهد از شناسایی توسط رادار‌های دشمن پرهیز کند و احتمال موفقیت در نفوذ به خطوط دفاعی دشمن افزایش یابد. علاوه بر این، سرعت پرواز موشک حدود ۷۰۰ کیلومتر بر ساعت است که آن را قادر می‌سازد به‌سرعت به هدف برسد و زمان لازم برای واکنش دشمن را به حداقل برساند.
موتور و نیروی محرکه
موتور توربوجت این موشک، نیروی لازم برای پرواز سریع و مداوم آن را تامین می‌کند. این موتور یکی از پیشرفته‌ترین موتور‌ها در کلاس خود است که علاوه بر سرعت مناسب، پایداری و کارایی بالایی در شرایط مختلف پروازی دارد. موتور توربوجت امکان استفاده طولانی‌مدت از موشک در ماموریت‌های برد بلند را تضمین می‌کند و به آن توانایی پوشش دهی مناطق عملیاتی گسترده را می‌دهد.
موتور مینی توربوجت طلاییه منصوب روی موشک ابومهدی المهندس
سکو‌های پرتاب
موشک کروز ابومهدی توانایی شلیک از سکو‌های زمینی و دریایی را دارد. این انعطاف‌پذیری در پرتاب، به ایران امکان می‌دهد که از این موشک در شرایط و محیط‌های مختلف، بر اساس نوع تهدید، استفاده کند. سکوی پرتاب زمینی برای نبرد‌های دفاعی یا عملیات استراتژیک و سکوی پرتاب دریایی برای مقابله با تهدیدات موجود در آب‌ها، هر دو، کاربری این موشک را گسترش داده است. این موشک هم از دریا و هم سکو های زمینی و زیرزمینی پرتاب می شود.
راهبرد‌های عملیاتی
به دلیل برد بلند، دقت بالا و قابلیت‌های ضدکشتی این موشک، ابومهدی می‌تواند به‌عنوان یک سلاح راهبردی در مقابله با حضور ناوگان دشمن در آب‌های منطقه‌ای و بین‌المللی مورداستفاده قرار گیرد.
این موشک، به‌ویژه برای محافظت از تنگه هرمز و خلیج فارس، ابزار کلیدی برای اجرای دکترین دفاعی ایران در برابر تهدیدات خارجی به شمار می‌آید. علاوه بر این، با توجه به شلیک از سکو‌های مختلف، قابلیت استفاده آسان در جنگ‌های نامتقارن نیز دارد.
موشک کروز ابومهدی، با ویژگی‌هایی مانند برد بلند، دقت فوق‌العاده، قدرت تخریب بالا، سیستم هدایت پیشرفته و توانایی پرواز در ارتفاع پست، یکی از پیشرفته‌ترین موشک‌های کروز ساخت ایران است. این موشک نشان‌دهنده پیشرفت چشمگیر ایران در زمینه تولید تسلیحات راهبردی و فناوری‌های دفاعی است و به دلیل ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد آن، توانسته نقش موثری در تقویت بازدارندگی دفاعی کشور ایفا کند. از سوی دیگر، تولید بومی این موشک، ایران را از وابستگی به منابع خارجی بی‌نیاز کرده و ضربه‌ای جدی به توازن قدرت در منطقه وارد کرده است.
شناور رزمی شهید ابومهدی المهندس
شناور شهید ابومهدی المهندس یکی از جدیدترین و پیشرفته‌ترین دستاورد‌های نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی است که با هدف افزایش توان دفاعی و عملیاتی در دریا طراحی و ساخته شده است. این شناور که به نام شهید ابومهدی المهندس، فرمانده برجسته مقاومت عراق، نام‌گذاری شده و در دی ماه ۱۴۰۲ به نیروی دریایی سپاه الحاق شد.
ویژگی‌های فنی و عملیاتی
شناور ابومهدی المهندس به‌عنوان یک شناور کاتاماران، دارای دو بدنه متصل است که این طراحی به آن پایداری بیشتر و سرعت بالاتری در عملیات‌های نظامی می‌بخشد. این شناور با چهار موتور پیش‌برنده، قادر است در شرایط دریایی سخت و امواج فورس ۶ به عملیات بپردازد. همچنین، توانایی دریانوردی به مدت ۱۴ روز و طی مسافت ۲ هزار مایل دریایی را دارد که آن را به یک ابزار راهبردی در عملیات‌های طولانی‌مدت تبدیل کرده است.
قابلیت‌های تسلیحاتی
یکی از ویژگی‌های برجسته این شناور، قابلیت رادارگریزی آن است که به‌واسطه طراحی بدنه و استفاده از مواد خاص، امکان شناسایی توسط رادار‌های دشمن را به حداقل می‌رساند. این شناور مجهز به پرتابگر موشک‌های کروز سطح به سطح با برد‌های متنوع از ۳۵ تا ۷۵۰ کیلومتر است که توانایی انهدام اهداف سطحی متخاصم را فراهم می‌کند. همچنین، سامانه‌های کشف و رهگیری و پرتابگر‌های دریاپایه برای دفاع هوایی و مقابله با تهدیدات هوایی در این شناور تعبیه شده‌اند.
لیست تسلیحات این شناور پشتیبانی رزمی:
توپ سینه؛ یک توپ تک لول ۳۰ م‌م هدایت الکترواپتیکی "۲A۴۲"
تیربار‌ها: ۴ گتلینگ ۳ لول ۲۰ م‌م هدایت الکترواپتیکی با قابلیت دفاع نزدیک پدافندی
موشک ضدناو: حداقل ۶ تیر موشک کروز ضدناو از برد ۱۲۰ کیلومتر الی ۳۰۰ کیلومتر
پدافند: ۸ تیر موشک "کوثر"
توانایی‌های پهپادی و دفاعی
شناور ابومهدی المهندس قابلیت حمل و پرتاب پهپاد‌های عمودپرواز (VTOL) را دارد که امکان انجام عملیات‌های شناسایی و رزمی در روز و شب را فراهم می‌کند. این ویژگی به شناور امکان می‌دهد تا در شرایط مختلف، از پهپاد‌ها برای جمع‌آوری اطلاعات و حملات دقیق استفاده کند.
امکانات پزشکی و امدادی
شناور ابومهدی المهندس به فضای پزشکی و تجهیزات کامل امدادی مجهز است که در شرایط بحرانی و عملیات‌های طولانی‌مدت، امکان ارائه خدمات پزشکی و امدادی به خدمه و نیرو‌های عملیاتی را فراهم می‌کند. این امکانات، شناور را به یک پایگاه عملیاتی کامل در دریا تبدیل کرده است که می‌تواند در شرایط مختلف، به‌صورت مستقل عمل کند.
شناور شهید ابومهدی المهندس با ویژگی‌های پیشرفته و توانایی‌های عملیاتی گسترده، یکی از مهم‌ترین دستاورد‌های نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی به شمار می‌آید. این شناور با قابلیت‌های رادارگریز، تسلیحات پیشرفته، توانایی‌های پهپادی و امکانات پزشکی، نقش مهمی در تقویت توان دفاعی و بازدارندگی ایران در برابر تهدیدات دریایی و هوایی ایفا می‌کند. طراحی و ساخت بومی این شناور، نشان‌دهنده پیشرفت چشمگیر ایران در حوزه فناوری‌های دریایی و نظامی است و به‌عنوان یک ابزار راهبردی، می‌تواند در حفظ امنیت و ثبات منطقه‌ای و بین‌المللی مؤثر باشد.
نویسنده: سید نویدرضا موسوی