به گزارش خبرنگار«خبرگزاری دانشجو» از مشهد، دکتر حائری امروز در همایش بزرگداشت روز ملی عطار نیشابور که در فرهنگسرای سیمرغ این شهرستان برگزار شد، در خصوص شخصیت عطار نیشابوری گفت: عطار به عنوان پل ارتباطی اندیشه های عرفانی سنایی و مولوی است.
وی با بیان اینکه منطق‌الطیر چهار هزار بیت دارد، بیان داشت: 196 حکایت فرعی در این کتاب وجود دارد که این حکایت ها از دو بیتی تا 408 بیت می باشد و معدل این حکایت ها 15 بیت است.
حائری گفت: حکایت 2بیتی درباره واقعه ادبیه است. 480بیت این حکایت مربوط به شیخ صنعان است.
وی ساختار منطق الطیر را منظم، مرتبط و زنجیره ای عنوان کرد و گفت: منطق الطیر در ادبیات نمادین جزو منظومه هایی است که بدون مفاخر آغاز و پایان یافته است.
دکتر حائری بیان داشت: 17حکایت از این کتاب مربوط به دیوانگان است و شخصیت اصلی آن را دیوانگان تشکیل می دهد.
وی با بیان اینکه عطار هر جا که می خواهد حرفی بزند اما نمی تواند به زبان عاقلان بنویسد به زبان دبوانگان می نوسید که در 115 حکایت آن بینش و منش دیوانگان را موردبحث قرار می دهد. این ها فزود بر حکایت هایی است که عقلای مجانین آورده است.
استاد دانشگاه علامه طباطبایی تهران با اشاره به اینکه عطار 620 بیت نخستین این کتاب را به شریعت اختصاص داده است، گفت: آنجایی که نام هدهد به میان می آید، آن است که وادی ها را می خواهد، ترسیم کند و وادی را به گونه ای ترسیم می کند که آمیزه ای از مقام و حال باشد.
دکتر حائری نخستین وادی این کتاب را طلب عنوان کرد و گفت: دو مقام دیگر در این کتاب خواست و سه وادی آموختن و دو وادی پایانی رسیدن است.
وی گفت: تفاوت عشق از نگاه عطار و حافظ این است که عطار معتقد است که عشق باید با درد باشد.
وی افزود: هسته مرکزی این کتاب در داستان شیخ صنعان است. تعبیر کتاب شیخ صنعان به 4 بیت است. نکته هایی عارفانه دارد که می خواهد بگوید در عرفان و تصوف هدف وسیله را توجیه می کند در صورتی که در شریعت اینگونه نیست.
استاد دانشگاه علامه طباطبایی تهران بیان داشت: مسئله دیگر اطاعت بی چون و چرای مرید از مراد است. نکته دیگر حرکت از عرفان زاهدانه به عرفان عاشقانه است. شیخ صنعان 400مرید معتبر داشته است.
دکتر حائری گفت: نکته قابل تامل در خصوص شیخ صنعان این است که ما برای نخستین بار در داستان عرفانی می بینیم که مریدی برای مرادش دعا می کند و دعایش نیز به اجابت می رسد.
وی با بیان اینکه در مصادیقی که مربوط به عرفان است گاهی مفاهیم حماسی نهفته است، تصریح کرد: در تاریخ فرهنگی ایران می‌بینیم که حرکت از حماسه به عرفان‌زاده است و این پیوند را در بسیاری متون می‌بینیم.