به گزارش خبرنگار دین و اندیشه «خبرگزاری دانشجو»، سومین دور نشست دینی مرکز گفت وگوی ادیان سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با موضوع «نقش دین در ارتقای ارزشهای اخلاقی و انسانی» صبح چهارشنبه، 6 شهریور ماه با حضور اندیشمندان کره جنوبی در محل سالن کنفرانس شهید رحیمی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی برگزار شد.
حجت الاسلام دکتر عبدالحسین خسروپناه، رئیس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران در این نشست اظهار کرد: اگر دین را مجموعه ای از باورها و ارزش ها بدانیم در این صورت دین در قالب عرصه های مختلفی اثرگذار خواهد بود.
وی گفت: گرچه ما معتقدیم که امور اخلاقی اموری فطری هستند و هر انسانی به فضیلت های اخلاقی گرایش دارد و می خواهد از رذایل دوری جوید، اما به هر حال فضایل اخلاقی نیز باید به لحاظ فلسفی مبتنی بر اخلاق باشد.
خسروپناه ادامه داد: اگر انسان را حقیقتی ماتریالیستی بدانیم در این صورت اخلاق تبدیل به سلایق می شود، لذا اولین عرصه برای اثرگذاری دین بر اخلاق عرصه مبانی است؛ چرا که اساساً دین یکسری حقایق را در اختیار اخلاق قرار می دهد تا اخلاق با حقیقت ها پیوند خورده و فطرت خود را حفظ کند.
رئیس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران در ادامه عنصر محتوا را به عنوان مؤلفه ای دانست که اصولی را در اختیار انسانیت قرار داده است و ویژگی ها و اصولی چون کرامت انسان و اصل عدالت در این سیر محتوایی به انسان عرضه شده اند.
وی تصریح کرد: عقل نیز از عدالت و کرامت انسانی سخن می گوید، اما در دین الهی توجه به این ویژگی ها همواره بر پایه محتوا بوده است به این مفهوم که دین همواره بر محتوای فایل اخلاقی تاکید دارد.
خسروپناه ابراز کرد: اگر انسان اعتقادی به دین نداشته باشد ضمانت اجرای اخلاق نیز از میان می رود و اگر نیچه در قرن 19 از مرگ خدا سخن گفته بود امروز سخن از مرگ انسان و انسانیت است؛ چراکه در متن زندگی انسان خداوند به حاشیه رانده شده است، لذا با این وصف ارزش های اخلاقی نیز ضمانت اجرای خود را از دست داده اند.
رئیس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران با بیان اینکه با حیات سکولار اخلاق ضمانت اجرایی نخواهد داشت، خاطر نشان کرد: انسان قرن معاصر به شدت گرفتار مشکلات متعدد روحی از جمله احساس تنهایی است که این احساس تنهایی به مفهوم تنهایی هستی شناختی و وجودی است.
خسروپناه گفت: انسان دوره معاصر با وجود آنکه کسانی را در اطراف اش دارد که به ظاهر به او خدمت می کنند اما با این وجود احساس تنهایی می کند که راه نجات از این تنهایی تنها دین و دین داری است ضمن آنکه پیوند اخلاق به همراه اعتقاد به خدا که از آن به اخلاق دینی تعبیر می شود نیازهای انسان را رفع خواهد کرد.
این محقق در ادامه احساس بی معنا بودن زندگی را به عنوان دیگر چالش اساسی انسان دوره معاصر مطرح کرد و افزود: امروز نحله های به نام روان درمانی در دنیا مطرح می شوند؛ چراکه انسان امروز گرفتار بی معنایی و نداشتن فلسفه برای زندگی خود است.
خسروپناه بیان کرد: اینکه انسان با تمامی امکانات خود همچنان احساس بی معنایی دارد و فکر می کند که چیستی و فلسفه ای برای زندگی اش وجود ندارد حکایت از انزوای اخلاقیت دینی در زندگانی او دارد، لذا معنادار شدن بندگی انسان معاصر در گروی تامین اخلاقیات دینی است.
رئیس موسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران افزود: این وضعیت به علت حاکمیت مبانی لیبرالی در جهان کنونی است و امروز با وجود اینکه همه مکاتب و حتی فاشیسم از اومانیسم سخن می گویند، اما همچنان انسان در این مکاتب به تناسب نظریات و افکار این نحله ها معنای گوناگونی یافته است، مثلا منظور فمنیسم ها از انسان تنها زن است و منظور مارکسیست ها از انسان کارگر صنعتی است، لذا تعریفی از انسان واقعی خارج از مکاتب در این رویکردها دیده نمی شود.
این پژوهشگر با اشاره به نقش دین در تمدن انسانی ابراز کرد: مبنای تمدن مدرن امروز سوبجکتیوسیم است که علم در آن رشد پیدا کرده است، اما با این وجود همین روند تمدنی محیط زیست بشری را نابود کرده و امنیت زندگی خصوصی را زیرسوال برده است.
وی در پایان تصریح کرد: تمدن مدرن آسایش انسان ها را فراهم کرده است آرامش آنها را تحقق نبخشیده است، لذا تمدن مدرن برای ادامه حیات خود باید این آسیبها را از میان بردارد که راه آن در گسترش اخلاقیات دینی است.