ناکارآمدی نظام بانکی ما سمبلی شده است برای زیر سوال بردن بُعد اسلامی اقتصاد/ امانت را باید به اهل آن سپرد + فیلم

به گزارش خبرنگار اقتصادی «خبرگزاری دانشجو»، عصر دیروز فرهنگسرای اندیشه میزبان اکران خصوصی مستند "فاکتور صوری" بود. مستندی که در نقد نظام بانکداری اسلامی به همت موسسه سفیر فیلم ساخته شده است و متاسفانه با توجه به نبود سعه صدر در سطوح کلان تصمیم‌گیری و اجرایی در حوزه بانک و با وجود تلاش‌های چند هفته‌ای برای اکران این مستند تخصصی در بیست و پنجمین همایش بانکداری اسلامی از پخش آن ممانعت بعمل آمد.

 

روابط عمومی سفیرفیلم ضمن اعلام این خبر اظهار داشت: «هرچند غالب افرادی که در این مستند با ایشان مصاحبه شده است جزو مدعوین این همایش اند، اما به نظر می‌رسد به دلیل نوع نگاه متفاوتشان در مورد بانکداری در ایران همواره سانسور یا کنترل می شوند. ما امیدوار بودیم این فرصت داده شود تا بتوانیم نتیجه پژوهش و تصویرسازی یک ساله خود را در این باره برای اصلی ترین مخاطبان این حوزه به نمایش گذاریم، اما علی رغم پیگیری های متعدد با مخالفت مدیران برگزاری همایش مواجه شدیم.»

 

به گزارش خبرنگار اقتصادی «خبرگزاری دانشجو»، محمد خوش‌چهره، عضو سابق کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی در اکران خصوصی مستند «فاکتور صوری» در محل فرهنگسرای اندیشه ضمن تشکر از سازندگان این مستند به بیان ضعف‌های موجود در نظام بانکی ایران پرداخت و گفت: یکی از دغدغه‌های مردم در این خصوص ناکارآمدی اسلام در حوزه بانکداری است. از آنجایی که این سخنان با برخی صحبت‌های معاندین نظام نقطه اشتراک پیدا می‌کند، بنابر این پرداختن به این موضوع از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است.

 

وی در ادامه با اشاره به جایگاه بحث بانکداری اسلامی در افکار عمومی و همچنین متخصصان حوزه اقتصادی اظهار داشت: نظام بانکداری ایران در حال حاضر با ناکارآمدی‌هایش سمبلی شده است برای ناکارآمد نشان دادن نظام اقتصادی از بعد اسلامی در صورتی که اشکال از عدم رعایت مبانی اسلامی است.

 

خوش‌چهره اضافه کرد: به عنوان مثال در بحث‌های مدیریتی یا همان تئوری نوین مدیریت به عناصری اشاره می‌کند که از مبانی اسلامی نشأت گرفته است یعنی همان جمله که می‌گوید امانت را به اهل آن بسپارید. حال این امانت می‌تواند همان مسئولیت یک راننده اتوبوس باشد که اگر به اهل آن سپرده نشود مشکل ایجاد می‌شود. در بعد کلان‌تر هم می‌توان وکیل و وزیر را مثال زد.

 

 مشکل از عدم رعایت مبانی اسلامی است

 

وی افزود: در حال حاضر خیلی از انحرافات در نظام جمهوری اسلامی به دلیل انتصاب‌ها و سپردن مسئولیت‌ها به افراد ناشایسته و نالایق است. 

 

عضو سابق کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس با تاکید بر حائز اهمیت بودن موضوع بانکداری اسلامی اظهار داشت: ما بعد از انقلاب وارث برخی ساختارهایی که از گذشته وجود داشت شدیم. در بعضی عرصه‌ها همچون عرصه سیاسی موفق به تغییر ساختار از طریق اتکا به آرای مردمی شدیم اما در برخیی بخش‌ها همچون بخش اقتصادی و بانکداری در اجرای قوانین اسلامی با مشکلات جدی مواجه شدیم.

 

وی گفت: عدم تناسب بازار مار و عناوین اینگونه در گذشته وجود داشت و در حال حاضر نیز با همین مشکلات دست و پنجه نرم می‌کنیم. 

 

خوش‌چهره در ادامه اضافه کرد: نظام بانکداری ما نیز همان ساختار غربی با هدف حداکثرسازی سود است که ما در حال حاضر داریم همان ساختارها را اجرا می‌کنیم و از آنجایی که برخی بانک‌ها در امور سوداگرانه و دلالی فعالیت می‌کنند به جای کمک به رشد و توسعه کشور به رکود فعلی دامن زده و خواهند زد.

 

وی افزود: این موضوع که از این زمانه با وجود رکود حاکم شاهد رشد قارچ گونه بانک‌ها هستیم نشان می‌دهد این بانک‌ها فعالیت های غیرسازنده انجام می‌دهند و بیشتر به دنبال پرداخت پول‌هایی هستند که با ریسک پایین و بازگشت سریع همراه باشد یعنی در فعالیت‌های غیرمولد.

 

نظام بانکداری ما نیز همان ساختار غربی با هدف حداکثرسازی سود است

 

این استاد دانشگاه تاکید کرد: هر ساختار متناسب با ماموریت‌هایش ایجاد می‌شود. اگر نظام و ارزشی ایجاد شده و ساختارهای دیگری به کار رود، طبیعتا دچار تناقض خواهد شد. نظام بانکداری ما دچار این تناقضات است و همین موضوع تاثیر بانکداری اسلامی را کاهش داده است.

 

وی تصریح کرد: با اصلاح تقاضای و ایجاد یک ساختار صحیح است که می‌توان نام بانکداری اسلامی را بر این نظام بانکی گذاشت اما متاسفانه بعد از 30 سال که فرصت مناسبی است نتوانسته‌ایم ضعف نظام بانکی که در راس آن بانک مرکزی قرار دارد، برطرف کنیم.

 

فعالیت تمامی دولتهای گذشته در راستای وابستگی بیشتر به نفت بوده است

 

استاد اقتصاد دانشگاه تهران با مروری در فعالیت‌های اقتصادی دولت‌های گذشته گفت: کارکردهایی که 4 دولت ایجاد شده بعد از جنگ داشتند، همگی در کلیت همانند هم بوده است. همه این دولت‌ها در راستای وابستگی بیشتر به نفت حرکت کردند که می‌توان اوج این اقدامات را در دولت نهم و دهم مشاهده کرد. در دولت یازدهم نیز که یکسال از عمر خود را پشت سر کذاشته است، همین اتفاق افتاده است. 70 درصد بودجه 93 در این دولت بر اساس نفت برنامه‌ریزی شد و این موضوع در نظام بانکی مورد طمع دولت‌ها قرار گرفته است.

 

وی افزود: دومین وابستگی اقتصادی ناشی از افزایش واردات است که متاسفانه حجم بالایی از این واردات ما را موارد مصرفی تشکیل می‌دهند که قابل تولید هستند. همه این مسائل بر نظام بانکداری اسلامی تاثیر می‌گذارد.

 

خوش‌چهره ادامه داد: سومین مشکل را می‌توان ناشی از وجود فسادهای اقتصادی دانشت. از دل یک نظطام بانکی ناسالم و ناکارآمد است که همه این مشکلات به وجود می‌آید و تنها راه درمان آن تغییر ساختارهاست که 30 سال برای اصلاح آن فرصت داشتیم اما به دلیل عدم وجود اراده کافی نتوانستیم کاری از پیش ببریم.

 

وی تاکید کرد: در کشورهای غربی پمپاژ خون به اقتصاد از طریق بازارهای پولی و بازار سرمایه انجام می‌شود در حالی که در ایران قسمت زیادی از دارایی‌ها به جای فعالیت‌های سازنده و مولد شرف دلالی و سوداگری می‌شود و بدین صورت است که پولی به بخش مولد اقتصاد تزریق نمی‌شود.

 

عضو سابق کمیسیون برنامه و بودجه مجلس تصریح کرد: در بانکداری اسلامی بخشی تحت عنوان مشارکت گذاشته شده است که متاسفانه این مشارکت که باید توسط بانک مرکزی نظارت شود دچار انحراف جدی است.

وی در پایان خاطرنشان کرد: بانک‌ها با انجام تشریفات و زرق و برق‌های اضافی برای شکیل کردن شعبه‌های خود دست به بالا رفتن هزینه تمام شده پول می‌شوند و همین موضوع نظام بانکی ما را به شدت آسیب‌پذیر کرده است.

 

به گزارش «خبرگزاری دانشجو»، "فاکتور صوری" تازه‌ترین اثر سفیرفیلم، ساخته سیدمهدی کرباسی و در نقد نظام بانکداری است. طلبه‌ جوان راوی این مستند، در سفر به شهرهای مختلف برای یافتن پاسخ سوال‌های خود، به میزان اجرایی‌شدن قانون بانکداری بدون ربا می‌پردازد. تیزر این مستند اکنون منتشر شد.بحث بانکداری اسلامی شاید به ظاهر تنها حوزه نظام بانکی و یا سیاست‌های پولی را در بر می‌گیرد اما تاثیرات منفی آن کل نظام اقتصادی را تحت شعاع قرار می‌دهد.

 

تیزر مستند فاکتور صوری