محمدرضا پورابراهیمی، نائب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با خبرنگار اقتصادی «خبرگزاری دانشجو» به تبیین طرح «پیمان پولی دو جانبه» پرداخت و گفت: تعدادی از دانشجویان و اساتیدی که در زمینه «پیمان پولی دو جانبه» پژوهش انجام داده بودند، گزارشات خود را در نشستی که با اعضای کمیسیون برنامه و بودجه مجلس و تعداد معدودی از نمایندگان داشتند، ارائه دادند اما متاسفانه تاکنون «پیمان پولی دو جانبه» تنها به عنوان یک طرح مطرح است و در دستور کار کمیسیونها قرار نگرفته است.
وی تاکید کرد: با توجه به تجربه موفقی که دیگر کشورها در اجرای «پیمان پولی دو جانبه» داشتهاند، کلیت قضیه قابل قبول است و این کمک به ما میشود که متناسب با تجربیات این کشورها، تصمیمی منطقی در عرصه روابط اقتصادی و تجاریمان با کشورهای دیگر بگیریم.
«پیمان پولی دوجانبه» چگونه شکل گرفت؟
پورابراهیمی در تشریح چگونگی فرآیند این پیمان پولی بیان داشت: بعد از بحران مالی اروپا در سالهای 2007 و 2008، آمریکا تصمیم گرفت به جای پرداخت تمام هزینه ناشی از این بحران مالی، مقداری از هزینههای آن را به دیگر کشورهای اروپایی و همچنین کشورهای جنوب شرق آسیا منتقل کند، در حالیکه این کشورها به هیچوجه در این بحران دخیل نبودند.
وی افزود: بسط دادن بحران به کشورهای دیگر، از طریق پول مشترکی بود که امروزه 70 درصد تبادلات دنیا توسط آن انجام میشود و آن دلاری است که منشا صدور و نشر آن در کشور آمریکا قرار دارد.
نماینده مردم کرمان در خانه ملت تصریح کرد: با بررسیهایی که در این کشورها انجام شد، آنها بر آن شدند که روند معاملات خود را تغییر دهند و یا شرایط وارد شوند و نتیجه آن تبدیل به مطالعاتی در خصوص پیمان دو جانبه پولی شد تا بدون انتقال ارزی مشخص تبادلات اقتصادی انجام شود.
وی افزود: تا حدودی میتوان گفت که تجربیات این کشورها موفق بوده است و با وجود ایراداتی که به آن وارد است، در کل جواب داده است.
پورابراهیمی از کشورهایی همچون چین، هند، آفریقای جنوبی، برزیل و ترکیه نام برد که در این خصوص اقداماتی انجام دادهاند و مبادلات خود را در غالب پیمانهای دو جانبه و یا چند جانبه انجام میدهند.
باید محدودیتهای ناشی از وجود دلار در مبادلاتمان را تغییر دهیم
وی ادامه داد: ما نیز باید محدودیتهای ناشی از سیاست وجود یک ارز ثابت و خاص در معاملاتمان را تغییر دهیم و با یک رویکرد جدید کار کنیم. در سطح محدود این اقدامات شروع شده است اما میتواند به عنوان یک رویکرد میان مدت و به شکل گستردهتری رایج شود که انشالله این اتفاق خواهد افتاد.
نائب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس تصریح کرد: با توجه به تشدید تحریمها به ویژه در دو سال اخیر و شرایط خاصی که در کشورمان داریم، مسلما باید بتوانیم تصمیمی در این خصوص اتخاذ کنیم و البته در نظر داشته باشیم در کنار تجربه موفق دنیا و مزیتهایی که به این طرح میتوان وارد کرد، دلار را نیز میتوان دید.
وی افزود: این که ما همه ظرفیتهای کشور و مبادلات ارزیمان را توسط یک ارز خاص یعنی دلار آمریکا که به وضوح به دشمنی با نظام جمهوری اسلامی و مردم ایران میپردازد، انجام دهیم، به هیچ وجه درست نیست و پیمان پولی دو جانبه میتواند اقدامی بسیار مناسب باشد.
پورابراهیمی در کنار مزیتهای پیمان دوجانبه پولی گذری نیز به مشکلات احتمالی آن زد و گفت: بعضی اعتقاد دارند مشکل تحریمها به این وسیله حل میشود. من تصور میکنم موضوع تحریم در کشور ما را باید موضوعی فراتر از اینها حل کند. البته امکان دارد که این طرح بخشی از مشکلات را برطرف کند اما باید بدانیم کشورهای اروپایی، آمریکا و دیگر کسانی که بر علیه ما قطعنامه وضع میکنند، اگر بخواهند میتوانند محدودیتهای تک کشوری ایجاد کرده و این پیمان را با مشکل مواجه سازند که البته کار بسیار مشکلی خواهد بود و علی رقم همه این مشکلات این پیمان دارای نقاط قوت بسیاری است که میتوانیم از آن استفاده کنیم.
«پیمان پولی دو جانبه» توسط دولت بررسی نشده است
وی در پاسخ به این سوال که مجلس در این خصوص چه فعالیتهایی انجام داده است، توضیح داد: بحث این است که این موضوع ابتدا باید در غالب لایحه دولت و یا طرح نمایندگان مطرح شود که تاکنون این کار انجام نشده است.
این نماینده مجلس ادامه داد: متاسفانه تاکنون از طرف دولت هیچ موضوعی مطرح نشده که ممکن است به دلیل انجام نشدن کارهای کارشناسانه و یا اینکه تشخیص داده باشند محدودیتهای طرح بیش از مزایای آن است، باشد اما به هر حال تاکنون دولت ورود پیدا نکرده است.
وی ابراز امیدواری کرد: با توجه به اینکه اقدامات اولیه برای آشنایی نمایندگان با پیمان پولی دو جانبه صورت پذیرفته است، احتمال دارد نمایندگان بعد از نشست با مرکز پژوهشهای مجلس که بازوی فکری ماست، به یک جمعبندی جامع برسند. الان تنها یک سری اطلاعات و گزارشات بسیار مختصر و شاید اولیه وجود دارد که نیازمند تکمیل و پختگی لازم دارد. انشالله تصمیمات خوبی در این مورد اتخاذ میکنیم.
پورابراهیمی تاکید کرد: دولت حتما باید ورود پیدا کرده و نظر خود را بدهد. اگر ضعف طرح را بیشتر میداند که هیچ اما در صورتی که نکات قوت آن بیشتر تشخیص داده شود، حتما باید کمک کنیم طرح «پیمان پولی دو جانبه» در کشور اجرا شود.