شکاری: دلم به حال دانشجویان علوم سیاسی می‌سوزد/منتظری: برخی پژوهش‌های کشور مگسی است/نیمروزی: تازه تشخیص داده‌ایم علوم انسانی با مبانی دینی ما مطابقت ندارد

به گزارش خبرنگار "خبرگزاری دانشجو" از گرگان؛ میزگرد بررسی سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری در حوزه "علم و فناوری"روز گذشته با حضور غلامرضا منتظری، عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان؛ نوروز نیمروزی، عضو هیات علمی دانشگاه گلستان؛ علیرضا مهینی، عضو هیات علمی دانشگاه آزاد گرگان؛ قربان خسروی، رئیس دانشگاه پیام‌نور گالیکش؛ عبدالقیوم شکاری، استاد دانشگاه آزاد آزادشهر و شبیر دائمی، استاد دانشگاه جامع علمی- کاربردی گلستان صبح امروز در دانشگاه آزاد گرگان برگزار شد.

محورهای این میزگرد منطبق بر بند 1 اصل 110 قانون اساسی حوزه "علم و فناوری" پیرو پرسش‌های "میزان توجه مسئولان به پژوهش؟"، "شرایط علوم انسانی در دانشگاه‌ها و میزان تطابق آن با مبانی دینی؟"، " ارزیابی زمان مرجعیت علمی ایران در جهان با توجه به شرایط کنونی؟" و "شرایط معیشتی اساتید دانشگاه در حال حاضر و میزان توجه دولت به این مقوله و دلیل تأکید رهبری بر این مسئله؟" طرح ریزی شده بود.

برخی پژوهش‌های کشور مگسی است

در ابتدا غلامرضا منتظری، عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان گفت: علوم انسانی در نگاه کارنامه‌ای، وارداتی است که نه انطباق با مبانی دینی ما دارد و نه پاسخگوی نیاز اساسی کشور است.
 

وی افزود: در بخش دوم باید بررسی کنیم حال با این اوضاع چه باید کرد که به نظر می‌آید در این راه باید از نگاه شتابزده و از بُعد تلفیقی نیز از نگاه متجانسی پرهیز کرد.

مدیرکل اسبق اداره فرهنگ و ارشاد استان گلستان در ادامه با اشاره به حدیث امام علی (ع) مبنی بر اینکه "نبینید چه کسی می‌گوید، ببینید چه می‌گوید" متذکر شد: ما در مواجهه با دستاوردهای علمی و پژوهشی غرب به گزین باشیم.

منتظری در بخش بعدی سخنانش نیز بیان داشت: نگاه تحولی در حوزه انسانی به این معنی نیست که حوزه‌های دیگر در تراز اهمیت کمتری قرار دارد.

وی تصریح کرد: پیشرفت در زندگی مستلزم برنامه‌ریزی درست و هدفمند است که باید بر اساس طبقه‌بندی نیازمندی‌ها در دو محور نیازهای اصلی و حاشیه‌ای صورت بپذیرد که متأسفانه در حال حاضر برای پیشرفت کشور نیازهای حاشیه‌ای را ملاک کار خود قرار داده‌ایم.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان تأکید کرد: برای اصل برنامه‌ریزی و در نهایت نیل به پیشرفت باید پژوهش را در حق تقدم قرار دهیم و بر اساس احصا نیازمندی‌های واقعی و اصلی وارد فاز عملیاتی شویم.

منتظری در بخشی از سخنانش از تعبیر "پژوهش‌های مگسی" برای تحقیق‌هایی که مبتنی بر کپی پیست هستند نیز استفاده کرد.

نخبگان ما از تفکر تقلیدی استفاده می‌کنند

قربان خسروی، رئیس دانشگاه پیام‌نور گالیکش با بیان این مطلب که معمولا در پی ابلاغیه‌ها مسئولان در اجرا با نگاه سلیقه‌ای و بعضا تخریبی برخورد می‌کنند، بیان داشت: باید نگاه به سیاست‌های ابلاغی اجرایی و مبتنی بر اصول باشد.

وی همچنین با ابراز نگرانی از وضعیت پژوهشی کشور، متذکر شد: حجم وسیعی از مقالات دانشجویان و اساتید فاقد عمق کافی است و در مواردی حاصل کپی پیست‌های مقالات از پیش تحریر شده است که هیچ نگاه تازه‌ای ارائه نمی‌دهد.

رئیس دانشگاه پیام نور گالیکش با بیان اینکه نخبگان ما هنوز در الفبای پژوهش مانده‌اند و از تفکر تقلیدی استفاده می‌کنند، تصریح کرد: وضعیت پژوهش علوم انسانی در کشور خوب نیست و ISI درصدد حذف این نوع از پژوهش‌هاست.

تازه تشخیص داده‌ایم علوم انسانی با مبانی دینی ما مطابقت ندارد!

در ادامه نوروز نیمروزی، عضو هیات علمی دانشگاه گلستان با بی‌نتیجه ارزیابی کردن وضعیت پژوهشی علوم انسانی در دهه 60 متذکر شد: باید نقاط ضعف آن زمان را احصا کرد و با ترسیم راهی درست ادامه روند را با اطمینان خاطر پیمود.



وی بیان داشت: برداشت بنده این است که مسیر رشد تاریخ فلسفه علم مسیری دراز مدت است، از این حیث بحث تحول در علوم انسانی نیز به معنای یک تغییرات درازمدت است که محدود به حوزه دستور کار و جلسات نمی‌شود، از این رو نباید نگاه برنامه‌ای و دستوری و هنجاری و اعمال فشار از سوی دستگاه‌های دولتی وجود داشته باشد.

عضو هیات علمی دانشگاه گلستان با بیان اینکه عده‌ای که روش اجرا و ماهیت رشد علم را نمی‌شناسند و عده‌ای نیز با نگاه سیاسی و عده‌ای دیگر بدون تجربه وارد این عرصه‌ها می‌شوند، تأکید کرد: متأسفانه بسیاری از تحقیقات بدلیل عدم تطابق با نیازهای بومی پاسخگوی احتیاجات کشور نیست.

نیمروزی تصریح کرد: علوم انسانی ما وارداتی و مهم ترین چالش آن تفاوت فرهنگی و گسست معرفتی است.

وی با بیان اینکه بسیاری از تئوری‌های علوم انسانی بر اساس معارف برآمده از دوران صنعتی شدن کشورهای غربی است، تأکید کرد: ما نیاز به دقت نظر داریم تا نگاه‌ها را خیلی ایدئولوژیک تطبیق ندهیم و با نگاه مثبت و پژوهانه به آن بنگریم تا به ایده‌های جدید منطبق با نیازهای داخلی خودمان برسیم.

عضو هیات علمی دانشگاه گلستان بیان داشت: ما تازه تشخیص داده‌ایم که علوم انسانی ما با نیازهای داخلی انطباق ندارد، در ادامه راه باید بر پایه پژوهش پیش برویم که در این راه نیز نیازمند صبر غیوروار هستیم.

دلم به حال دانشجویان علوم سیاسی می‌سوزد

عبدالقیوم شکاری، استاد اهل سنت دانشگاه آزاد و پیام‌نور آزادشهر نیز در ادامه گفت: محور و شالوده و دغدغه اصلی مقام معظم رهبری در ابلاغیه حوزه علم و فناوری منوط بر ضرورت کیفی سازی در دانشگاه‌ها اعلام شده است.

وی افزود: مشکل اساسی کشور ما کمیت محوری است، در همه زمینه‌ها علاقه به دادن تعداد آمار داریم و از افتخارات ما ارائه آمار تعداد دانشجویان، تعداد مقالات، تعداد اعضای هیات علمی شده است؛ در حالیکه محور اساسی پیشرفت ما در کیفی‌سازی است.

این استاد علوم سیاسی با بیان اینکه در کشور حتی به تعداد انگشتان یک دست هم تئوری پرداز در حوزه علوم سیاسی نداریم، تصریح کرد: در سنوات بعد از پیروزی انقلاب اسلامی علی رغم انقلاب فرهنگی هنوز در حوزه پژوهشی به صورت ترجمه‌ای و اقتباسی عمل می‌کنیم.

شکاری با بیان اینکه همیشه منتظر موعد مناسب بودیم و برای آغاز تلاشی نکردیم، تأکید کرد: دلم به حال دانشجویان علوم سیاسی می‌سوزد؛ چراکه هیچ آموزه بومی، دینی و بنیادی به آنان منتقل نکردیم.

افزایش دانشجو گشایش بزرگی نیست

وی متذکر شد: پیش از اینکه تحقیقی صورت بگیرد باید نتیجه را سنجید، دید آیا با انجام این پژوهش به نیازی از جامعه پاسخ داده می‌شود یا خیر؟ متأسفانه مدرک گرایی و مقاله گرایی باعث شده در عدم تناسب تعداد مقالات و محتوای مناسب شاهد اخبار ناگواری باشیم باید به این درک رسید که افزایش دانشجو گشایش بزرگی نیست بلکه دغدغه اصلی کیفی سازی تمامی ابعاد دانشگاهی است.

در ادامه شبیر دائمی استاد دانشگاه جامع علمی کاربردی گلستان نیز بیان داشت: معمولا در پی ابلاغیه‌ها سریعا همایش و نشست برگزار می‌شود اما متأسفانه مسیر روشنی در حوزه عملیاتی طی نمی‌گردد.

وی به افزایش رشته‌های دانشگاهی اشاره کرد و اظهار داشت: افزایش رشته مهم نیست بلکه دیدگاه‌ها و رویکردهای آن دارای اهمیت است از این حیث پس از آمارسازی باید کیفیت آن را سنجید.
 

منتقدان خوبی داریم؛ پیشنهاد خوب نداریم

پس از دائمی، علیرضا مهینی عضو هیات علمی دانشگاه آزاد گرگان نیز ابراز داشت: دانشگاه‌های هر کشوری باید پاسخگوی نیازهای صنعتی و اجتماعی اجتماع انسانی خود باشند که مطالب اجتماعی آن به دغدغه علوم انسانی بر می‌گردد که باید با توجه به شرایط فرهنگی و بومی آن منطقه هدف‌گذاری و برنامه‌ریزی گردد.

وی با بیان اینکه ما معمولا منتقدان خوبی هستیم؛ ولی در مقابل پیشنهادهای خوب کم داریم، تصریح کرد: باید چارچوبی مشخص شود تا پژوهش‌ها مشخصا نتیجه‌گرا باشند و تزها و پایان‌نامه‌های دانشجویی منوط به حل پروژه‌های دامنه آن کشور شود؛ ولی در وضعیت موجود بیش از 80درصد پژوهش‌های ما تبدیل به یک مجموعه تدوین شده می‌شود که در قفسه‌ها در حال خاک خوردن هستند.

مهینی دومین مشکل در حوزه علم و فناوری را فقدان وجود مدیریت پژوهشی متمرکز دانست و گفت: حوزه فنی و مهندسی باید پژوهش را به خدمت خود بگیرد و پژوهش نیز بر اساس احصا نیازهای این بخش پیگیری شوند؛ از این رو لازم است در یک مدیریت متمرکز سیاست‌گذاری درست صورت بپذیرد و به صنعت واگذار شود.

لازم به ذکر است، این میزگرد به صورت پایلوت کشوری با همکاری نمایندگی "خبرگزاری دانشجو" در استان گلستان و پایگاه خبری تحلیلی "گلستان ما" با حضور شش تن از اساتید برجسته این استان و به میزبانی دانشگاه آزاد گرگان برگزار شد.