حسن مسلمی نائینی در گفتگو با خبرنگار دانشگاه "خبرگزاری دانشجو"، درباره سناریوی بورسیههای غیرقانونی اظهار داشت: در خصوص تبدیل به داخل بورس براساس بند ۳ بخشنامه معاونت دانشجویی وقت و معاون آموزشی وقت وزارت علوم به شماره ۲۱۴۷۳/۱/۴۲ مورخ ۳/۴/۱۳۸۳، تعدادی از متقاضیان بورس خارج از کشور درخواست تبدیل بورس به داخل را داشتند.
وی تصریح کرد: ابتدا با این مسئله مخالفت شد که در صورت جلسات شورای مرکزی بورس به آن اشاره شده است. اما پس از استعلام از وزیر وقت طی نامه شماره ۲۸۵۱۴/۴ مورخ ۹/۸/۸۸ و نامه شماره ۶۸۷۱۹/۱۱ مورخ ۱۲/۵/۱۳۸۹ و تایید و راهنمایی وی تعدادی از متقاضیان به دانشگاههای داخل معرفی شدند به شرطی که در صورت پذیرش بهعنوان ظرفیت مازاد اعضای هیات علمی دانشگاهها در نظر گرفته شوند. که این امر بودجه نسبتا مناسبی را به دانشگاه تزریق کرده و باعث افزایش ظرفیت پذیرش متقاضیان دورههای دکتری و کارشناسی ارشد از طریق آزمون تحصیلات تکمیلی و حتی تاسیس رشتههای جدید تحصیلات تکمیلی در بعضی دانشگاهها شد. قابل ذکراست که کلیه متقاضیان پس از معرفی به دانشگاه همانند دیگر متقاضیان معرفی شده از سازمان سنجش، در فرآیند مصاحبه و بررسی مدارک که توسط گروههای علمی دانشگاه انجام میشد شرکت و در صورت موفقیت در این مرحله، پذیرش اخذ میکردند. سپس موافقت دانشگاه به اداره کل بورس ارسال شده تا ادامه فرآیند یعنی اخذ تعهد، معرفی به هیات اجرائی جذب برای گزینش و صدور نامه ثبت نام انجام شود. تا آخر نیمسال اول نیزکلیه مدارک آنها توسط دانشگاه پذیرنده بررسی و درصورت داشتن تناقض در مدارک به اطلاع اداره کل بورس رسانده میشد.
مدیر کل سابق اداره کل بورس وزارت علوم گفت: براساس سند تعهد محضری بورسیههای داخل اخذ شده از دانشجویان بورسیه مشغول به تحصیل در دانشگاهها، محل خدمت آنها وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تعیین و براساس دستورالعمل و آئیننامه اعطای بورس تحصیلی داخل کشور حداقل دو برابر مدتی را که از مزایای بورس تحصیلی استفاده کرده به انضمام انجام خدمت نظام وظیفه به صورت طرح در موسساتی که وزارت علوم تحقیقات وفناوری تعیین میکند خدمت کند. لذا وظیفه وزارت علوم میباشد که محل خدمت وی را تعیین کند و طبق این آئین نامه، اداره کل بورس بایستی در طول مدت تحصیل با هماهنگی هیات جذب مرکزی و طی فرآیند جذب و با پیگیری خود دانشجو محل خدمت وی را مشخص کند. اقدام معاون محترم آموزشی و دبیر هیات مرکزی جذب و معاون محترم وزیر و رئیس سازمان امور دانشجویان وزارت علوم در صدور بخشنامه مربوط به اخذ اعلام نیاز پذیرفته شدگان دکتری تبدیل بورس خارج به داخل به شماره ۱۳۲۳۳ مورخ ۳۱ فروردین ماه 93 در این راستا نیز جای تقدیر دارد. لذا الزام دانشجویان بورسیه به اخذ جایابی تا بهمن ماه ۱۳۹۳ صحیح نمیباشد. حتی براساس همین آیین نامه بایستی به آنها مقرری ماهانه و هزینههای دیگر را نیز پرداخت میشد، که متاسفانه این کار انجام نشده و این امر یک تخلف بارز است. شاید یکی از دلایل اصلی که اخیرا مشاهد شده تعدادی از دانشجویان بورسیه مشغول بکار شدهاند همین عدم اجرای کامل تعهد وزارت علوم بوده است.
مسلمی نائینی ابراز داشت: در خصوص مربیان، با توجه به تجربیات که در سفرهای استانی به دانشگاههای مختلف بخصوص دانشگاههای مناطق محروم کشور پیدا کردیم و درخواست مکرر مربیان دانشگاهها و مؤسسات آموزشی و پژوهشی کشور، و اعتراض آنها نسبیت به محدودیتهایی که در آیین نامهها قبلی وجود داشت، آیین نامه اعطای بورس تحصیلی برای ارتقای سطح علمی مربیان دانشگاهها و موسسات آموزش عالی و پژوهشی دولتی-غیردولتی و وابسته دستگاههای اجرایی به شماره ۴۴۹۵۱/۴/۴۲ مورخ ۱۷/۵/۸۹ تهیه و پس از تایید وزیر علوم وقت و امضا توسط معاون دانشجویی و معاون آموزشی وقت وزارت علوم ابلاغ و اجرا شد. تغییرات اساس در این آیین نامه نسبت به آیین نامههای قبلی این بود که نیاز به داشتن ۶۰% امتیازات ارتقاء و رسمی بودن افراد برداشته شده و همچنین مربیان دانشگاه آزاد اسلامی، دانشگاهها و موسسات غیر انتفاعی و دستگاههای اجرای دیگر کشور را نیزپوشش می داد.
وی افزود: پس از معرفی افراد از طریق مؤسسات، جلسات بررسی مدارک و مصاحبه توسط اعضای هیات علمی دانشگاهها انجام شده و در صورت موفقیت به دانشگاهها به عنوان داوطلبان خارج از سهمیه آزمون دکتری معرفی شده و در دانشگاه نیز پس از مصاحبه و بررسی مدارک توسط گروه علمی مربوط، مشغول به تحصیل میشدند. قابل ذکر است براساس تجربه خودم، در دانشگاهها در زمان مصاحبه با مربیان برای پذیرش، سوالی راجع به امتیازات ارتقاء وی مطرح نشده و این شرط فقط برای رد کردن آنها در اداره کل بورس بود. این آیین نامه باعث شد تعداد پذیرفته شدگان مربیان در دانشگاهها از ۸۰ نفر در سال ۸۸ به بالای ۳۰۰ نفر در سالهای بعدی افزایش یابد. اصولا این مربیان از دانشگاههای مناطق محروم کشور بوده که انشاءالله با فارغ التحصیل شدن آنها شاهد تحولی در هرم اعضای هیات علمی این دانشگاهها خواهیم شد.
مدیر کل سابق اداره کل بورس وزارت علوم اظهار داشت: ارسال نامههای متعدد تشکر آمیز ازطرف روسای دانشگاهها، موسسات غیر انتفاعی و مربیان دانشگاههای دولتی و غیردولتی به همراه داشت. نکته حائز اهمیت اینکه بیش از ۸۰۰ نفراز اعضای هیات علمی مربی موسسات آموزشی و پژوهشی کشورعزیزمان که بعلت سختگیریهای آیین نامه قبلی امکان ادامه تحصیل در داخل نداشتند، اجبارا به رغم مشکلات متعدد با خانواده به دانشگاههای خارج از کشور میرفتند. براساس تبصره ۵ ماده ۷۳ آیین نامه استخدامی اعضای هیات علمی دانشگاه برای ادامه تحصیل مربیان پیمانی نیازی به مصوبه هیات امنا وجود ندارد بلکه برای استفاده از ماموریت آموزشی نیاز به تصویب هیات امناء موسسه را دارد. معقول به نظر میرسد با توجه به اینکه آیین نامه فوق الذکر با تایید وزیر وقت بعنوان رئیس تمام هیات امنای موسسات و معرفی افراد توسط رئیس موسسه به عنوان دبیر هیات امناء موسسه انجام شده یقینا مشکلی در تصویب ماموریت آموزشی آنها در هیا امناء پیش نمیآید. لذا بیش از ۶۰۰ نفر از مربیان (رسمی و پیمانی) موفق به اخذ ماموریت آموزشی شده و امیدوارم برای بقیه نیز مشکلی پیش نیاید.
مسلمی نائینی تصریح کرد: متاسفانه اخیرا مشاهده شده است که مقرری تعدادی از دانشجویان که مشغول به تحصیل در خارج از کشور و دانشگاههای داخل کشور هستند بدون اطلاع قبلی به آنها پرداخت نشده است. عدم پرداخت مقرری مشکلات عدیدهای برای دانشجویان و خانوادهها داشته، علاوه بر این تأثیر منفی بر پیشرفت تحصیلی آنها داشته و در طولانی شدن مدت تحصیل آنها بسیار مؤثر بوده و غیر قابل جبران است. این کار توسط مدیرانی که خود بصورت بورسیه در داخل و خارج از کشور تحصیل کرده و تجارب اجرایی دارند، اقدام درست و کار شایستهای نیست. بهتراست ابتدا موضوع و مشکل در دادگاه قضایی صالحهای بررسی و در صورت تایید اتهامات براساس نظر و رای دادگاه اقدام کرد.
وی ادامه داد: علاوه براین تعهدات مالی سنگینی نیز از دانشجویان اخذ شده است و بنابراین نیازی به قطع یا عدم پرداخت مقرری وجود ندارد به ویژه برای دانشجویان بورسیهای که در خارج از کشور بسر میبرند و تنها منبع درآمدشان همین مقرری آنها میباشد. ضمنا اگر تخلفی شده باشد بایستی مسبب اصلی که بنده و همکاران در وزارت علوم هستیم را محاکمه کرده نه دانشجویان که در این امر به هیچ عنوان دخیل نبودهاند، شاید به این وسیله کمی از بارگناه ما در دنیای دیگر نیز کاسته شود. به هرحال همگی ما مدیران بابت برخوردها نسنجیده، نامعقول و بداخلاقی نسبت به قشر فرهیخته و آیندهساز جامعه و دانشجویان بورسیه بایستی از آنها عذرخواهی کنیم.
مدیر کل سابق اداره کل بورس وزارت علوم اظهار داشت: مشکل کنونی کشور عزیزمان ورود تعداد عضو هیات علمی متعهد، متخصص، بصیر، کارآمد، مومن و وفادار به انقلاب و نظام اسلامی، ایثارگر، عاشق مردم، دارای روحیه جهادی و خستگی ناپذیر، با نشاط و شاداب، ساعی، انگیزه، هدف و دانشجو پرور که در تحقق دانشگاه اسلامی و پیشرفت علمی کشور عزیزمان نقش فعالی خواهند داشته و هدف اداره کل بورس از ابتدای تشکیل تا کنون بوده، نیست.
مسلمی نائینی گفت: در طول چهارسال بیش از ۶۷۰۰ نفر موفق به اخذ بورس از وزارت علوم شدهاند. یعنی علاوه بر ۳۷۰۰ نفر اشاره شده، به بیش از ۳۰۰۰ نفر که دانشجویان دکتری مشغول به تحصیل در موسسات آموزشی و پژوهشی کشورعزیزمان بوده و از طریق موسسات دیگر و هیات جذب به اداره کل بورس معرفی شدند یعنی سالانه بیش از ۷۵۰ نفرکه عمدتا از موسسات مناطق محروم کشور بورس اعطا شده است. که این حجم کار در طول ۴ سال قابل توجه بوده که از همکاران در وزارت و بویژه اداره کل بورس تشکر میشود. انشاءالله با توجه به برخورد شایستهای که در اداره کل بورس با آنها شده و برگزاری دورههای خاص دانش افزایی برای آنها توسط استادان متخصص و ارتباط صمیمانهای که بین دانشجویان و اداره کل بورس برقراربود، اعضای هیات علمی شایستهای برای دانشگاههای کشورتربیت خواهند شد. علاوه براین از سال ۹۰ نیز وظیفه سنگین توزیع معرفینامه ارز دانشجویان عزیز ایرانی شاغل به تحصیل در خارج از کشور به کارهای اداره کل بورس اضافه شد. قطعا با این حجم کار، درصد کمی نیز ممکن است مشکلاتی در کارها و وظایف پیش بیاید.
وی خاطرنشان کرد: این نکته حائز اهمیت است با توجه به اینکه شاخص استاد به دانشجو در دانشگاههای وزارت علوم (غیراز دانشگاه پیام نورو موسسات غیردولتی – غیر انتفاعی) یک به هفده بوده طبق نظر معاونت آموزشی وزارت سالانه نیاز به ۷۰۰۰ عضو هیات علمی در موسسات آموزشی و پژوهشی و هم اکنون در شرایط مطلوب نیازبه ۵۷۰۰۰ عضو هیات علمی برای موسسات کشورعزیزمان وجود دارد.