توسعه پایدار و ورود پرشتاب فناوری نانو به فاز صنعتی‌سازی در کشور
به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، و به نقل از معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش‌بنیان ریاست‌جمهوری، ایران در یک‌دهه گذشته شاهد رشدقابل توجهی در تولید محصولات نانویی بوده است. این روند رو به رشد را می‌توان به سه مرحله تقسیم کرد، مرحله اول (۱۳۹۲ تا ۱۳۹۷)، در این دوره، تعداد محصولات نانو دارای گواهی نانومقیاس رشد تدریجی، اما پیوسته‌ای را تجربه کرده است. در سال ۱۳۹۲ تنها ۷۶ محصول گواهی دریافت کرده بودند، اما این عدد در سال ۱۳۹۷ به ۵۵۸ مورد افزایش یافت. رشد سالانه در این دوره به‌طور متوسط حدود ۱۰۰ محصول بوده است. این بازه زمانی را می‌توان دوران پایه‌گذاری اکوسیستم نانو در ایران دانست که طی آن، شرکت‌ها و پژوهشگران به تدریج وارد این عرصه شدند.
مرحله دوم (۱۳۹۸ تا ۱۳۹۹)، در سال ۱۳۹۸ تعداد محصولات نانویی گواهی‌شده به ۶۴۷ مورد رسید و در سال ۱۳۹۹ این مقدار به ۷۵۰ محصول افزایش یافت. این مرحله، نشان‌دهنده افزایش نسبی نرخ رشد در مقایسه با دوره قبلی است. در این دوره، سیاست‌های حمایتی و زیرساخت‌های علمی و فناورانه نقش پررنگ‌تری ایفا کرده و موجب شتاب‌گیری روند صدور گواهی‌های نانومقیاس شده‌اند؛ و مرحله سوم (۱۴۰۰ تا ۱۴۰۳) با جهشی چشمگیر که در آن تعداد محصولات گواهی‌شده از هزار و ۱۱۱ مورد در سال ۱۴۰۰ به هزار و ۷۳۶ مورد در سال ۱۴۰۳ افزایش یافته است.
این موفقیت مرهون عوامل متعددی از جمله، حمایت‌های ستاد توسعه فناوری نانو از شرکت‌های فناور و پژوهشگران، توسعه زیرساخت‌های پژوهشی و آزمایشگاهی، افزایش سرمایه‌گذاری بخش خصوصی، گسترش بازار‌های صادراتی و افزایش آگاهی و پذیرش فناوری نانو در صنایع مختلف، حمایت‌های مالی، تسهیل تجاری‌سازی و حضور در نمایشگاه‌های داخلی و بین‌المللی است.
با توجه به روند فعلی و پیش‌بینی افزایش تعداد محصولات نانویی به بیش از ۲۰۰۰ محصول در سال ۱۴۰۵، ایران در آستانه تبدیل شدن به قطب‌های اصلی تولید و صادرات محصولات نانویی در جهان قرار دارد. همکاری‌های بین‌المللی، جذب سرمایه‌گذاری خارجی، ورود فناوری نانو به حوزه‌های جدیدی مانند انرژی‌های تجدیدپذیر و محیط‌زیست و همچنین ارتقای استاندارد‌های کیفی و نظارت بر تولید، از عوامل کلیدی در تحقق این چشم‌انداز خواهند بود. ادامه این روند با بهره‌گیری از ظرفیت‌های پژوهشی، توسعه نیروی انسانی متخصص و حمایت مستمر از شرکت‌های فناور، آینده‌ای درخشان را برای صنعت نانو ایران رقم خواهد زد.