هیچ انسان عاقلی حاضر به پذیرش آزادی مطلق نیست

حجت الاسلام یحیی صادقی در گفت‌وگو با خبرنگار «خبرگزاری دانشجو» از قم، با اشاره به آیه 157 سوره اعراف بیان داشت: قرآن در دعوت انسان ها به سوی حق آزادی را مبنای اساسی قرار می دهد و توجه پیامبران به این مسئله را یکی از مهمترین وظایف آنها می داند.
 

وی افزود: خداوند متعال در سوره مبارکه کهف می فرماید:"وَ قُلِ الْحَقُّ مِنْ رَبِّکُمْ فَمَنْ شاءَ فَلْیُؤْمِنْ وَ مَنْ شاءَ فَلْیَکْفُرْ"؛ یعنی این حق را برای همه قائل می شود که هر کس می خواهد ایمان بیاورد و حقیقت را بپذیرد و هر کس می خواهد منکر و کافر شود.
 

استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه آزادی در واقع یک مفهوم الهی و قرآنی است، تصریح کرد: قرآن و روایات اهل بیت(ع) در تمام وجوه اعم از اعتقادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی برای انسان آزادی قائل شده و این مسئله را والاترین جلوه برای حرمت انسان برشمرده اند.
 

روایات شیعه آزادی را حق مسلم انسان می داند
 

صادقی ادامه داد: مرحوم شیخ کلینی در کتاب اصول کافی روایتی از امام زین العابدین(ع) نقل می کند که ایشان می فرماید: «همه مردم آزادند و حضرت آدم کسی را برده یا کنیز به دنیا نیاورده است»؛ یعنی آزادی حق خدادادی و مسلم انسان هاست.
 

وی خاطرنشان کرد: امام جعفر صادق(ع) نیز در روایتی آزادی اندیشه را عالی ترین هدف انسانی بر شمرده و عدم توجه به این مسئله ارزشمند را موجب گرایش انسان به سوی ناچیزی می داند.
 

استاد درس خارج فقه حوزه علمیه قم بیان داشت: مسئله آزادی علاوه بر اسلام و قرآن کریم در ادیان و کتاب های الهی دیگر نیز مورد توجه بوده و همه انسان ها در مقابل آزادی به عنوان یکی از اصیل ترین مفاهیم و ارزش های بشری متواضع هستند.
 

هیچ کتاب آسمانی دیگری مانند قرآن به کرامت انسانی توجه ندارد
 

 صادقی افزود: البته این نکته حائز اهمیّت است که در هیچ کتاب آسمانی دیگری مانند قرآن به جایگاه و کرامت انسانی توجه نشده و تنها دیدگاه قرآن است که انسان را اشرف مخلوقات، جانشین خداوند بر روی زمین و مسجود فرشتگان می داند.
 

وی ادامه داد: بر اساس معارف اسلامی انسان در پرتو آزادی اراده است که می تواند در مسیر رسیدن به مقامات والای معنوی، سعادت و کمال حرکت و تلاش کند، با توجه به آیات قرآن خداوند ارزش هدایت الهی را در آزادی و اختیار انسان در انتخاب می داند.

این استاد حوزه علمیه قم تاکید کرد: البته آزادی در نگاه دین و قرآن یک آزادی مطلق نیست، آزادی مطلق یعنی عدم توجه به بُعد معنوی و روحی انسان، در واقع آزادی که هیچ اساس و مبنایی نداشته باشد از عقل و عرف خارج است و هیچ انسان عاقلی حاضر به پذیرش آن نیست.
 

صادقی با بیان اینکه آزادی بهترین هدیه خداوند به یک جامعه است، بیان داشت: رشد اندیشه ها، شکوفایی استعدادها و تحقق همه اهداف والا و ارزشمند الهی تنها در سایه آزادی و آزادگی محقق می شود.
 

آزادی اراده در کلام سید الشهداء(ع)
 

وی بیان داشت: این کلام سیدالشهداء (ع) که فرمود: «إن لم یکن لکم دین و کنتم لاتخافون المعاد فکونوا أحراراً فی دنیاکم هذه» اگر دین ندارید دست کم آزاد مرد باشید؛ تایید محکمی برای آزادی اراده انسان است.
 

این استاد حوزه علمیه قم با اشاره به اینکه اسلام کمال انسانی را در گرو آزادی می داند، خاطرنشان کرد: بنابراین برگزاری کرسی های آزاد اندیشی در حوزه و دانشگاه علاوه بر تولید علم و اندیشه، به پیشرفت معنوی و کمال انسان کمک زیادی می کند.
 

صادقی ادامه داد: در سوره مبارکه زمر در خصوص کیفیت این نوع گفت وگو ها مولفه هایی وجود دارد؛ اینکه دیگران بتوانند عقاید و آراء مخالف خود را بیان کنند نشان از آزادی بیان دارد و اهتمام به این کار می تواند جریان فکری و علمی هدفمندی را در جامعه به راه بیندازد.
 

آزادی در اسلام تا جایی مورد تایید است که با ارزش های الهی تعارض پیدا نکند
 

وی گفت: آزادی در اسلام بر خلاف برخی مکاتب دیگر تا جایی مورد تایید و مشروع است که با ارزش ها و حقایق ثابت الهی تعارض پیدا نکند، به عنوان مثال حق حیات انسان ها چیزی نیست که بتوان آن را با آزادی عمل از دیگری سلب کرد.
 

این استاد حوزه علمیه قم خاطرنشان کرد: جواز آزادی انسان تا جایی است که به حقوق دیگران و ارزش های اخلاقی جامعه تعرض نکند.