سامانه ضدزره پیروز در رزمایش اخیر سپاه حضور پیدا کرد/ درگیری همزمان با ۴ تانک و زره پوش در کمتر از ده ثانیه +جزییات
به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری دانشجو ؛ در دنیای مدرن جنگاوری، نبرد با تانکها و ادوات زرهی سنگین همواره یکی از چالشهای اصلی نیروهای نظامی بوده است. موشکهای ضد زره، به عنوان سلاحی کلیدی برای مقابله با این تهدیدات، همواره در حال توسعه و ارتقا بودهاند. در این میان، جمهوری اسلامی ایران نیز با تکیه بر توان داخلی، گامهای مهمی در طراحی و تولید سامانههای ضد زره برداشته است. سامانه ضد زره پیروز، یکی از جدیدترین دستاوردهای نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در این زمینه است که با ویژگیهای منحصر به فرد خود، توانایی مقابله با زرههای مدرن و حتی سامانههای دفاع فعال (APS) را نیز دارا میباشد. این سامانه تاکتیکی در سال 1396 طراحی شد و در ساختار رزم نیروی زمینی سپاه جا گرفت. تحرک بالا به این سامانه ای امکان را میدهد در جای جای سرزمین ایران برای ناوگان زرهی دشمن کمین بزند و شکارچی صبور متعارضان به خاک ایران باشد.
چالش سامانههای دفاع فعال و ضرورت نوآوری
موشکهای ضد زره کورنت و دهلاویه، در نمونههای اولیه خود، اغلب به صورت تکلانچر طراحی شدهاند؛ یعنی هر پرتابگر تنها یک تیوپ موشک را حمل میکند. این امر در گذشته کافی به نظر میرسید، اما با ظهور سامانههای دفاع فعال روی تانکها و ادوات زرهی، معادلات تغییر کرد. سامانههای دفاع فعال، به دو دسته کلی مقابله نرم (Soft Kill) و مقابله سخت (Hard Kill) تقسیم میشوند. در هر دو نوع، سنسورها و رادارهای کوچک نصب شده در اطراف برجک، نزدیک شدن موشک را به اپراتور داخل تانک هشدار میدهند.
در سامانههای مقابله نرم، اپراتور با استفاده از امواج (جنگ الکترونیک)، سعی در منحرف کردن مسیر موشک میکند. در سامانههای مقابله سخت، یک پرتابه (معمولاً یک پرتابه انفجاری کوچک) به سمت موشک شلیک شده و آن را در هوا منهدم میکند. به این ترتیب، تانکها و ادوات زرهی به طور فزایندهای در برابر موشکهای ضد زره سنتی مقاوم شدهاند و نیاز به رویکردهای جدید و نوآورانه برای غلبه بر این چالشها احساس میشود.
سامانه پیروز: راهکاری برای غلبه بر سامانههای دفاع فعال
با درک این چالشها، متخصصان نظامی ایران در پی یافتن راهکاری برای مقابله با سامانههای دفاع فعال برآمدند. یکی از این راه حلها، سامانه پیروز بود. ایده اصلی این سامانه بر این پایه استوار است که سامانههای دفاع فعال، پس از مقابله با یک موشک، به زمان مشخصی نیاز دارند تا مجدداً آماده مقابله با تهدید بعدی شوند. از این رو، با شلیک دو موشک پشت سر هم و در فاصله زمانی بسیار کوتاه، میتوان از این "زمان خلاء" استفاده کرد و موشک دوم را قبل از فعال شدن مجدد سامانه دفاع فعال، به هدف رساند.
برای تحقق این ایده، نیاز به یک پرتابگر چندتایی بود که قادر به شلیک دو موشک در کمترین زمان ممکن باشد. سامانه موشکی پیروز با بهرهگیری از یک سکوی دو درجه آزادی، این امکان را فراهم میسازد. این سکو قابلیت نصب چهار فروند موشک ضد زره دهلاویه را داراست و به همراه یک سامانه الکترواپتیکی پیشرفته، تواناییهای قابل توجهی را در اختیار کاربر قرار میدهد و با شلیک متعدد به یک هدف هزمان عملا باعث ازکار افتادن کارایی سامانه های دفاعی تانک ها شود. همچنین، یک سیستم هدایت برای هدفگیری و شلیک آسانتر در سامانه تعبیه شده است.
موشک اصلی مورد استفاده سامانه پیروز موشک های دهلاویه هستند که تولید صنایع دفاع می باشند و کیفیت بالایی در نبرد های داعش و سوریه از خود نشان دادند.همچنین این سامانه قابلیت بارگزاری سریع مهمات بدون نیاز به جرثقیل مخصوص را دارد که سرعت ریلودینگ و عملیات سامانه را به شدت افزایش می دهد و این مسله پیروز را به عنصر کلیدی شبکه رزم زمینی سپاه تبدیل میکند.
ویژگیهای کلیدی سامانه پیروز
پرتابگر چندتایی: سکوی دو درجه آزادی با قابلیت نصب چهار موشک ضد زره دهلاویه، امکان شلیک دو موشک در فاصله زمانی بسیار کوتاه را فراهم میکند.
سامانه الکترواپتیکی پیشرفته: دوربینهای حرارتی و دید در شب، امکان استفاده از سامانه را در تمامی شرایط آب و هوایی و در طول شب و روز فراهم میکنند. قابلیت قفل روی هدف نیز دقت و کارایی سامانه را افزایش میدهد.
تحرکپذیری بالا: نصب سامانه بر روی خودروی تاکتیکی ارس، تحرکپذیری بالایی را به سامانه میبخشد و امکان استقرار سریع و آسان در مناطق مختلف عملیاتی را فراهم میکند.
حفاظت از سامانه: طراحی آسانسوری، امکان جمع شدن سامانه در داخل خودرو در زمانهای غیر عملیاتی را فراهم میکند و از آن در برابر آسیبهای احتمالی محافظت میکند. این طراحی همچنین پوشش مناسبی برای خودروی حامل سامانه در صحنه نبرد ایجاد میکند. البته لازم به ذکره پیروز هیچ زره و حفاظتی ندارد و بدنه آن در مقابل انواع تهدیدات سخت به شدت آسیب پذیر است که مشخصاً با توجه به حجم بالای تهدیدات دشمن علی الخصوص در حوزه پهپادی و توپخانه ای لازم است در حوزه حفاظت از خودرو تمهیداتی اندیشیده شود وامید میره در ارتقا های بعدی شاهد یک بدنه زره پوش شده و محافظت شده باشیم.
سرعت بالای شلیک: یکی از مهمترین ویژگیهای سامانه پیروز، قابلیت شلیک موشکها با فاصله زمانی تنها 0.4 ثانیه از یکدیگر است. این سرعت بالا، امکان مقابله موثر با سامانههای دفاع فعال تانکها را فراهم میکند.
پوستر وزارت دفاع از سامانه پیروز برای بازاریابی و فروش آن در بازار تسلیحات
مزایای عملیاتی و تاکتیکی سامانه پیروز
مقابله با سامانههای دفاع فعال: قابلیت شلیک دو موشک در فاصله زمانی کوتاه، مهمترین مزیت سامانه پیروز است که امکان غلبه بر سامانههای دفاع فعال را فراهم میکند.
درگیری با اهداف هوایی: سامانه پیروز قادر است با اهداف هوایی در ارتفاع 2 کیلومتری و برد 5 تا 8 کیلومتری (بسته به نوع موشک دهلاویه مورد استفاده) نیز درگیر شود و این به معنی عملیاتی شدن یک سامانه چندمنظوره در سپاه است که ضمن قابلیت درگیری با تانک ها و زره پوش ها، قابلیت درگیری با بالگرد های ترابری و تهاجمی دشمن را دارد.
افزایش قدرت آتش: عملیاتی شدن سامانه پیروز در کنار سایر سامانههای ضد زره و ضد استحکامات، قدرت آتش یگانهای رزمی نیروی زمینی سپاه را به طور قابل توجهی افزایش میدهد.چرا که بر خلاف نسخه های قدیمی پرتابگر های ضد زره، امکان پرتاب همزمان 4 موشک ضد زره را داراست.
اتاق شلیک و هدایت موشک ها که زیر سامانه های موشکی قرار گرفته و یک کاربر دارد
مقابله از فواصل ایمن: برد بالای موشکهای دهلاویه، امکان مقابله با تهدیدات زرهی را از فواصل ایمن فراهم میکند و نیازی به حضور خودرو در تیررس ادوات زرهی دشمن نیست. البته نسخه بدون سرنشین در مرحله تحقیقات است و نمونه های عملیاتی در رزمایش پیامبر اعظم حداقل دو کاربر دارد( یک کاربر راننده و یک کاربر سامانه)
قابلیت انتقال سریع و ساده با هواپیماهای موجود
یکی از توانمندی های بسیار کارآمد که به واسطه طراحی خاص در این سامانه وجود دارد توانایی انتقال آن با هواپیماهای ترابری و امکان پرتاب آن در عملیات های هوابرد است که در زمینه تحرک و سرعت عملیاتی شدن آن تاثیر مثبت دارد و عملا ارزش عملیاتی این سامانه را چند برابر میکند. در نبرد های امروزی، سرعت عمل اول حرف اول را میزند و خود بحث انتقال ادوات به محل عملیات چالش جداگانه ای است که به لطف طراحی دقیق آن و همچنین جا دادن تمام سامانه در یک خودروی تاکتیکی، این مسله به نقطه قوت پیروز تبدیل شده است.
انتقال سریع این سامانه در رزمایش پیامبر اعظم امسال تست شد که با موفقیت و سرعت بالا این سامانه به محل رزمایش منتقل شد و سریعاً عملیاتی شد.
در مجموع، سامانه ضد زره پیروز، نمونهای بارز از خودکفایی و نوآوری در صنایع دفاعی جمهوری اسلامی ایران است. این سامانه، با ویژگیهای منحصر به فرد خود، پاسخی نوین به تهدیدات زرهی در میدان نبرد ارائه میدهد و تواناییهای رزمی نیروی زمینی سپاه پاسداران را به طور چشمگیری ارتقا میبخشد. معرفی و عملیاتی شدن این سامانه ، نشاندهنده فهم طراحان رزم کشور از تهدیدات روز است. همچنین توسعه سامانه های مشابه در ساختار رزم ایران و ساخت نمونه های بدون حضور کاربر، در نبرد های پرتلفات آینده تاثیرگذار خواهد بود و نیروی انسانی با ارزش را از خطر حملات مستقیم در امان نگه میدارد. امری که فرماندهان پیشتر با توسعه پهپاد ها و ربات های جنگی آن را دنبال کرده اند.
سید نویدرضا موسوی