«کلید تدبیر» دولت برای صف‌های «تحقیر» کجاست؟/ آیا کارگران و روستاییان، مرفهین جامعه هستند؟

به گزارش خبرنگار اقتصادی «خبرگزاری دانشجو»، 5 آذر ماه سال جاری بود که رئیس‌جمهور دولت یازدهم از اختصاص دو سبد کالایی به اقشار کم‌درآمد و نیازمندان خبر داد.

وی در گزارش 100 روزه خود اعلام کرد، در راستای این که مردم در روزهای پرتقاضای پایانی سال در تامین کالاهای اساسی و نیازهای اولیه خود با مشکل مواجه نشوند، این اقدام صورت می‌گیرد و این کار در جهت ترمیم معیشت خانوارها صورت خواهد پذیرفت.

اقدامی در نگاه اول که به نظر می‌رسید در راستای کاهش تورم کالاهای اساسی در ایام نزدیک به سال نو طرح‌ریزی شده است.

خبرهای روزهای اول حاکی از آن بود که این سبدهای کالایی به 21 میلیون نفر اختصاص می‌یابد که عمدتاً افراد تحت پوشش کمییته امداد، سازمان بهزیستی، روستاییان، عشایر، کارگران و کارمندان هستند.

اما با گذشت زمان و شفافیت اطلاعات ارائه شده، وضعیت کسانی که مشمول دریافت این سبد کالایی می شدند، مشخص شد. طبق اطلاعیه وزارت صنعت، معدن وتجارت کلیه شاغلان و بازنشستگان دولت و نیروهای مسلح اعم از کارکنان رسمی، پیمانی و قراردادی،  روزنامه نگاران، خبرنگاران و هنرمندان (به تشخیص وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی)، دانشجویان متأهل (به تشخیص وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و دانشگاه آزاد اسلامی)، طلاب (به تشخیص مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه)، سرپرستان خانوارهای تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی کشور، سرپرستان خانوارهای مستمری‌بگیران تأمین اجتماعی و همچنین سرپرستان خانوارهای کارگران مشمول قانون کار و تأمین اجتماعی که میزان دریافتی و مستمری آنها کمتر از 500 هزار تومان باشد، مشمول دریافت سبدهای کالایی حمایتی دولت یازدهم می‌شوند.

کمتر از یک ساعت از اعلام این اطلاعیه وزارت صنعت، معدن و تجارت نگذشته بود که سامانه‌ای نیز برای ارسال پیام کوتاه و اطلاع از تخصیص و یا عدم تخصیص سبد کالایی به افراد معرفی شد. سامانه‌ای که در ابتدای کار با مشکلات فنی بسیار مواجه شده و نتوانست جوابگوی پیام‌های مردم باشد.

تا اینکه در روزهای قبل از تخصیص یافتن سبد برخی افراد با ارسال پیامک به سامانه 5000499، با چنین پیامی مواجه می‌شوند: «هموطن گرامی، سبد کالا به شما تعلق نگرفته است.» از جمله این افراد می‌توان به قشر کم درآمد جامعه همچون روستاییان، برخی از کارگران و بازنشستگان تامین اجتماعی به دلیل آنکه حقوق بالای 500 هزار تومان دریافت می‌کردند و حتی افرادی که به دلایلی بیکار شده  بودند، اشاره کرد.

این در حالی بود که بسیاری از کارمندان با حقوق‌های چند میلیونی همچون نمایندگان مجلس و دیگر کارمندان در لیست دریافت سبد کالایی قرار گرفتند، اما یک روستایی که هیچ حقوق ثابتی ندارد، کارگری که تنها 510 هزار تومان حقوق دریافت می‌کند و کارگران فصلی که 4 ماه در سال 400 تا 500 هزارتومان حقوق می‌گیرند و مابقی سال هیچ‌گونه دریافتی ندارند، از دریافت سبدکالایی محروم شده‌ و شامل این طرح نشده است.

وقتی دولت با انبوه اعتراضات این افراد مواجه شد اعلام کرد که به دلیل نبود مکانیزم مشخص به حدود 23 میلیون جمعیت روستایی سبد کالایی تعلق نگرفته است و متاسفانه چون امکان شناسایی افراد نیازمند و محرومان در این جوامع وجود ندارد، این افراد از دریافت این سبدها محروم شدند.

باید توجه داشت که در حال حاضر در کشورمان ایران خط تقریبی فقر حدود یک میلیون تومان در شهرها و 800 هزار تومان در روستاها می‌باشد و تمام کسانی که ماهیانه ملبغی کمتر از این مقدار را دریافت می‌کنند، نیازمند شناخته شده و مشمول دریافت کالاهای حمایتی می‌باشند. همچنین حدود 4 میلیون جمعیت بیکار کشور که در این طرح مشمول دریافت یارانه نشده‌اند را نیز باید به اقشار نیازمند حمایت اضافه کرد.

بسیاری از کارشناسان و صاحب نظران معتقدند متاسفانه با این اقدامات نسنجیده به نظر می‌رسد سبدهای کالایی حمایتی دولت بیشتر از آنکه اقشار ضعیف را هدف قرار دهد و کمک به قدرت خرید تضعیف شده مردم کند، شروع طرح حذف دهک‌های پردرآمد از دریافت یارانه نقدی و تبدیل پرداخت‌های نقدی به سبد کالایی است، می‌توان گفت برگشت به گذشته و همان سیستم کوپنی که از قبل وجود داشت، به شکلی نوین در حال برگشت است.

دور از واقعیت نیست که اقدام دولت در حمایت از اقشار آسیب پذیر، امری بسیار مهم و پسندیده است، اما طبیعتا زمانی که موضوع ارائه سبد کالایی در جامعه مطرح شد، انتظاراتی در بین خانوارها ایجاد شد که دولت پاسخگو باشد و با تدبیر، درایت و بررسی تمامی جوانب طرح و شناسایی دقیق جامعه هدف، دست به اینکار می‌زد تا ضمن رعایت عدالت، عزت و کرامت مردم نیز در توزیع این اقلام بیش از گذشته حفظ می‌گشت.

لازم به ذکر است، توزیع این سبد کالایی از روز گذشته، 13 بهمن ما آغاز شد و مرحله اول آن شامل 10 کیلوگرم برنج، 4 کیلوگرم مرغ، 2 بطری روغن مایع، 2 بسته پنیر بسته‌بندی شده، 1 شانه تخم مرغ یا 24 عدد بسته‌بندی شده است.