به گزارش خبرنگار اقتصادی «خبرگزاری دانشجو»، مسعود نیلی مشاور اقتصادی رییس جمهور صبح امروز با حضور در سومین همایش سیاست های پولی و چالش های بانکداری و تولید به ارائه گزارشی از بررسی های خود درباره بازار ارز طی سال های گذشته پرداخت و اظهار داشت: تک نرخی کردن ارز هم اکنون امکان پذیر نیست.
وی با بیان اینکه مروری به مشاهدات بازار ارز طی سال های 91 تا کنون بعضاً منحصر به فرد است در تشریح عوامل موثر در بازار افزود: افزایش متواتر جهش نرخ ارز باعث کاهش ارزش پول ملی شد که بدنبال آن ارزش پول کشورمان طی یک دوره کوتاه یک سوم شد. البته در این مورد عوامل داخلی و خارجی دخالت دارد.
این استاد دانشگاه با تاکید براینکه بعد از یکسان سازی نرخ ارز در سال 81 مجدداً با بازار موازی رو به رو شدیم، گفت: در این زمان نظام یکسان سازی نرخ ارز و نرخ برابری ارز برداشته شد.
نیلی عامل سوم را آغاز روند نزولی نرخ ارز در بازار آزاد از تابستان امسال اعلام کرد و اظهار داشت: همچنین یکی از اتفاقات مهم در بازار ارز مربوط به موضع گیری بانک مرکزی درباره نرخ دلار بود چرا که برای اولین بار بانک مرکزی موضع صریحی برای نرخ ارز گرفت که این موضع از مواضع بانک مرکزی در سال های قبل متفاوت بود.
وی با بیان اینکه قبلاً بازار یک چیزی می گفت اما بانک مرکزی چیز دیگری را مورد اشاره قرار می داد، تصریح کرد: بانک مرکزی رسماً امسال اعلام کرد که از کاهش نرخ ارز استقبال نمی کند.
مشاور اقتصادی رئیس جمهور در ادامه اشاره ای به وضعیت نرخ ارز در سال های دهه 80 داشت و گفت: مراجعه به سال های دهه 80 نشان می دهد که نرخ ارز واقعی به میزان قابل توجهی کاهش یافته است چراکه در آن زمان وضعیت درآمدهای نفتی بهبود داشت و همین امر باعث افزایش سطح عمومی درآمدها در کشور شده بود.
نیلی ادامه داد: اما از زمستان سال 90 تا بهار 92 دوره دیگر بازار ارز آغاز شد چراکه بعد از اعلام اعمال تحریم های جدید علیه بانک مرکزی و نفت ایران موجب شد که محدودیت ارزی در بازار داشته باشیم و به دنبال این امر انتظار در بازار بالا رفت و فاصله عدم تعدیل نرخ ارز در دهه 80 پر شد.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه بعد از افزایش نرخ ارز طی دو سال گذشته گپی که طی سال های دهه 80 ایجاد شده بود رفع شد، تصریح کرد: از زمستان سال 90 براساس آمارهای بانک مرکزی رشد اقتصادی منفی شد بنابراین افزایش تقاضای غیر رسمی و کاهش تقاضای تجاری را داشتیم.
وی با بیان اینکه بعد از آن طی ماه های اخیر انتظارات بازار کاهش یافت، تصریح کرد: امسال پیش بینی تمام بخش های اقتصادی بر این است که رشد اقتصادی به منفی یک درصد تا صفر درصد خواهد رسید.
نیلی ضمن اشاره به اینکه تقاضای ناشی از فعالیت های اقتصادی کنترل شده است، افزود: آمارهای اقتصادی حاکی از کاهش نرخ تورم ماهانه از خرداد امسال است که این روال برای ما بسیار خوش بینانه است چراکه برای ما مهمتر از تورم سالانه تورم ماهانه است.
مشاور اقتصادی رئیس جمهور در ادامه با تاکید براینکه هم اکنون تقاضای تجاری و سوداگری در بازار کاهش یافته است تصریح کرد: ثبات ایجاد شده در بازار ارز طی ماه های اخیر بخاطر رکود اقتصادی و انتظارات بازار از آینده است چراکه فعالان اقتصادی برآورد کاهش محدودیت های بین المللی را دارند.
وی با اشاره به ایجاد بازار موازی در دهه های 60، 70 و دو سال اخیر اظهار داشت: در دهه 80 نظام یکسان نرخ برابری ارز داشتیم ولی در دهه 60 نرخ ارز رسمی و بازار موازی غیر مجاز داشتیم و در آن زمان بازاری برای یک ارز با دو نرخ وجود داشت.
نیلی گفت: در دهه 70 بازار چند نرخی داشتیم اما در آن دهه بازارهای دیگر غیر مجاز نبودند بلکه بازار آزاد بودند چراکه در آن زمان می شد با مراجعه به بانک ارز آزاد خریداری کرد.
وی افزود: اما الان شرایط به گونه ای است که 2 بازار متفاوت با ارز متفاوت داریم. ارز اتاق مبادله ای نمی تواند دارای نرخ مشترکی با نرخ ارز صرافی باشد چراکه ارز مبادله ای محدودیت های زیادی دارد اما ارز صرافی ها این محدودیت ها را ندارد.
کانون اصلی تحریم نرخ ارز است
مشاور اقتصادی رئیس جمهور با بیان اینکه تحریم مهمترین متغییری را که تحت تاثیر قرار می دهد نرخ ارز است، گفت: کانون اصلی تحریم ها نرخ ارز است. البته در نرخ ارز هم رکورد، تورم و شرایط بین المللی تاثیر می گذارد.
وی در ادامه با بیان اینکه طی ماه های اخیر تورم به راحتی در حال کاهش است ، گفت: به نظر می رسد بتوانیم تورم را تا 15 الی 20 درصد براحتی کاهش دهیم اما بعد از آن کاهش نرخ تورم براحتی امکان پذیر نیست.
نیلی با اشاره به اینکه هم اکنون در دولت اجماع خوبی برای کنترل تورم ایجاد شده است، ادامه داد: تنها دوره ای است که مشاهده می کنم رئیس دولت توجه جدی بر کاهش پایه پولی دارد و در این امر البته بانک مرکزی هم با وی همکاری های لازم را دارد.
مشاور اقتصادی رئیس جمهور با بیان اینکه تورم تقریباً ارتباط زیادی با تحریم ها ندارد، گفت: اما رکود بی تاثیر با تحریم نیست چراکه منفی شدن GDP بخاطر تحریم هاست. بی انظباطی های مالی و پولی تاثیر بسیاری در عمیق شدن رکود دارند.
نیلی همچنین در این همایش از راه اندازی رصد خانه اقتصادی برای رصد بازارهای مالی و آمارهای اقتصادی در کوتاه مدت خبر داد.
یکسان سازی نرخ ارز فعلاً امکانپذیر نیست
این کارشناس اقتصادی در ادامه با تاکید براینکه به دلیل غیر قابل تبدیل بودن نرخ ارز حاصل از صادرات نفتی فعلاً امکان یکسان سازی نرخ ارز وجود ندارد، تصریح کرد: اگر نرخ دلار را 2650 تومان در نظر گرفتیم به این خاطر بود که می خواستیم نرخی نزدیک بازار آزاد داشته باشیم.
وی ادامه داد: اگر مسیر بودجه 93 اعمال شود گام موثری در جهت نزدیک کردن نرخ ارز برداشته می شود. در عین حال باید سیاست های خروج از رکود تعیین و سریعتر اعلام شود.
نیلی تاکید کرد: اگر قیمت انرژی اصلاح شود می توانیم گامی موثر در جهت خروج از رکود برداریم. در عین حال سیاست های ضد تورمی تاثیری در کنترل پایه پولی خواهد داشت.
وی در آخر توصیه کرد: بازار ارز غیر رسمی به بازار آزاد تبدیل شود.