کاهش قیمت‌ها به بازار مسکن رسید

گروه اقتصادی «خبرگزاری دانشجو»؛ بازار مسکن در چند سال گذشته با افت و خیزهایی که بیشتر اوقات افزایش قیمت بوده، مواجه شده است. نمودارهای بانک مرکزی و آمارهای منتشر شده این بانک نیز از افزایش تا پنج برابری قیمت مسکن در هشت سال گذشته حکایت دارد. اگر چه اجرای طرح هایی همانند مسکن مهر بشدت بر عرضه مسکن تاثیر گذاشته و نسبت به گذشته افزایش یافته، اما این طرح ها نیز نتوانسته از افزایش قیمت ها جلوگیری کند.

از زمستان گذشته پیش بینی های متفاوتی از قیمت مسکن از سوی کارشناسان ارائه می شد و بسیاری از آنها از کاهش قیمت ها در تابستان خبر می دادند، اگر چه نتایج انتخابات را هم بر آن موثر می دانستند.

آمارهای منتشر شده نشان از تحقق یافتن این پیش بینی ها دارد، اما رکود بر این بخش نیز حاکم شده است. مقایسه میزان خرید و فروش مسکن تابستان امسال نسبت به تابستان گذشته کاهش شدید فعالیت در این بازار را نشان می دهد. بر طبق آمار سامانه رهگیری معاملات مسکن در ماهای بهار امسال میانگین 10 هزار فقره معامله در بازار مسکن وجود داشته است که در ماه های تیر و مرداد به 6000 فقره رسیده؛ این، نشان از افت بیش از 40 درصدی دارد، در حالی که همواره میزان خرید و فروش ها در فصل تابستان بیشتر از فصل بهار است.

مقایسه این میزان فعالیت در بازار مسکن نسبت به سال گذشته نگران کننده تر است. میانگین خرید واحد مسکونی در سال 91 ماهانه 25 هزار فقره بوده، در حالی که در فصل بهار امسال به 10 هزار و در دو ماهه تابستان به 6000 مورد رسیده است.

کاهش خرید و فروش ها در بازار مسکن بر قیمت آن نیز تاثیرگذار بوده است؛ این در حالی است که با شروع سال جدید قیمت ها نیز دچار تغییر می شود و افزایش می یابد. فصل بهار امسال نیز قیمت ها در مقایسه با زمستان گذشته افزایش یافت که این افزایش در برخی مناطق به حدود 20 درصد نیز رسید، اما با آغاز فصل تابستان و حاکم شدن رکود بر این بازار قیمت ها شروع به افت کرد.

با نگاهی به نرخ ها اعلامی از سوی مالکان و بنگاه ها می توان افت قیمت تا 20 درصدی را در این بازار شاهد بود، به طوری که قیمت ها به محدوده زمستان سال گذشته نزول کرده است.

در حال حاضر میانگین قیمت مسکن در تهران برای هر متر مربع به حدود چهار میلیون تومان کاهش یافته که این میزان برابر با زمستان سال گذشته است. در نقاط پایین شهر تهران کاهش تا 400 هزار تومان بود، مثلاً در مناطقی که قیمت هر متر مربع 7 تا10 میلیون تومان بوده، کاهش قیمت به حدود یک میلیون تومان رسیده است.

این کاهش قیمت را از جنبه ای دیگر نیز می توان بررسی کرد. قیمت هر واحد مسکونی با توجه به افزایش های چند سال گذشته به حدی رسیده که توان خریداران برای خرید را کاهش داده است.

از سوی دیگر اگر در گذشته وام 20 میلیون تومانی پرداختی به خریداران مسکن می توانست بخشی از قیمت مسکن را پوشش بدهد، اما افزیش نیافتن میزان وام به نسبت افزایش قیمت مسکن سبب شده است تقاضا در بازار کاهش یابد. در حال حاضر وام پرداختی به خریداران، بخش ناچیزی از هزینه خرید واحد مسکونی را پوشش می دهد.

بازار اجاره واحد مسکونی حال و روز متفاوتی دارد

کاهش قدرت خرید مردم در بخش مسکن سبب شده بازار اجاره نشینی داغ شود و ورود خریداران مسکن به بازار اجاره، افزایش تقاضا و قیمت را موجب گشته است. هر ساله بخشی از افرادی که در گذشته اجاره نشین بودند به خریدار تبدیل می شوند و به صف خریداران واحد مسکونی افزوده می گردند، اما بالا رفتن بیش از اندازه قیمت ها سبب شده است این جا به جایی از خریدار به مستاجر سبب افزایش تقاضا در این بخش و در نتیجه صعود قیمت ها شود.

در تابستان امسال نیز اجاره ها نسبت به سال گذشته در همین ماه افزایش یافته است؛ یکی از دلایل اصلی آن نیز همان گونه که مطرح شد ورود بخشی از خریداران مسکن به بخش اجاره، ناشی از نداشتن توان خرید بوده است.

در نهایت اگر رکود بازار خرید و فروش ادامه دار باشد، کاهش قیمت ها نیز ادامه دار خواهد بود. اما علائم خوبی برای آینده مسکن کشور نخواهد داشت؛ چرا که این رکود، سرمایه گذاری در این بخش را کاهش خواهد داد که در بلند مدت به انفجار قیمت ها منجر خواهد شد.

از سوی دیگر باید منتظر باشیم تا ببینیم دولت حسن روحانی چه خوابی برای مسکن دیده است و چه راهکاری برای افزایش سرمایه گذاری در این بخش ارائه خواهد داد.