بیشتر شواهد بدست آمده از وضعیت امام موسی صدر نشان می دهد که احتمال شهادت ایشان بیش از زنده بودنش است، بخصوص آنکه ...
گروه سیاسی «خبرگزاری دانشجو»؛ سید موسی صدر که در میان شیعیان به «امام موسی صدر» مشهور است در ۱۴ خرداد ۱۳۰۷ در قم متولد شد و پس از هجرت از ایران به لبنان، مجلس اعلای شیعیان لبنان را تأسیس کرد و رهبری فکری و سیاسی شیعیان این کشور را عهدهدار شد، اما متأسفانه در ۹ شهریور ۱۳۵۷، طی سفری رسمی به لیبی به دعوت معمر قذافی، ناپدید شد.
امام خمینی (ره) هم در همان اوایل پیروزی انقلاب اسلامی در پاسخ به سوالی درباره قضیه ربودن امام صدر به پیگیریهای ایران در مورد وضعیت وی اشاره میکنند و علت علاقهمندی ایران به حل شدن معمای ربوده شدن امام موسی صدر را از دو جهت ایرانی بودن وي و رياست مجلس شیعيان لبنان میدانند:
«... اما راجع به آقای صدر ما از آن وقتی که در نجف بودیم و این قضیه واقع شد و تا وقتی که پاریس رفتیم و بعد هم به ایران آمدیم دنبال این قضیه بودیم و آقای صدر در ایران متولد شده است و ایرانی است و با من سوابق زیاد دارد؛ و بعد از اینکه ایرانی است رفته است به لبنان و ما علاقه داریم هم به اینکه ایرانی است و هم به اینکه در لبنان رئیس مجلس شیعی بوده است علاقه داشتیم به اینکه این معما را حل بکنیم و مکرراً با لیبی اتصال پیدا کردیم، بلکه آقای قطبزاده را یک دفعه فرستادیم برای لیبی دنبال این مطلب و بعد هم که اینجا آمدیم هم سفیر لیبی که آمد پیش من راجع به این مسئله صحبت کردم و هم نخست وزیر که آمد حل این معما را از ایشان خواستم و مع الاسف تا کنون برای ما این معما حل نشده است امیدوارم با کوشش دولت ایران و سایر اقشار علاقهمند به اسلام این معما حل بشود.»
سقوط رژیم قذافی؛ فعال شدن گروههای جستجو، اخبار ضد و نقیض
آغاز اعتراضات در لیبی همان گونه که احتمالات نشان می داد، گروه های جستجو را در خصوص یافتن نشانه هایی از وضعیت امام موسی صدر فعال کرد.
اگر چه کشته شدن قذافی، مهمترین سرنخ در این مسئله را نابود کرد، اما برخی از سران حکومت سابق لیبی صراحتاً اعلام کردند که موسی صدر به شهادت رسیده است.
اظهارات برخی مقامات لیبیایی در خصوص شهادت امام موسی صدر واکنش های مختلفی به دنبال داشت.
خواهر امام صدر: موسی صدر و 2 همراهش زنده هستند
خواهر امام موسی صدر در مصاحبه با یک تلویزیون عربی گفت: مقامات رژیم قذافی به خانواده صدر برای پیگیری نکردن پرونده ناپدید شدن امام موسی صدر، پیشنهاد رشوه داده بودند.
رباب الصدر افزود: رژیم قذافی در سالهای اخیر مایل بود برای فیصله دادن به پرونده امام موسی صدر با ما به توافقی دست پیدا کند که ما آن را نپذیرفتیم.
خواهر امام موسي صدر گفت: مقامات لیبی پیشنهاد پرداخت پول در مقابل مختومه شدن پرونده ناپدیدي امام موسی صدر را مطرح کردند و بارها برای این موضوع با ما تماس گرفتند، ولی ما پیشنهاد را رد کردیم، ما پول پرست نیستیم و راه را بر تلاشهایشان بستیم.
وی درباره علت طرح پیشنهاد پرداخت رشوه از سوي مقامات لیبی گفت: همه جهانیان میدانند که قذافی برای بستن پروندههایی که در آنها دست داشت از ابزار پول استفاده میکرد؛ در ماجرای لاکربی و هواپیمای شرکت یوتا و انفجار در باشگاهی شبانه در آلمان دهها نفر کشته شدند و قذافی همه این پروندهها را با پرداخت غرامت بست.
رباب الصدر گفت: قذافی گمان میکرد ما هم مثل دیگران هستیم، بنابراين تلاش کردند با پرداخت پول با ما به توافق برسند؛ بارها حتی از طریق میانجیهای لبنانی با ما در این باره تماس گرفتند، اما به مقصود خود نرسیدند.
خواهر امام موسی صدر گفت: شواهدی وجود دارد که تاکید میکند امام موسی صدر و دو همراهش هنوز زنده هستند و لیبی را ترک نکردهاند.
رئیس پارلمان لبنان: اطلاعات پرونده امام موسی بزودی اعلام می شود
نبیه بری در سخنرانی خود در مراسم سی و چهارمین سالگرد ناپدید شدن امام موسی صدر در شهر نبطیه لبنان می گوید: اطلاعات جدیدی درباره پرونده ناپدید شدن امام موسی صدر بزودی اعلام خواهد شد.
نبیه بری بر ادامه تلاش و رایزنی برای آزادی امام موسی صدر و همراهانش تاکید کرده و از مسئولان لیبیایی میخواهد تا آزادی آنها را پرونده ای ملی تلقی کنند.
وی در این خصوص گفته بود: هر آنچه درباره امام موسی صدر منتشر شده، نادرست است و فردا یا پس فردا در زمینه موضوع ناپدید شدن امام موسی صدر تعیین کننده خواهد بود.
الشامی: یافتن جسد یا لباس امام موسی صدر صحیح نیست
حسن الشامی، دبیر کمیته رسمی پیگیری قضیه امام موسی صدر و دو همراهش در سخنانی تأکید کرده بود که حکومت لبنان قضیه امام موسی صدر را پیگیری می کند و حکومت لیبی بر این نکته اجماع دارد که این قضیه برای آنان در اولویت است.
وي با اشاره به اینکه سخنانی که درباره جسد یا لباس های مربوط به امام صدر یافت شده است، همه بی اساس بوده و طرف لبنانی به صورت علمی این مطلب را اثبات کرده، می افزاید: ما اطلاعاتی بدست آورده ایم که معتقدیم بسیار ارزشمند است و با اطلاعات طرف لیبیایی همخوانی دارد؛ همچنین سرنخ هایی بدست آمده که فعلاً آنها را به علت سری بودن تحقیقات نمی توانیم منتشر کنیم.
دبیر کمیته رسمی پیگیری قضیه امام موسی صدر و دو همراهش در گفت وگوی تلویزیونی اینچنین می گوید: ما همچنان بر مواضع خود تأکید می کنیم، احتمال بسیار وجود دارد که امام موسي صدر و دو همراهش در مکانی نامعلوم زندانی باشند؛ زیرا لیبی کشوری پهناور است و احتمالاً این سه یار در مکانی که دور از دسترس حکومت لیبی است بسر می برند؛ ما ایمان داریم به اینکه امام صدر زنده است؛ زیرا عمر به دست خداست و ثابت شده که امام لیبی را ترک نکرده و هیچ دلیلی بر اينكه وفات امام را ثابت کند، وجود ندارد.
الشامی با قاطعیت معتقد است: مقامات لیبی هیچ اتکایی به برخی روایت ها نمی کنند که می گویند امام صدر فوراً و در آغاز ربوده شدن، کشته شده است؛ سخنان افرادی که چنین می گویند با یکدیگر متناقض است و ما حتی از یک شخص سخنان متضادی را شنیده ایم.
وزير خارجه لبنان: امام موسي صدر به زودي آزاد خواهد شد
وزير امور خارجه لبنان نیز در خصوص وضعیت امام موسی صدر گفته بود: ما مطمئنيم كه امام موسي صدر و همراهانش زنده هستند و به زودي آزاد خواهند شد.
عدنان منصور تاکید کرده بود: ما مطمئن هستيم كه به زودي به نتايج رضايتبخشي خواهيم رسيد.
پیگیری های متعدد
جمعه، 31 اوت جنبش امل مراسمی را به مناسبت سی و چهارمین سالروز ربودن امام موسی صدر و دو همراهش، شیخ محمد یعقوب و عباس بدرالدین برگزار می کند.
سفر رسمی اخیر وزیر دادگستری لیبی، علی حمیده عاشور که در بعدازظهر پنجشنبه، دوازدهم ژوئیه گذشته صورت گرفت، برای تأکید بر این بود که آنچه درباره وجود جسدهایی مربوط به امام موسی صدر و دو همراهش گفته شده به هیچ وجه صحیح نیست و طرف لیبیایی دچار سوءتفاهم و اشتباه شده است.
بعد از نتایج تحقیقات «دی. ان. ای» حکومت لیبی حرف خود را پس گرفت و رئیس مجلس انتقالی، مصطفی عبدالجلیل نیز آنچه را درباره این موضوع گفته بود، نفی کرد.
سخنان رباب صدر، خواهر امام موسی صدر درباره زنده بودن امام موسی صدر در گفت وگویی تلویزیونی که چند روز پیش انجام شد، به اطلاعات مؤکد و موثقی بازمی گردد و دلایلی قاطع دارد که بزودی در روزهای آینده یا حداکثر چند هفته آینده اعلام خواهد شد.
این منابع اضافه کرده اند: بعد از کشته شدن قذافی در بیستم اکتبر 2011 همکاری میان این دو کمیته لبنانی و لیبیایی پایه ریزی شد و طرف لیبیایی همکاری و مسئولیت و جدیت کامل خود را اعلام و تحقیقات را آغاز کرد و از بسیاری از ارکان نظام سابق که در ربودن امام موسی صدر نقش داشته اند از جمله منشی مخصوص و صندوق اسرار قذافی احمد رمضان، بازجویی کرد در عین حال که برخی از آنان از جمله عبدالله السنوسی و عبدالسلام جلود و موسی کوسا به خارج از لیبی فرار کرده بودند.
منابع مسئول این پرونده همچنین اعلام کرده اند: ادله محکم و موثقی هست که بر وجود امام صدر در یکی از زندان های لیبی تا اواخر دهه 1990 و آغاز سال 2000 تأکید می کند و هیچ دلیل یا سرنخی که نشانگر زنده نبودن امام صدر باشد تا به امروز وجود ندارد و ایشان اکنون در 84 سالگی به سر می برد.
این منابع در نهایت افزوده اند: «ما سرنخ هایی جدی و تازه ای داریم که به زودی پس از کامل شدن آنها را اعلام می کنیم که به کشف حقایقی مفید درباره قضیه امام و دو همراهش منجر خواهد شد، با تأکید بر اینکه شرط کمیته لبنانی و خانواده امام صدر و دو همراهش جست وجوی لیبی برای دستیابی به زندان های کشف نشده است و اینکه با تمام توان آماده ادامه همکاریاند.
وزیر خارجه لبنان در موریتانی
وزیر امور خارجه لبنان همزمان با سی و چهارمین سالروز ربوده شدن امام موسی صدر در لیبی برای پیگیری سرنوشت وی و دو تن از همراهانش امروز به موریتانی سفر میکند.
بر اساس این گزارش، برخی مسئولان موریتانی به مسئولان لبنانی ابلاغ کردهاند که برخی مقامات رژیم سابق لیبی که اکنون در موریتانی حضور دارند، اطلاعات مهمی درباره امام موسی صدر و دو تن از همراهان وی در اختیار دارند.
دلایل کمیته مسئول بررسی وضعیت امام موسی صدور درباره زنده بودن وی
روزنامه السفیر نوشت: طرف لبنانی در پی سفر به لیبی و بعد از سفر هیئت لیبی به لبنان در اواخر ژانویه گذشته به این نتیجه رسید که امام موسی صدر و دوستانش زنده هستند و باید آنها را یافته و آزاد کرد.
این گروه دلایل زیر را در خصوص زنده بودن ایشان ارائه داد:
ـ فرد تا زمانی که مرگ وی اثبات نشده و خبری دقیق از وفاتش ارائه نشود، نمی توان گفت از دنیا رفته است، این مورد در مورد امام موسی صدر اتفاق نیافته است.
- مساحت لیبی امکان وجود هر نوع احتمالی را در ذهن تداعی می کند.
- نمی توان گفت امام موسی صدر همان روزهای نخست شهید شده باشد؛ چرا که همیشه از زندانی به زندانی منتقل می شده است و اطلاعاتی که بر اساس آنها گفته می شده ایشان همان ابتدا شهید شده متناقض بوده و از هیچ پایه و اساس منطقی برخوردار نیست.
افزون بر آنچه گفته شد طرف لبنانی از لیبیایی ها خواسته است ضمن توجه به شرایط امنیتی، سیاسی و حقوقی این کشور، تلاش های خود را در این زمینه تسریع بخشیده و تعامل بیشتری با لبنانی ها داشته باشند.
بعد از آنکه گفته شد طرف لیبیایی بر پیکر و پیراهن متعلق به امام موسی صدر دست یافته است، کمیته مذکور بنا به درخواست لبنان شروع به نبش قبرهای جمعی و نمونه برداری از جسدی کرد که گفته می شد متعلق به ایشان است. بعد از انجام بررسیهای علمی بر روی لباس و جسد مذکور و استفاده از اطلاعات ارائه شده توسط خانواده امام صدر، مشخص شد آنچه گفته شده صحت ندارد. نتایج این تحقیقات سریع و به طور شفاهی تقدیم مسئولان لیبی شد و دو طرف در نهایت تصمیم گرفتند به این گفته ها خاتمه دهند.
اگر چه در حال حاضر سرنخ های جدیدی به دست آمده و طرف لبنانی احساس می کند طرف لیبیایی از خود حسن نیت نشان می دهد، اما روند تحقیقات به کندی صورت می گیرد و باید لیبیایی ها سرعت بیشتری به این فرایند بدهند؛ چرا که در پرونده های مفقودی اشخاص، زمان حرف اول را می زند.
کمیته بررسی وضعیت امام موسی صدر و دو تن از دوستانش، از لیبیایی ها خواست برای سرعت بخشیدن به روند تحقیقات تعامل و همکاری بیشتری با این کمیته داشته باشند تا اسرار ربایش امام موسی صدر و رفقایش بعد از سفر به لیبی در 20 اوت 1978 و در پی میانجگری هواری بومدین، رئیس جمهور فقید الجزایر مبنی بر هماهنگی و اتحاد کامل اعراب برای اجرای قطعنامه بین المللی شماره 425 و نیز تلاش برای پایان بخشیدن به نبرد لبنان بود، فاش شود.
سر نخ های تازه در قضیه امام موسی صدر
آخرین خبرها درباره سرنوشت امام موسی صدر به دستگیری عبدالله سنوسی رئيس سابق سازمان اطلاعات ليبي در موريتاني باز می گردد.
روزنامه الدیار با اعلام این خبر نوشت: وي به مسئولان ليبيايي اظهار كرده كه چه كسي امام موسي صدر و دوستانش را كشته است و جنازههاي آنها كجاست.
روزنامه مذكور به اين مساله اشاره كرد كه السنوسي پاسپورتهاي امام موسي صدر و دوستانش را در اختيار دارد.
اما پس از اعلام این خبر بلافاصله حورا صدر با تکذیب خبر منتشر شده تاكيد می کند: اخباري كه به نقل از السنوسي درباره سرنوشت امام موسي صدر منتشر شده كذب است و حتي تناقضهايي دارد، از جمله اين كه گفته شده پاسپورتهاي امام موسي صدر و دو همراه وي در اختيار السنوسي بوده است در حالي كه اين پاسپورتها 10 روز بعد از ربوده شدن امام موسي صدر كشف شد و هماكنون در پرونده مربوط به آنان و در اختيار دادگاه لبنان است و قابل قبول نيست كه چنين فردي در اين موقعيت اين پاسپورتها را به همراه داشته باشد.
او با بيان اين كه پيش از اين نيز اخباري از اين دست بسيار منتشر شده كه بلافاصله پس از انتشار تكذيب شده است، اظهار كرد: منتظريم كه اين خبر نيز مانند اخبارديگري كه با منابع مشكوك و غيرموثق منتشر شده بود تكذيب شود، منبع اين خبر مشخص نيست متاسفانه برخي رسانهها به دليل اين كه ميخواهند اولين خبر را در مورد امام موسي صدر منتشر كنند دست به انتشار اخباري با منابع غيرقابل اعتماد ميزنند.
صدر اضافه كرده بود: هنوز هيچ خبري در مورد محتواي ديدار وزير خارجه لبنان با السنوسي در موريتاني منتشر نشده است.
او می افزاید: اين پرونده با توجه به حساسيتي كه دارد نياز به اطلاعات موثقي دارد. اخبار منتشر شده به نقل از اين مقام پيشين ليبيايي قابل اعتماد نيست. هيات مشترك لبناني ـ ليبيايي مسووليت اصلي پيگيري اين مساله را دارد و منتظر اعلام خبر آزادي امام موسي صدر از سوي اين كميته هستيم.
اندر خم صحت و سقم خبر شهادت امام موسی
بیشتر شواهد بدست آمده از وضعیت امام موسی صدر نشان می دهد که احتمال شهادت وی بیش از زنده بودن است، بخصوص آنکه برخی مقامات و مسئولان آگاه لبنانی و لیبیایی چنین احتمالاتی را در قضیه امام موسی صدر اعلام کرده اند.
با توجه به روحیه روان پریش قذافی، همگان او را فردی می دانستند که ناگهانی تصمیم می گیرد، شب دشمن آمریکاست و صبح همان روز تصمیم می گیرد بنا به درخواست دشمن دیشبش! تجهیزات اتمی خود را بار هواپیما کرده و تحویل آمریکا بدهد.
بدون شک از چنین فردی تحرکات ناگهانی بعید نیست و احتمال دارد 33 سال قبل نیز چنین جنونی قذافی را به شهید کردن امام موسی صدر کشانده باشد.
با این وجود به نظر می رسد برخی تمایل دارند که همچنان وضعیت رهبر شیعیان لبنان نامشخص بماند.