نفوذ برخی روشنفکران غیرمتعهد در محیط دانشگاهی

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، به نقل ازنهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها، نخستین اجلاس «همایش ملّی مدیریت تراز انقلاب اسلامی در اندیشه و سیره آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای (مدظله)» با موضوع «شهید سید ابراهیم رئیسی؛ مدیر تراز» با سخنرانی دکتر علم‌الهدی (همسر شهید آیت‌الله رئیسی) و حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر شاکری (رئیس دانشگاه معارف اسلامی) در تاریخ سه‌شنبه ۶ خرداد ۱۴۰۴ در محل سالن سپهبد شهید سلیمانی دانشگاه معارف اسلامی برگزار شد.

دکتر علم‌الهدی همسر شهید آیت‌الله سیدابراهیم رئیسی و استاد تمام گروه علوم تربیتی دانشگاه شهید بهشتی در نخستین اجلاس همایش ملی «مدیریت تراز انقلاب اسلامی در اندیشه و سیره آیت‌الله‌العظمی خامنه‌ای (مدظله)»، با اشاره به عمق‌یافتن احساسات مردمی نسبت به فقدان رئیس‌جمهور شهید، تأکید کرد که جمهوری اسلامی امروز از مرحله تئوری‌پردازی عبور کرده و به الگویی عینی از حکمرانی دینی بدل شده است.

علم‌الهدی، با اشاره به تفاوت فضای عمومی نسبت به سال گذشته در خصوص شهادت شهید رئیسی، گفت: در سال اول، احساسات در کنش‌های مردم موج می‌زد و غافلگیرکننده بود؛ اما امسال، با گذر زمان، این احساسات به‌صورت عمیق‌تر و کنترل‌شده‌تری بروز یافت. این نشان می‌دهد که حرکت از یک موج احساسی در سوگ رئیس جمهور، به یک فرآیند عقلانی و سازمان‌یافته در حال تبدیل است.

دکترعلم‌الهدی با تأکید بر اهمیت مشاهده عینی الگوی جمهوری اسلامی اظهار داشت: امروز دیگر صرفاً در مقام نظریه نیستیم؛ بلکه الگوی عملی و محسوس جمهوری اسلامی پیش روی ما است. این نقطه عطف را شهید رئیسی با صداقت و اخلاص خود ایجاد کرد و امروز، نمایندگان و مسئولان باید از این درس بزرگ استفاده کنند.

وی با انتقاد از نگاه فردی به دین در برخی جوامع غربی تصریح کرد: یکی از مسائل کلیدی در تحلیل نظام جمهوری اسلامی، نسبت فعالیت انسان با حضور خداوند در جامعه است. برخلاف تمدن غربی که دین را به عرصه خصوصی محدود کرد، اندیشه امام خمینی (ره) و علمای بزرگ شیعه، دین را یک امر اجتماعی، سیاسی و تمدنی می‌دانند.

علم‌الهدی افزود: جمهوری اسلامی پاسخی عملی و روشن به نظریات سکولار است. در این نظام، مردم در تمام لحظات زندگی خود، حضور خدا را احساس می‌کنند. این نه یک توهم، بلکه تحقق یک واقعیت ایمانی است. برخلاف برخی دیدگاه‌ها که دین را به اخلاق فردی تقلیل می‌دهند، دین باید در سیاست، فرهنگ، اقتصاد و همه عرصه‌های اجتماعی جاری باشد.

لزوم بازخوانی مبانی معرفتی اسلامی در دانشگاه‌ها

وی بر لزوم بازخوانی مبانی معرفتی اسلامی در دانشگاه‌ها تأکید کرد و گفت: بیش از همیشه نیاز داریم تا انسان‌شناسی، جامعه‌شناسی و معرفت‌شناسی اسلامی را در برابر نگاه‌های سکولار غربی بازخوانی کنیم. جمهوری اسلامی فرصت بی‌نظیری برای تحقق این مبانی در عرصه عمل فراهم آورده است.

وی خاطرنشان کرد: نسبت میان مردم‌سالاری، تشیع و مدیریت اسلامی، نیازمند بازخوانی انتقادی و علمی است. امروز باید این مفاهیم را از منظر مبانی توحیدی و فکری اسلامی بررسی کنیم تا بتوانیم الگویی اصیل و برخاسته از حکمت اسلامی ارائه دهیم.

ولایت فقیه به‌عنوان ستون خیمه جمهوری اسلامی، باید در محافل علمی به‌صورت نظری و عملی تبیین شود

علم‌الهدی در ادامه سخنان خود با تأکید بر لزوم بازخوانی تفاوت‌های بنیادین میان الگوی اسلامی حکومت و دموکراسی غربی گفت: ولایت فقیه به‌عنوان ستون خیمه جمهوری اسلامی، باید در محافل علمی به‌صورت نظری و عملی تبیین شود. ما باید با اتکا به مفهوم عدالت، تفاوت عمیق میان مردم‌سالاری دینی و دموکراسی سکولار را روشن کنیم.

وی با اشاره به اینکه امروزه دموکراسی به‌عنوان بهترین الگوی حکومتی در جهان شناخته می‌شود، افزود: باید توجه داشت که برخی نارسایی‌ها و مشکلات اجرایی را نباید به اصل الگو نسبت داد. آنچه امروز در کشور ما با عنوان دموکراسی وجود دارد، شکل بومی‌شده‌ای از مردم‌سالاری دینی است که ابزارهایی، چون انتخابات را حفظ کرده، اما بنیاد آن بر مبنای مشارکت الهی و تعهد شرعی است.

خانم علم‌الهدی تأکید کرد: اساتید معارف اسلامی باید این تجربه عینی از تحقق مفاهیم اسلامی در جمهوری اسلامی را با دقت و ظرافت برای نسل جدید توضیح دهند.

دانشگاه‌ها باید مأموریت تربیت طبقه‌ای از روشنفکران متخصص را بر عهده بگیرند

وی در بخش دیگری از سخنان خود، به ضرورت تربیت نیروی انسانی متعهد برای آینده نظام اسلامی پرداخت و اظهار داشت: دانشگاه‌ها باید مأموریت تربیت طبقه‌ای از روشنفکران متخصص را بر عهده بگیرند؛ افرادی که علاوه بر مهارت علمی، به مبانی دینی و انقلاب اسلامی وفادار باشند.

علم‌الهدی با اشاره به نفوذ برخی روشنفکران غیرمتعهد در محیط دانشگاهی، گفت: امروز با افرادی مواجه‌ایم که تخصص دارند، اما تعلقی به مبانی اسلامی ندارند. آنها در فضای فکری دانشجویان تأثیرگذارند، نگرش و رفتار آنان را تغییر می‌دهند و در نتیجه شکاف میان نظام اسلامی و نسل جدید را عمیق‌تر می‌کنند.

واژه مردم گاه به‌صورت ابزاری و قدسی‌گونه مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد

وی در ادامه با نگاهی انتقادی به استفاده سیاسی از واژه مردم، گفت: مفهوم مردم یکی از کلی‌ترین مفاهیم سیاسی است که گاه به‌صورت ابزاری و قدسی‌گونه مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد. هر گروهی، با اتکا به برخی نظرسنجی‌ها یا تحلیل‌های خاص، خود را نماینده مردم می‌داند؛ در حالی‌که در قرآن کریم، مردم یک‌دست و مقدس نیستند.

علم‌الهدی افزود: در آیات متعدد قرآن، مردم به گروه‌های هدایت‌یافته و گمراه تقسیم شده‌اند. شناخت دقیق لایه‌های گوناگون مردم، از نظر روانی، اجتماعی، سنی، قومی و جغرافیایی، پیش‌شرط هر تصمیم عادلانه و خردمندانه در عرصه حکمرانی است.

وی تأکید کرد: جمهوری اسلامی تنها زمانی می‌تواند الگوی موفقی از مردم‌سالاری دینی ارائه دهد که روشنفکران دانشگاهی آن، هم صاحب‌نظر باشند و هم به‌درستی مرز میان مردم‌سالاری الهی و مردم‌سالاری ابزاری را درک کنند.

علم‌الهدی در ادامه افزود: شهید رئیسی با نگاهی برخاسته از ایمان و اخلاص، توانست نمونه‌ای عملی از ولایت فقیه در مقام اجرا و مردم‌سالاری دینی در میدان عمل را به نمایش بگذارد. او نه صرفاً در شعار، بلکه در رفتار، تصمیم‌گیری، و اولویت‌بندی‌هایش، نشان داد که حکومت اسلامی، حکومت دل‌ها و عقل‌ها است، نه فقط قوانین و ساختارها.

وی تأکید کرد: شهید رئیسی نه تنها خود را خدمت‌گزار مردم می‌دانست، بلکه این خدمت را راهی برای تقرب به خدا و زمینه‌سازی برای ظهور می‌دید. همین نگاه بود که باعث شد با تمام توان در روستا‌ها حاضر شود، به صدای کشاورزان گوش دهد، یار محرومان باشد و در جلسات اداری نیز، با زبان دینی، عدالت‌خواهی و دغدغه عدالت اجتماعی را طرح کند. این همان ولایتمداری در سلوک عملی است.

علم‌الهدی بیان داشت: یکی از مهم‌ترین آموزه‌های شهید رئیسی برای مدیران نسل آینده، اولویت‌دادن به ایمان، عدالت و صداقت در تصمیم‌گیری است. مدیری که از سر اخلاص و برای رضای خدا کار کند، حتی در ناکامی‌ها، عزتمند می‌ماند. رئیسی به ما آموخت که معنویت، قابل تفکیک از سیاست نیست؛ و سیاست ورزی مؤمنانه ممکن است، اگر به جای قدرت‌طلبی، روح عبودیت در مدیریت جاری شود.

وی با اشاره به رابطه این نگاه با مفهوم رهبری در منظومه فکری ولایت فقیه گفت: رهبر انقلاب، به‌درستی فرموده‌اند که ولایت فقیه، یعنی حاکمیت اسلام، نه حاکمیت یک فرد. شهید رئیسی تلاش کرد این معنا را با فروتنی در برابر رهبری و التزام به جهت‌گیری‌های کلان نظام، محقق سازد. او در عمل نشان داد که اطاعت از ولی فقیه، عین عقلانیت و مسئولیت‌پذیری است، نه تقلید کور.

امروز بیش از همیشه به الگوهایی، چون شهید رئیسی نیازمندیم

علم‌الهدی همچنین خاطرنشان کرد: امروز بیش از همیشه به الگوهایی، چون شهید رئیسی نیازمندیم؛ مدیرانی که بدون هیاهو، اما با قوت در ایمان، دل به مردم بدهند و به‌جای تکیه بر ساختار‌های فرسوده و وعده‌های پوچ، بر اراده‌های مردمی، توکل به خدا، و عقلانیت انقلابی استوار باشند.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین دکتر شاکری رئیس دانشگاه معارف اسلامی، نیز دراین اجلاس با گرامیداشت یاد و راه شهید آیت‌الله رئیسی، ایشان را نماد مدیریت انقلابی، مردمی و در تراز گفتمان تمدنی انقلاب اسلامی توصیف کرد.

رئیس دانشگاه معارف اسلامی، ضمن گرامی‌داشت ایام شهادت امام جواد علیه‌السلام، با اشاره به موضوع اجلاس اظهار داشت: این نشست با محوریت تبیین ویژگی‌های مدیریتی شهید آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی به عنوان یک مدیر تراز انقلاب اسلامی برگزار شده و یکی از نیاز‌های جدی نظام اسلامی، توجه به مفهوم مدیریت در تراز گفتمان انقلاب اسلامی است؛ مدیریتی که بر پایه ارزش‌ها، جهاد، مردمی‌بودن و حرکت در مسیر تحقق تمدن نوین اسلامی شکل می‌گیرد.

وی افزود: با الهام از بیانات مقام معظم رهبری و به پشتوانه دو رشته مدیریت و انقلاب اسلامی در دانشگاه معارف اسلامی، تصمیم به برگزاری سلسله اجلاسیه‌هایی گرفتیم که در آن، سه چهره شاخص مدیریت تراز انقلاب اسلامی یعنی شهید آیت‌الله رئیسی، سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی و سید حسن نصرالله به عنوان الگو‌های عملی مورد بررسی قرار گیرند.

دکتر شاکری با اشاره به ظرفیت بیانیه گام دوم انقلاب برای بازشناسی مدیر تراز، اظهار داشت: بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، که توسط رهبر معظم انقلاب در چهلمین سال پیروزی انقلاب صادر شد، ناظر به رفع کاستی‌ها و تقویت نقاط قوت مسیر انقلاب است و شهید رئیسی را می‌توان در آینه این بیانیه، به عنوان ریل‌گذار تحقق مدیریت تراز انقلاب اسلامی مطالعه کرد.

وی تاکید کرد: مطابق بیانیه گام دوم، انقلاب اسلامی امروز در مرحله جامعه‌سازی و تمدن‌سازی قرار دارد. مدیری که در تراز انقلاب اسلامی است، باید با تکیه بر روحیه جهادی و باور به اصل ما می‌توانیم، کشور را در مسیر پیشرفت و تحقق تمدن نوین اسلامی هدایت کند.

حجت‌الاسلام شاکری، آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی را نماد مدیریت انقلابی، مردمی و در تراز انقلاب اسلامی توصیف کرد و گفت: در تداوم حرکت پرشتاب انقلاب اسلامی، آن‌چه این نهضت عظیم را از طوفان‌ها، جنگ‌ها، تحریم‌ها و بحران‌های پیاپی عبور داده، چیزی جز مدیریت صحیح، الهی و مردمی نبوده است. همان‌گونه که امام خمینی (ره) در آغاز انقلاب هشدار دادند، اگر انقلاب بخواهد به سرمنزل مقصود برسد، نیازمند مدیریتی در تراز اسلام و مسئولیت الهی انسان در زمین است.

وی با اشاره به مسئولیت تاریخی ملت ایران در مسیر تمدن‌سازی افزود: در این مسیر باید باور داشته باشیم که ما مأمور به مقدمه‌سازی برای ظهور هستیم و این هدف جز با تحقق ولایت عظما و تمدن نوین اسلامی ممکن نخواهد بود. شهید آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی، بازخوانی زنده‌ای از چنین مدیریتی در دوران پرتلاطم و بحرانی عصر ما بود.

دکتر شاکری همچنین با استناد به بیانات مقام معظم رهبری (مدظله‌العالی) در نخستین سالگرد شهادت آیت‌الله رئیسی گفت: رهبر معظم انقلاب از ایشان به عنوان انسانی با دلِ خاشع، متفکر و تلاشگری خستگی‌ناپذیر یاد کردند؛ توصیفی که یادآور ویژگی‌های رهبران جهادی، چون شهید حاج قاسم سلیمانی و سید حسن نصرالله است.

رئیس دانشگاه معارف اسلامی با اشاره به دوران کوتاه، اما مؤثر ریاست جمهوری شهید رئیسی تصریح کرد: او تنها یک مدیر اجرایی نبود؛ بلکه در همان زمان محدود، تحولی بنیادین در مسیر مدیریت کشور ایجاد کرد. با اصلاح ریل مدیریت و خدمت بی‌ادعا برای مردم، قدرت را به سکوی بندگی تبدیل کرد.

وی ادامه داد: شهید رئیسی توانست دین‌مداری و مردم‌سالاری را در اوج هماهنگی به‌هم پیوند زند؛ الگویی که امتداد راه شهید باهنر و بازگشتی به روح مدیریت دوران آغازین انقلاب اسلامی بود.

حجت‌الاسلام شاکری افزود: مدیریت شهید رئیسی بر پایه اخلاق، صبر و تحمل استوار بود. او با سعه‌صدر در برابر هجمه‌ها و جوسازی‌ها ایستاد و از ویژگی‌های برجسته‌اش، اعتماد به نسل جوان و به‌کارگیری مدیران جوان و انقلابی بود؛ نشانه‌ای روشن از تحقق بیانیه گام دوم انقلاب.

وی در ادامه با اشاره به رویکرد شهید رئیسی در عرصه سیاست خارجی اظهار داشت: رئیسی تعریفی تازه از دیپلماسی ارائه کرد؛ دیپلماسی مقاومت و عزت که در کنار خدمت بی‌وقفه به مردم، نگاهی راهبردی به جبهه مقاومت داشت و مشکلات را نه در تقابل با آرمان‌ها، بلکه در امتداد آنها حل می‌کرد.

حجت‌الاسلام شاکری در پایان گفت: شهید رئیسی تنها سه سال به عنوان رئیس جمهور در کنار مردم بود، اما کارنامه‌ای ماندگار از خود بر جای گذاشت؛ کارنامه‌ای که در قامت یک نظام‌ساز، برای همیشه در حافظه تاریخی ملت خواهد ماند. تشییع باشکوه پیکر مطهر او، گواهی روشن بر سرمایه اجتماعی عظیمی بود که در پرتو مدیریت جهادی و مردمی‌اش پدید آمد.