یک دانشجوی دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله(عج) ارتباط مالی «پزشک و بیمار» را یکی از دلایل نرسیدن به عدالت در حوزه سلامت بیان کرد.
با اسما امیدی، دانشجوی کارشناسی هوشبری دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله(عج) درباره دغدغه ها و برخی مسائل «حوزه سلامت» به گفت و گو نشستیم. متن این گفت و گو در ادامه می آید:
خبرگزاری دانشجو- مهمترین رویداد حوزه سلامت کشور در سال 91 چه بود؟
امیدی- سال 91 در حوزه سلامت سال بسیار خوبی نبود. با توجه به تحریم ها ی دارویی که اتفاق افتاد و تورم اقتصادی، بیمار توان مراجعه به پزشک را نداشت و در مجموع نظام سلامت را با خطر مواجه کرد ولی با همه این شرایط کشفیات بزرگی در زمینه دارو و تجهیزات پزشکی را در ایران داشتیم که این موفقیت نیز به نوبه خود در نظام سلامت بسیار مهم است.
خبرگزاری دانشجو- تحلیل شما درباره آن چیست؟
امیدی- امیدواری بسیاری که برای همه ملت ایران در سال 91 پیش بینی می شد اجرایی شدن کامل طرح پزشک خانواده بود ولی به دلیل بسیاری از نوسانات این طرح هنوز در سراسر کشور اجرایی نشده و در سال 92 نیز با توجه به بودجه ای که برای این طرح در نظر گرفته شده قابل اجرا نخواهد بود و نمی توان امیدوار بود که رابطه مالی پزشک و بیمار که یکی از موانع رسیدن به عدالت در سلامت هست از بین برود.
خبرگزاری دانشجو- مهمترین دغدغه شما در نظام سلامت چیست؟
امیدی- یکی از مهمترین معضلات نظام سلامت کشور اصلاح نگاه اشتباهی است که سیاستگذاران نظام سلامت به این بخش دارند تا پس از آن سهم سلامت در بودجه افزایش پیدا کند، بیمه ها به وظایف خود به درستی عمل کنند و به بیمارستان های دولتی بودجه کافی برای پذیرش و درمان رایگان بیماران اختصاص یابد، دیگر معضلی که در نظام سلامت با آن روبرو هستیم مهاجرت سالانه پزشکان و پرستاران به سایر کشورها است که جا دارد تا دیر نشده، مسئولان به این امر توجه کنند.
خبرگزاری دانشجو- به نظر شما نظام سلامت کشور ما چقدر به عدالت نزدیک است؟
امیدی- اگر عدالت در سلامت را به معنای دریافت به موقع خدمات مربوط به سلامت تعریف کنیم نظام سلامت ما در این زمینه دارای نقص هایی است؛ برای نمونه، در کل کشور دسترسی به متخصصان برای همه افراد یکسان نیست، پر واضح است که در کلان شهری مثل تهران به مراتب متخصصان بسیار توانمندی وجود دارد که مردم در آن شهر می توانند از حضور آنها بهره مند شوند، در حالی که این امکان برای افرادی که در شهرهای محروم زندگی می کنند ممکن نیست که بتوانند به صورت یکسان از این خدمات بهره مند شوند حال تا حدودی می توان این مشکل را با توسعه فناوری نوین نظام سلامت برطرف کرد مانند استفاده از سامانه tele medicine، یکی دیگری از عواملی که مانع دستیابی به عدالت در سلامت است، نبود زیر ساخت های لازم برای دستیابی به این امر، مانند زیر ساخت های فرهنگی است؛ دیگر اینکه، در صورت ترویج طرح پزشک خانواده نظام سلامت تا حدود بسیاری به عدالت نزدیک می شود چون یکی از دلایل نرسیدن به عدالت ارتباط مالی میان پزشک و بیمار است که با اجرای موفق این طرح می توان عدالت در سلامت را بهبود بخشید.
خبرگزاری دانشجو- مشکلات تحقق عدالت در نظام سلامت را چه می دانید؟
امیدی- ما اگر برای عدالت در سلامت دو بُعد را معرفی کنیم یکی عدالت در خدمات رسانی و دیگری عدالت در تامین منابع و دریافت خدمات، عدالت در خدمات رسانی تا حدودی وجود دارد ولی دریافت خدمات برای همه مردم عادلانه و به صورت مساوی وجودندارد و همه منابع لازم و موجود در نظام سلامت را در تمام سطوح کشور دریافت نمی کنند.
خبرگزاری دانشجو- شما حضور دانشجویان در عرصه مطالبه گری عدالت در نظام سلامت را چگونه ارزیابی می کنید؟
امیدی- تا کنون مطالبه گری چندانی نبوده ولی اخیرا جریان هایی در حال شکل گیری است، که امیدار کننده به نظر می رسد.
خبرگزاری دانشجو- علت حضور ضعیف دانشجویان در این عرصه چیست؟
امیدی- دانشجو دیده بان نظام سلامت است، یعنی باید بتواند مشکلات نظام سلامت را رصد کند و بعد بتواند برای حل این مشکلات گام مثبتی بردارد تا خطا در حوزه کاهش یابد این دیده بانی در صورتی امکان پذیر است که نظام آموزشی و اهداف و راهبردهای آن متحول شود یعنی نظام آموزشی این توانایی را داشته باشد که بتواند دانشجوی مطالبه گر تربیت کند.
خبرگزاری دانشجو- به نظر شما برای تحقق عدالت در نظام سلامت مطالبه های اصلی دانشجویان باید چه باشد؟
امیدی- اجرای طرح کامل پزشک خانواده و نظام ارجاع، رسیدگی به اورژانس های بیمارستانی، ادغام و هماهنگی بیشتر با سازمان های بیمه گر و مشخص کردن تعرفه ها به همت شورای عالی سلامت، عوراض مالیات بر سلامت، واقعی کردن هزینه های درمان از جیب مردم تا سقف 30 درصد و همچنین اختصاص 10 درصد از هزینه های هدفمند کردن یارانه ها در حوزه سلامت، اگر این موارد به خوبی اجرا شود تحول عظیمی در بخش سلامت کشور خواهیم داشت.
خبرگزاری دانشجو- مطالبه های فعلی دانشجویان را چقدر واقعی ارزیابی می کنید؟ آیا مطالبه جدی ای وجود دارد؟
امیدی- دانشجو به دلیل اینکه متعلق به هیچ ارگان یا وابسته به هیچ سیستمی نیست اگر مطالبه ای انجام دهد واقعی و از سر نیاز است ولی به شرطی مطالبات موثر است که به صورت برنامه های علمی و کاملا بر اساس مطالعات و تحقیقات و زیر نظر افراد متخصص عملی شود.
خبرگزاری دانشجو- ارزیابی شما درباره میزان، نحوه و کیفیت اجرای قانون برنامه پنجم دولت چیست؟
امیدی- اجرای قانون مطابق قانون های طراحی شده نبوده، به دلیل اینکه اهدافی که در نظر گرفته شده بدون توجه به شرایط موجود و منابع در دسترس دولت بوده و این مانع تحقق بخشیدن به خود اهداف و قوانین شده است.
خبرگزاری دانشجو- تفکیک پزشکان میان بخش دولتی و خصوصی را چقدر ضروری ارزیابی می کنید؟
امیدی- به نظر من این امر امکان ناپذیر هست ولی با اِعمال یکسری سیاست ها می توان کیفیت ارایه خدمت را در بخش های دولتی افزایش داد یا انگیزه هایی را برای پزشکان در بخش دولتی به وجود آورد که نیرو و توان خود را در بخش دولتی ارتقا دهند تااین بخش از بخش خصوصی عقب نیافتد.
خبرگزاری دانشجو- ارزیابی شما از حضور آقای دکتر طریقت منفرد در وزارت بهداشت طی ماه های گذشته و باقی مانده از دولت دهم چیست؟
امیدی- فکر می کنم هنوز برای قضاوت درباره این مسئله زود است ولی می توان به ایشان پیشنهاد کرد در این چند ماه باقی مانده اقدامات خود را بیشتر در مناطق محروم ترویج دهند چون فرصت بازسازی نظام سلامت در کلان شهرها برای ایشان مقدور نیست.
خبرگزاری دانشجو- آیا ایشان در ماه های اخیر همت کافی برای اجرای قانون را از خود نشان داده است؟
امیدی- تا حدودی می توان به حضورشان امیدوار بود ولی در این فرصت کوتاه نمی توان قضاوت کرد.
خبرگزاری دانشجو- نظر شما درباره عملکرد سازمان نظام پزشکی طی سال های اخیر چیست؟
امیدی- نظام سلامت ما طی سالیان گذشته عدالت محور و بیمار محور نبوده و با توجه به پتانسیل های موجود بسیار بهتر از اینها می تواند عمل کند.
خبرگزاری دانشجو- آیا با واگذاری اختیارات حاکمیتی به تشکل های صنفی از جمله سازمان نظام پزشکی موافقید؟
امیدی- در پاسخ به این سوال باید گفت واگذاری اختیارات به طور کامل به هیچ سازمان و ارگانی درست نیست؛ چه سازمان نظام پزشکی باشد چه هر سازمان دیگری در دولت. ولی نظام پزشکی به عنوان بزرگترین خانه صنفی جامعه پزشکی باید این توانایی را داشته باشد که از حقوق پزشک و بیمار دفاع کند و در مجموع در هر سازمانی برای رسیدن به عدالت باید هم دولت تصمیم گیرنده باشدهم سازمان مربوط، ولی هیچیک نباید اختیارات کامل را به دست بگیرد و دیگری را از صحنه خارج کند.