تاکید روحانی بر «مجمع عقلا»یی که امام(ره) دستور انحلال آن را داده بود

به گزارش گروه سیاسی «خبرگزاری دانشجو»، در اولین روز دفاع از کابینه در مجلس، دکتر روحانی دلیل و حجت میانه روی دو تن از وزرای پیشنهادی خود را عضویت این افراد در «جلسه عقلا» دانست.

رئیس جمهور منتخب در جریان معرفی آقای رحمانی فضلی برای تصدی پست وزارت کشور این موضوع را این گونه تبیین کرد: «آشنایی و رفاقتم با وی از دوره چهارم مجلس شورای اسلامی است که همواره نماینده ای معقول و صاحب نظر و با شخصیت بوده و همین بس که ایشان جزو جلسه عقلاست. هر کس در آن زمان عضو جلسه عقلاء بوده، دلیلی بر میانه روی و اهل مشورت بودن و ... است.»

وی همچنین در معرفی حجت الاسلام علوی برای تصدی پست وزارت اطلاعات نیز دوباره بر این موضوع تاکید ورزیده و درباره او گفت: «همواره فردی معتدل بوده و از سوابقش این است که جزو جلسه عقلاء بوده و همیشه به میانه‌روی و دقت نظر شهرت دارد. »
 

همان طور که در اظهارات رئیس جمهور واضح و مبرهن است، وی یکی از شاخص‌های میانه روی و اعتدال اعضای کابینه اش را حضور این افراد در جلسه عقلا می‌داند. اما تاریخچه این جلسه چیست؟

حجت الاسلام حسن روحانی حدود یک سال قبل از انتخابات 92 در گفت و گو با ماهنامه اصلاح طلب نسیم بیداری درباره جلسه عقلا می‌گوید: «ما از مجلس دوم تا پنجم، جمعی با عنوان «عقلای مجلس» داشتیم. تعداد اعضا حدود سی و چند نفر بود. اما خیلی خطی و جناحی نبود و هر دو جناح در آن عضو بودند. ما می‌گفتیم هر کس صاحب نظر، فکر و اندیشه، سابقه و آشنایی با مسائل است و تأثیر دارد، عضو آن جمع باشد. ابتدا هم در مجلس دوم به دلیل بررسی موضوع جنگ این جمع تشکیل شد.»

همچنین آقای منتجب نیا درباره این مجمع در مصاحبه ای اظهار داشت: ‫«جلساتی با مدیریت آقای دکتر حسن روحانی در منازل نمایندگان ساکن در اطراف مجلس (قدیم) و با عضویت بین 15 تا 20 تن از نمایندگان خواص، که آن را جلسه عقلا نامگذاری کرده بودند، برگزار می شد.»

منتجب نیا در گفت و گویی دیگر با سایت خبری «خبرآنلاین» در مهرماه 1389 می‌گوید: «جریان دیگر هم شکل گرفته بود که فراتر از جریان فرماندهان بود و آن مسئولین جنگ بودند. آنها جلساتی را برگزار می‌کردند تحت عنوان بررسی مسائل جنگ که گاهی من هم در جلساتشان شرکت می‌کردم.بعد از یک فرایندی در بررسی مسائل جنگ به اینجا رسیدند که چاره‌ای نیست جز اینکه برویم و با امام (ره) صحبت کنیم آنها اسم این جمع را «جمع عقلا» گذاشته بودند. این بحث‌ها تقریباً یک سال قبل از جنگ بود. امام (ره) وقتی شنیدند که این جلسه عقلا هم تشکیل می‌شود باز گفتند این چه کاری است که می‌کنید.»

گفتنی است جلسات مجمع عقلا با دستور مستقیم امام خمینی (ره) تعطیل شد. محسن رضایی در مرداد 65 در این باره می‌گوید: « چند وقت پیش، یک جلسه ای به اسم عقلا در مجلس محترم شورای اسلامی تشکیل شد و در این جلسه آمدند و نظر خود، بحثهایی را مطرح کردند... خوف این می‌رفت که این بحث‌ها به خارج مجلس سرایت بکند و نتیجتاً باعث بشود که به جنگ لطمه وارد بشود. امام به محض این که این جلسه را فهمیده بود، دستور داده بود به آقای هاشمی که این چیست و چه کسی این جلسات را تشکیل می‌دهد؟ هر کس این جلسات را تشکیل می‌دهد، بگویید این جلسات را منحل کنند و این حرف‌ها را نزنند.»1

همچنین آقای هاشمی رفسنجانی نیز با اشاره به همین مطلب می‌گوید: « مسئله بعدی امام [(ره)] بود که لحظه ای اجازه نمی‌داد درباره ختم جنگ بحث کنیم . در مجلس هم عده ای بودند به نام ( مجمع عقلا ) و آقای روحانی [ که برای پایان دادن جنگ فعالیت می‌کردند] که امام آنها را سر جایشان نشاند »2

نوع ادبیات بکار رفته توسط آقای هاشمی برای دستور امام جهت تعطیلی این مجمع در این سند تاریخی نیز موید مخالفت شدید امام خمینی(ره) با آن است.

جالب اینجاست که جناب اقای روحانی به رغم تذکر امام (ره) در سال 64، از فعالیت‌های خود در مجلس دست بر نمی‌دارد (!) تا اینکه محسن رضایی در خرداد 1365 طی نامه ای به امام خمینی (ره) گزارش این اقدامات آقای روحانی را می‌دهد.

امام خمینی (ره) نیز آقای هاشمی را احضار و از ایشان توضیح می‌خواهد. آقای هاشمی در یادداشت مورخ 10 خرداد 1365 خود، ماجرا را چنین بیان می‌کند: «امام فرمودند طبق گزارش فرمانده سپاه، در جلسه ای جمعی از نمایندگان ، صحبت از مشکلات جنگ کرده و ختم جنگ را مطرح نموده اند. از من خواستند که به آنها بگویم ما باید تا آخرین فرد با صدام بجنگیم و صحبت از صلح نکنند.»3

با بیان این مطالب بهتر می‌توان در مورد شاخص اعتدال آقای روحانی به قضاوت نشست. دکتر روحانی عضویت در جلسه و مجمعی را شاخص میانه روی و اعتدال می‌داند که به رغم تذکر امام راحل (ره) جلسات آن ادامه یافته تا اینکه حضرت امام (ره) طی دستوری شدید اللحن مانع از ادامه کار آن مجمع شدند. اما گویا جلسات آن مجمع تا مجلس پنجم یعنی آخرین دوره ای که آقای روحانی در مجلس شورای اسلامی حضورداشتند، ادامه یافت.

در شرایطی که آقای دکتر روحانی گویا قصد ندارد فعلاً تعریف دقیق خود را از اعتدال بیان نماید، ارائه این قبیل شاخص‌ها از سوی ایشان برای تعریف اعتدال زوایای بیشتری از نوع نگاه رئیس جمهور به این مفهوم را در منظر افکار عمومی نمایان می‌کند.

زوایایی که در زمان انتخاب ملت چندان عیان و روشن نبود.

پی نوشتها:
1.سعید سرمدی. «بررسی عملیات والفجر 8: محسن رضایی در گفتگو با راویان جنگ تحمیلی – مرداد1365» تهران. مرکز اسناد و تحقیقات دفاع مقدس . 1390 . ص 69

2.نگاهی به روند پایان جنگ و پذیرش قطعنامه 598 . روزنامه جمهوری اسلامی 27 تیر 1390
 

3. اکبر هاشمی رفسنجانی . «پایان دفاع ، آغاز بازسازی» ص 188

منبع: سایت ایران فردا