مشهد میزبان بزرگ‌ترین اجتماع مذهبی ایرانیان در دهه پایانی ماه صفر / پیش بینی تشرف بیش از ۷ میلیون زائر به حرم مطهر امام رضا (ع) +فیلم

به گزارش گروه استان های خبرگزاری دانشجو، رضا خوراکیان، در نشست خبری امروز (۲۷ مرداد ۱۴۰۴) با تشریح برنامه‌های گسترده آستان قدس رضوی برای ایام دهه پایانی ماه صفر، این ایام را بزرگ‌ترین اجتماع مذهبی ایرانیان در طول سال توصیف کرد و بر ضرورت هم‌افزایی ملی برای خدمت‌رسانی به میلیون‌ها زائر تأکید کرد.

شعار محوری و نگاه راهبردی آستان قدس رضوی

وی با اشاره به شعار امسال دهه پایانی ماه صفر، «ایران امام رضا(ع)؛ ملت متحد و پیروز»، گفت: این شعار صرفاً یک عبارت تبلیغاتی نیست، بلکه نگاهی عمیق است که رویکرد تمام برنامه‌ها و اقدامات ما را تعیین می‌کند. بر اساس این نگاه، تمام طراحی‌ها به سمت ایجاد همبستگی، وحدت و تقویت هویت ملی حول محور فرهنگ رضوی حرکت کرده است.

افزایش چشمگیر زائران؛ پیش‌بینی حضور ۷ تا ۷.۳ میلیون نفر

مدیر عالی حرم مطهر رضوی با بیان اینکه در سال‌های گذشته همیشه میان حضور زائران اربعین و افزایش زائران در دهه آخر صفر نسبت مستقیم وجود داشته، اظهار کرد: بر اساس آمار، امسال پیش‌بینی می‌کنیم حضور زائران در مشهد مقدس بین ۱۰ تا ۱۵ درصد افزایش یابد. در روز‌های پایانی ماه صفر، حداقل ۷ تا ۷.۳ میلیون زائر به مشهد مشرف می‌شوند که این اجتماع عظیم در طول سال بی‌نظیر است؛ هم از نظر تنوع قومیتی و جغرافیایی و هم از حیث گستردگی برنامه‌ها.

بزرگ‌ترین جهاد خدمت مردمی؛ ۹۱ هزار خادم در میدان

خوراکیان دهه پایانی صفر را بزرگ‌ترین و فراگیرترین جهاد خدمت مردمی خواند و افزود: بیشتر اقدامات و خدمات این ایام توسط مردم انجام می‌شود. آستان قدس و سایر دستگاه‌های دولتی صرفاً نقش پشتیبان دارند. در حال حاضر ۹۱ هزار نفر در حرم مطهر در قالب خدمه، خادمیاران، نیرو‌های خدماتی، درمانی، انتظامی و فرهنگی در حال خدمت‌رسانی هستند.

حضور هیئت‌های مذهبی از داخل و خارج کشور

به گفته وی، تا این لحظه ۷۵۴ هیئت مذهبی از سراسر کشور و کشور‌های عراق، افغانستان، ترکیه، آذربایجان، پاکستان، هند، بحرین و کویت تحت برنامه و حمایت آستان قدس برای اجرای مراسم در حرم مطهر ثبت‌نام کرده‌اند.

خوراکیان تأکید کرد: علاوه بر این، صد‌ها هیئت دیگر نیز به‌صورت مستقل به مشهد می‌آیند. برای تسهیل تردد و برگزاری مراسم این هیئات، تدابیر امنیتی و انتظامی گسترده‌ای اندیشیده شده است تا عزاداری‌ها با نظم کامل برگزار شود.

برپایی بیش از ۲۸۰ موکب مردمی در مسیر‌های منتهی به مشهد

مدیر عالی حرم مطهر از استقرار بین ۲۵۰ تا ۲۸۰ موکب مردمی در اطراف حرم و مسیر‌های منتهی به مشهد خبر داد و گفت: آستان قدس تنها نقش حامی را ایفا می‌کند؛ اصل خدمت‌رسانی به دست مردم انجام می‌شود. این موکب‌ها در حوزه‌های مختلف از اسکان موقت و پذیرایی تا خدمات درمانی و فرهنگی فعال هستند.

برنامه‌های فرهنگی و آیینی حرم مطهر در شب و روز‌های ویژه

خوراکیان در تشریح برنامه‌های مذهبی حرم گفت: با توجه به حضور پرشمار زائران در شب‌ها، از نماز مغرب تا یک بامداد، مجموعه‌ای از سخنرانی‌ها، مراسم مداحی و حلقه‌های معرفت برگزار خواهد شد. در شب رحلت پیامبر اکرم(ص) اجتماع بزرگ قرآنی در صحن پیامبر اعظم(ص) برگزار می‌شود که در سطح جهان اسلام نیز بازتاب خواهد داشت. همچنین مراسم شام غریبان و خطبه‌خوانی ویژه شب شهادت امام رضا(ع) با حضور گسترده مردم اجرا می‌شود.

وی افزود: برنامه‌های خاصی نیز برای بیش از ۵ هزار بانوی مشهدی با عنوان حماسه زنان نوغان و همچنین برنامه‌های ویژه ناشنوایان تدارک دیده شده است. برای کودکان نیز حسینیه کودک در مدرسه خیرات‌خان، هیئت کبوتران و برنامه سلام بچه‌ها اجرا خواهد شد.

طرح‌های خلاقانه خادم کوچولو و خدمت در بهشت

خوراکیان از اجرای طرح‌های نوآورانه برای مشارکت عمومی خبر داد: برای نخستین‌بار طرح خادم کوچولو اجرا می‌شود تا کودکان زیر ۱۰ سال بتوانند به مدت ۱۵ دقیقه در شربت‌خانه حرم خدمت کنند. همچنین طرح خدمت در بهشت، امکان خادمی یک‌روزه برای زائران را فراهم کرده است؛ هر فرد با ارائه کارت ملی و گذراندن یک آموزش کوتاه می‌تواند به‌عنوان خادم، یک روز در حرم فعالیت کند.

شب شعر شاعران افغانستانی و حضور تشکل‌های فرهنگی

مدیر عالی حرم از برگزاری شب شعر ویژه شاعران افغانستانی با عنوان «عرض ارادت به پیشگاه امام رضا(ع)» خبر داد و افزود: امسال این شب شعر به شاعران افغانستانی اختصاص دارد. همچنین ۱۷ تشکل فرهنگی برتر از میان هزاران مجموعه در کشور انتخاب شده‌اند تا در مسیر‌های منتهی به حرم، ظرفیت‌های خود را درمعرض دید زائران قرار دهند.

ارتباط جهانی با ۲۷۰ مرکز اسلامی در دنیا

خوراکیان گفت: بخشی از برنامه‌های حرم متناسب با زبان‌های مختلف ترجمه و به بیش از ۲۷۰ مرکز اسلامی در سراسر جهان منتقل خواهد شد. حتی در برخی مراسم، ارتباط زنده با کشور‌های دیگر برقرار می‌شود؛ برای مثال، قرائت قرآن توسط قاری نوجوانی از غزه به‌صورت مستقیم پخش خواهد شد.

چالش ها و دعوت به هم‌افزایی ملی

خوراکیان با اشاره به برخی مشکلات موجود در حوزه حمل‌ونقل، اسکان، پارکینگ، تبادل ارز برای زائران خارجی و مسائل ارتباطی گفت: اگرچه دستگاه‌های مختلف تلاش‌های زیادی کرده‌اند، اما حجم زائران در مدت کوتاه پنج روز پایانی صفر، مدیریت این رویداد را فراتر از توان استان می‌کند. ما انتظار داریم مانند مراسم اربعین، عزم ملی برای خدمت به زائران در مشهد ایجاد شود.

وی همچنین از جامعه دانشگاهی و نخبگان دعوت کرد که به موضوع زیارت از منظر علمی و جامعه‌شناسی بپردازند: چنین اجتماعات میلیونی، بازتاب یک اعتقاد عمیق است و باید مورد تحلیل قرار گیرد تا بتوانیم برنامه‌های آینده را دقیق‌تر طراحی کنیم.

به گفته مدیر عالی حرم مطهر، برای خدمت‌رسانی بهتر، ۴۰ پایگاه امدادی، ۳۰ آمبولانس و سه هزار نیروی داوطلب هلال‌احمر در مشهد مستقر شده‌اند. همچنین فضای حرم به‌طور کامل سیاه‌پوش و آرایه‌بندی شده و خدماتی مانند ویلچر و اسکان اضطراری برای زائران پیش‌بینی شده است.

وی در خصوص بحث امنیت حرم توضیح داد: اولویت اول ما زیارت ایمن است. مجموعه‌ای از اقدامات در این زمینه صورت گرفته است.   بیش از ۱۸ هزار نفر در تامین امنیت کمک می‌کنند.

خوراکیان در بخش دیگر سخنان خود به کشیک علم و نوآوری به عنوان یکی از برنامه‌های حرم اشاره کرد و ابراز داشت: در این راستا تفاهم خوبی با وزارت علوم داریم و  بیش از ۲ هزار مسأله مشخص شده  و در اختیار  بیش از ۳۰ دانشگاه قرار گرفته است و بخشی از این مسایل به مرحله قرارداد با دانشگاه‌ها رسید.

تأکید بر اجرای مصوبات پیشین کارگروه زیارت و لزوم همکاری همه دستگاه‌ها در ارائه خدمات به زائران دهه پایانی صفر 

مدیر عالی حرم مطهر در ادامه سخنان خود افزود: اکنون مسئله اصلی ما اجرای همین مصوبات کارگروه ملی زیارت است، چرا که در دولت‌های مختلف با رویکرد‌های متفاوت، این موارد به تصویب رسیده و همه بر ضرورت آن توافق داشته‌اند. برای نمونه، توسعه حمل‌ونقل بین‌شهری به‌ویژه راه‌اندازی قطار سریع‌السیر تهران ـ مشهد، توسعه خطوط مترو و زیرساخت‌های شهری از جمله مصوبات مهمی است که باید اجرایی شود.

وی افزود: در سفر اخیر آقای دکتر عارف، جلسات بسیار خوبی برگزار شد و ایشان بر کارآمدی و اجرایی بودن تصمیمات تأکید کردند. امیدواریم در زمان مشخصی شاهد تحقق این برنامه‌ها باشیم.

خوراکیان با اشاره به ساختار مردمی آستان قدس رضوی و نبود بودجه دولتی برای اجرای پروژه‌ها تصریح کرد: در حالی‌که عتبات عالیات در عراق از بودجه رسمی دولت بهره‌مند است، آستان قدس رضوی متکی بر موقوفات، نذورات و نیرو‌های افتخاری است. با این وجود تلاش شده زیرساخت‌ها به شکل مستمر تقویت شود.

وی درباره سازوکار رفع نواقص سال‌های گذشته در حوزه اسکان و خدمات در ایام پایانی ماه صفر نیز اظهار کرد: ارزیابی‌های میدانی، نظرسنجی مردمی و بررسی‌های نخبگانی پیش از هر سال انجام می‌شود تا اشکالات رفع و خدمات بهبود یابد. این فرایند مستمر است و به یک مقطع زمانی محدود نمی‌شود.

وی همچنین با اشاره به اهمیت مشارکت دانشگاهیان و نخبگان در مقوله زیارت افزود: ورود جامعه علمی می‌تواند در بهبود برنامه‌ها و سیاست‌گذاری‌ها بسیار اثرگذار باشد و این رویکرد در دستور کار قرار گرفته است.