واردات مهمترین دلیل خالی بودن ظرفیت تولید است/ بین سیاست‌ها و اهداف تناقض وجود دارد

به گزارش خبرنگار اقتصادي «خبرگزاري دانشجو»، دكتر محمد‌ خوش‌چهره ديروز در نشستي با عنوان «موانع پيش روي كشور در تحقق شعار امسال» در باشگاه دانشجويان جوان گفت: اولين سوالي كه در همايش‌هاي آكادميك مطرح مي‌شود، اين است كه نامگذاري سال به چه معناست.

 

وي با بيان اينكه ما بعد از هند، دومين كشور از نظر برنامه‌ريزي در آسيا هستيم، گفت: در ايران حدود 64 سال است كه برنامه‌ريزي‌هاي كوتاه مدت‌ و بلندمدت ارائه مي‌شود.

 

استاد اقتصاد دانشگاه تهران در خصوص اينكه اين نظام هدف و برنامه دارد، آيا نامگذاري در تعارض با اين برنامه‌ريزي نيست، گفت: ‌استراتژيست‌هاي هر نظام كه در جمهوري اسلامي ايران ولايت فقيه است، با توجه به سرعت تحولات كه در عرصه بين‌الملل صورت مي‌گيرد همانند بحران اقتصادي اروپا، 11 سپتامبر و فروپاشي شوروي تصميم گيري مي‌كند.

 

خوش‌چهره افزود: اين سرعت تغييرات و تحولات خيلي از اولويت‌ها را عوض مي‌كند و جهت‌گيري‌ها را تغيير مي‌دهد و در نهايت فضايي را پيش مي‌آورد كه يك بازشناسي دوباره‌اي صورت مي گيرد، بنابراين نامگذاري سال مي‌تواند واكنشي به اين تغييرات باشد.

 

وي گفت: نقش مديريت استراتژيك اين است كه بررسي كند حركت نظام‌ها و دولت‌ها چه مقدار مي‌تواند منافع ملي را تأمين نمايد.

 

خوش‌چهره گفت: ‌سه دسته هدف، تأمين كننده منافع ملي هستند؛ اولين دسته حوزه امنيت است، حوزه امنيت اصلي‌ترين حوزه منافع ملي است؛ چرا كه زيرمجموعه آن حفظ تماميت ارضي، حفظ رژيم و استقلال است؛ حوزه دوم اقتصاد رفاه است كه اين اولويت اول اكثر كشورهاي جهان است؛ توليد ناخالص ملي، اشتغال و افزايش درآمد ملي در اين حوزه قرار دارد و سومين حوزه، حوزه ارزشي است كه آرمان‌ها در اين حوزه قرار مي‌گيرد.

 

استاد اقتصاد دانشگاه تهران ادامه داد: اوايل انقلاب اولويت اول حوزه ارزشي بود؛ در دوران جنگ، محروميت داشتيم، اما اعتراض اقتصادي وجود نداشت، پس در هر دوره‌اي منافع ملي به شرايط آن بستگي دارد.

 

خوش‌چهره گفت: در چهار سال گذشته، حوزه اصلي تأمين كننده منافع ملي، حوزه اقتصادي بوده است.

 

وي گفت‌: متأسفانه ما در چهار سال گذشته تا حدودي غفلت كرده‌ايم كه سبب شده است رهبر انقلاب توجه ويژه‌اي به اين حوزه داشته باشند.

 

استاد اقتصاد دانشگاه تهران گفت: با توجه به برنامه چشم‌انداز 20 ساله، بايد به رتبه اول در منطقه برسيم كه براي رسيدن به آن بايد رشد اقتصادي هشت درصدي را داشته باشيم، اما اين آهنگ رشد همواره كم مي‌شود؛ به طوري كه سال گذشته بانك مركزي رشد اقتصادي را نيم‌درصد اعلام كرد.

 

خوش چهره گفت: مشكل كشور قبل از آن كه افزايش سرمايه‌گذاري باشد، عدم استفاده از ظرفيت‌هاي موجود است؛ در ايران نزديك به 48 درصد ظرفيت توليد ملي خالي است و اولويت اقدام براي رونق اقتصادي، واكاوي علل خالي بودن ظرفيت‌هاست.

 

وي گفت: سيل واردات مهم‌ترين دليل خالي بودن ظرفيت توليدي كشور است؛ در چند دولت گذشته اگرچه شعارهاي متفاوت بوده، اما عملكرد يكسان اس؛ به عنوان نمونه در همه دولت‌ها وابستگي به نفت افزايش يافته و دومين اشتراك دولت‌هاي گذشته افزايش واردات بوده است؛ در نهايت افزايش بيكاري و افزايش فساد اقتصادي از ديگر وجوه اشتراك‌ در سال‌هاي گذشته مي باشد.

 

استاد اقتصاد دانشگاه تهران گفت: مـتأسفانه در چند سال گذشته دولت همواره بر افزايش طرح‌هاي زيرساختي تأكيد مي‌كند، ولي تا هنگامي كه زيرساخت‌هاي در خدمت توليد قرار نگيرد، ارزشي ندارد.

 

خوش چهره گفت: ‌اولين راه حمايت از توليد ملي جلوگيري از واردات بي‌رويه است، از سوي ديگر بسياري از سياست‌هاي پولي و مالي ما در تناقض هستند؛ براي رونق توليد ملي در سال جهاد اقتصادي به جاي اينكه با فعاليت‌هاي غيرمولد مقابله صورت گيرد، سياست‌گذاري‌ها به گونه‌اي بود كه به اين فعاليت‌ها ميدان داده شد، بنابراين يكي از مشكلات اساسي تحقق شعار «توليد ملي، حمايت از كار و سرمايه ايراني» تناقض سياست‌هاي اقتصادي است.

 

وي گفت: البته عوامل برون‌زا نيز در اين ناكارآمدي دخيل هستند كه مهمترین عامل برون زا نیز تحریم های یک جانبه و چند جانبه است.

 

استاد اقتصاد دانشگاه تهران گفت: در نهایت چالش های تولید ملی را می توان در چند مورد نام برد؛ محدود نگری، عدم درک صحیح از حساسیت موضوع، تناقضات بین سیاست ها و هدف ها، تناقضات بین یک سیاست با سیاست دیگر و عوامل برون زا همانند تحریم ها

خوش چهره در ارتباط با تحریم ها گفت: تحریم ها همانند یک ویروس است که ما باید در مقابل آن خود را ایمن کنیم؛ تحریم به صرف تحریم بودن واجد قضاوت و ارزشیابی نیست، بلکه تحریم به مدیریت تهدید بستگی دارد که اگر یک مدیر توانا باشد، مي تواند این تهدید را قبل از اعمال رصد كند، درک صحیحی از آن داشته باشد و آن را از ابتدا کنترل و مهار کند و در نهایت کم اثر و بی اثر نمايد.

 

وي گفت: البته یک حالت فوق العاده استثنایی وجود دارد که آن نیز تبدیل تحریم به فرصت است که در زمان جنگ تحمیلی نمونه موفق آن را مشاهده کردیم، بنابراین ضعف در مدیریت تحریم ها ناشی از ساده انگاری، محدودنگری، خوش باوری و خام خیالی نسبت به پدیده تحریم است؛ به این معنا که مدیران اجرایی از ابتدا فکر نمی کنند که اگر تحریم ها عملی شود مکانیزم های مقابله ما چه چیزی است.