نگاه ابزارگونه به هنر و به ویژه تئاتر به بن بست مطلق می‌رسد

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری دانشجو، روز دوشنبه اولین نشست از مجموعه نشست های توسعه تئاتر با موضوع «توسعه تئاتر، نقش حاکمیت و بخش خصوصی» برگزار و مسائل مربوط به این موضوعات با حضور حسین پاکدل، حسین سلیمی و مجید سرسنگی مورد نقد و بررسی قرار گرفت. نادره رضایی معاون امورهنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در این نشست حضور داشت.

مجموعه نشست‌های بررسی مسائل توسعه تئاتر در ایران در چهل و سومین جشنواره تئاتر فجر از روز دوشنبه هشتم بهمن ماه همزمان با ششمین روز از جشنواره آغاز شد و حسین سلیمی استاد دانشگاه و رئیس سابق دانشگاه علامه طباطبایی در نشست «توسعه تئاتر، نقش حاکمیت و بخش خصوصی» به بررسی راه های توسعه تئاتر در ایران پرداخت.

حسین سلیمی صحبت های خود را با بیان مثال های تاریخی آغاز کرد: تاریخ به ما نشان می دهد هرجا دولت متصدی توسعه بوده است، یعنی دولت توسعه گرایی جامعه را به عهده گرفته است فاشیسم صورت گرفته است نمونه آن آلمان، ایتالیا و اتحاد شوروی است اما جایی که توسعه از دل جامعه شکل گرفته و رشد کرده است و دولت ها خودشان را به عنوان تسهیل کننده با جامعه هماهنگ کرده اند حالتی متوازن به وجود آمده است.

امروز در کشوری مثل آلمان که وزارت فرهنگ متمرکزی مانند کشور ما ندارند و در ایالات منطقه ای مدیریت فرهنگی دارند، تئاتر به صورت دولتی و خصوصی وجود دارد و برنامه سالیانه آنها بر اساس نوع گرایشی که در جامعه آن منطقه وجود دارد شکل می‌گیرد و برنامه را به اداره کل کشوری ارسال می‌کنند. این حالت بسیار فرق می‌کند با آن جامعه آلمانی که هنر گوبلز در آن می‌گفت هنرمندان حتما برای تبلیغ در راستای دولت اجرا بکنند، بنابر این زمانی که دولت متصدی توسعه باشد چه در حوزه هنر، چه در حوزه اقتصاد و چه در حوزه اجتماع فضایی شبه فاشیسمی صورت می‌گیرد.

وی در ادامه از نگاه دولت مردان کشورمان سخن گفت: خیلی از دولت مردان ما به حوزه هنر اینگونه نگاه می‌کنند که هنر باید اندیشه های آنها را تبلیغ کند، یعنی آنها می‌گویند من تفکرات بالایی دارم اندیشه های دارم آرمان های دارم که هیچ کس جز من متوجه نمی‌شود، هنرمندان بیایید اندیشه های من را به حالت زیبایی به جامعه ارائه کنید تا جامعه هم متوجه بشود. من این نگاه را نگاه ابزارگونه به هنر می‌دانم، انگار دولت حکیم و فیلسوفی کامل می‌شود که نیک و بد جامعه رو می‌شناسد و همه چیز را می‌فهمد و می‌گوید حالا من که همه چیز را می‌فهمم شما به ابزار مسلط بشوید و به زبان زیبایی شناسی برای مردم به نمایش بگذارید.

 این نگاه در دولت به نظر من هرگز پاینده نیست و تجربیات تاریخی نشان می‌دهد که هر جا این نگاه بوده است دوره اوجی را طی کرده ولی بعد از مدتی به بن بست مطلق رسیده است. ولی نگاهی هست که می‌گوید هنرمند خودش خالق ارزش است و درد جامعه را می‌فهمد و دیدگاه خودش را راجع به آن درد بیان می‌کند و راه حل می‌دهد و اندوه و شادی های خود را بیان می‌کند.