گروه اقتصادي «خبرگزاري دانشجو»، شهرام خزايي؛ یک سال و سه ماه از اجرای بزرگ ترین طرح اقتصادی دولت می گذرد و دولت توانسته است بعد از طرح اقتصادی می گذرد و دولت توانسته است بعد از طرح چند باره اجرای هدفمند کردن یارانه ها،این طرح را در مدت15 ماهه گذشته اجرایی کند و بالاخره یارانه ها یا همان سوبسیدهای قدیمی خود را روی کالاهای مختلف حذف کند تا شاید به شفاف شدن اقتصاد،کاهش اتکار به نفت و البته واقعی شدن قیمت ها کمک کند.
اجرای طرح هدفمند کردن یارانه ها که قدمتی چند دهه ای دارد در دولت های مختلف پس از پیروزی انقلاب اسلامی چندين بار مطرح شد اما هر بار به دلایلی مختلف از جمله آماده نبوده نبودن شرایط این جراحی بزرگ اقتصادی به تعویق افتاده تا اینکه دردولت دهم این طرح با کاستی ها و نواقض فراوان به اجرا گذاشته شد و مجریان آن سعی کردند تا با کم و کاستی اما اسارت اجرا شدن آن را بزنند شاید هزینه های پرداختی دولت به بخش های مختلف در قالب یارانه دولتی در محل های بهتری و هزینه و چرخ اقتصادی کشور بهتر از پیش بچرخد.
براین اساس دولت که عزم خود را برای اجرای این طرح چزم کرده با اجزای طرح های موازی در بخش های مختلف سعی کرد تا از تبلیغات اجرای این چراحی بزرگ اقتصادی بکاهند؛به این جهت اولین قدم هادر وزارتخانه ها و بخش هایی که بیشترین تاثیر را از هدفمند کردن یارانه ها متحمل می شدند برداشته شد و در بخش های مربوط ستادهایی تحت عنوان ستاد هدفمند کردن یارانه ها ایجاد شدتا شاید با آماده کردن بخش های مختلف از بار تبعات منفی اجرای این طرح کاسته شود.
در این راستا،یکی از بخش های مهمی که بیشترین تاثیر را از اجرای این طرح در شقوق مختلف متحمل می شد،پخش تولید و صنعت بود؛بر این اساس برای این که دولت خود را همگام با صنعتگران نشان دهد ستادی را تحت عنوان ستاد هدفمند کردن یارانه ها در وزارت صنایع و معادن وقت ایجاد کرد تا با بررسی تبعات اجرای این طرح روی بخش صنعت دست یاری خود را به سوی صنایع مختلف دراز کند البته در همان زمان هم بر صنایع مختلف پوشیده نبود که با اجرای این طرح برخی از صنایع باید از گردونه تولید خارج شوند و برخی دیگر باید طعم تلخ بیکاری ورکود و حتی ورشکستگی را نیز به جان بخرند.
با این حال دولت با ایجاد سامانه ای از داده های صنایع و تولید کننده های مختلف و دسته بندی آن ها،ارائه توضیحات ابتدای به ظن خود صنایع را برای مقابله و البته آماده سازی پیش از اجرای طرح هدفمند کردن آماده کرد و با عنوان این که بر اساس اطلاعات داده شده در این سامانه دولت از صنایع مختلف در قبال تبعات اجرای این طرح محافظت خواهد کرد سعی درآرام کردن جو حاصل از اجرای این طرح داشت.
ناگفته پیداست که صنایع با اجرای طرح هدفمند کردن یارانه ها به دلیل درگیری با موارد مختلف مطرح هدفند کردن یارانه ها در بخش های مختلف متاثر می شوند و به نظر می رسید این عزم دولت و برگزاری جلسات مختلف با صنایع می تواند جلوی تبعات بعدی اجرای این طرح را بگیرد اما با اجرای طرح هدفمند کردن یارانه ها از ابتدای دی ماه سال89 تاکنون وضعیت صنایع آن طور که مورد نظر دولت و البته صنعتگران و تولید گران بود پیش نرفت؛ به این جهت چنان چه اوضاع و احوال صنایع مختلف را طی یک سال و سه ماه گذشته بررسی کنیم، به خوبی نشان می دهد دولت به برخی اهداف مورد نظر دست نیافته و صنعت را با مشکلات جدیدی مواج کرده است.
براساس آن چه تحلیلگران و کارشناسان در نظر دارند در بین سه پخش خانوارها،دولت و تولید در اقتصاد ایران،این بخش تولید است که به واسطه هدفمند شدن یارانه ها به طور جدی اقتصاد ایران را تحت تاثیر قرار می دهد نه دو بخش دیگر، اما سیاست ها و اقدام های اجرایی دولت براي توليد، در چارچوب هدفمند کردن یارانه ها چندان معلوم نیست.
بنابراین به همین دلیل است که پیش بینی وضعیت آینده مبهم است و حتی در چارچوب هدفمند کردن یارانه ها به بخش تولید در اقتصاد ایران،این که یارانه ها چگونه و با چه سازو کاری بازپرداخت شوند در پیش بینی آینده اقتصادایران بسیار مهم است.ظاهرا در راستای تصویب و اجرای قانون هدفمند کردن یارانه ها،تاکید اصلی و اولویت دولت و مجلس بر این بوده که یارانه ها به خانوارها چگونه پرداخت می شوند و تلاش بر این بوده است که به گونه ای عمل شود که خانوارها ناراضی نباشند و به همین دلیل،نگرانی شدیدی نسبت به بروز تورم به واسطه اجرای قانون وجود داشته است.
این در حالی است که به لحاظعلمی چنین تورمی که ناشی از اصلاح قیمت های نسبی و هدفمند کردن یارانه هاست مسئله مهمی تیست.کشورهایی مانند ترکیه، آرژانتین، مکزیک و برزیل نیز در دهه1980وقتی چنین اصلاحات قیمتی را در اقتصاد خود انجام می دادند با تورم های بسیار بالا روبه رو شدنداما در حال حاضر جایگاه بالایی در اقتصاد جهان پیدا کرده اند. شاید در این راستا اقدام های اصلاحی قابل تعریف در چارچوب هدفمند کردن یارانه ها در بخش تولید اقتصاد ایران را به راحتی می توان قبل از اصلاح نسبی قیمت ها آغاز کرد.
ادامه دارد...
ارسال نظرات