به گزارش گروه فرهنگی «خبرگزاری دانشجو»، عضو گروه داوران حوزه شعر با ابزار تاسف از اینکه کلیه آثار موجود در این حوزه برای داوری و ارزیابی به جشنواره ارائه نشده است، گفت: ۸ اثر به مرحله نهایی راه یافته است که بر اساس معیارهایی چون بیغلط بودن از لحاظ دستور فارسی، زبان شعری، مفاهیم و مظامین ادبی و تازگی بیان و مطلب مورد داوری قرار گرفته است.
بابک نیک طلب با بیان اینکه امسال برای نخستین بار، حوزههای شعر و داستان به جشنواره کتاب رشد اضافه شده است، افزود: متاسفانه بسیاری از آثار منتشر شده در این حوزه برای بررسی ارسال نشده است و از آنجایی که حوزه شعر و داستان برای نخستین بار است که در جشنواره رشد اقدام به داوری آثار شعر و داستان کرده است شاید بسیاری از صاحبان این آثار مطلع نشدهاند.
وی با تاکید بر اینکه ناشران انگشت شماری آثار شعر و داستان خود را ارسال کردهاند، اظهار داشت: ۸ عنوان کتابی که به مرحله نهایی راه پیدا کردهاند متعلقبه ۴تا ۵ ناشر است که بر اساس شاخصهایی این آثار داوری شدند.
نیک طلب با اشاره به شاخصهای انتخاب آثار برتر، خاطر نشان کرد: مناسب بودن با گروه سنی از جمله این شاخصها بوده است ضمن آنکه ویژگیهای شعر فارسی چون خیال انگیزی، زبان روان و در عین حال زیبایی مفهوم و مضامین و موضوعاترا داشته باشد.
عضو گروه داوران حوزه شعر متفاوت بودن نسبت به آثار منتشر شده در بازار کتاب، بیغلط بودن از لحاظ دستور فارسی، زبان شعری، مفاهیم و مظامین ادبی، تازگی بیان و مطلب را از دیگر معیارهای داوری حوزه شعر ذکر کرد و ادامه داد: کتاب برگزیده باید اثری باشد که به عنوان یک کتاب مرجع برای مخاطبان معرفی شود هر چند که در این جشنواره همه آثار در این حوزه که در بازار هست به جشنواره ارسال نشده است.
وی با اشاره به اهمیت بررسی کتابهای شعر در جشنواره کتابهای آموزشی رشد، یادآور شد: هر جشنوارهای بر اساس نیازها و سلیقه خود چارچوبی را برای ارزیابی انتخاب میکند. هر چه این چارچوبها مشخص و روشنتر باشد علاوه بر آنکه ناشران و مولفان آثار خود را در جهت نیازهای جامعه سوق خواهند دارد، توجه جامعه آموزشی، پرورشی و فرهنگی به موضوع جشنواره که شعر و داستان است، جلب خواهد شد. البته منظور این نیست که از طریق شعر چیزی را آموزش دهیم بلکه شعر میتواند برگرفته از اخلاق، ادب و انسانیت و فرهنگ باشد. ما هم در داوریها این موضوع را ملاک قرار دادیم.
نیک طلب با تاکید بر تاثیر جشنواره در ساماندهی منابع آموزشی، ادامه داد: این جشنواره در حوزه شعر در ابتدای راه قرار داد و باید مسیری طولانی را طی کندولی واقعیت این است که با توجه به شیوههای توزیع و تبلیغ آثار منتشر شده هنری در جامعه جای خالی این جشنواره بسیار مشهود است. قطعا جشنواره رشد مورد توجه فرهنگیان و دانش آموزان قرار میگیرد و میتواند از طریق مدارس در ارائه فرهنگ مناسب به جامعه موثر باشد.
چالشهای کتابهای ادبی در سطح دانش آموزی/ توجه بیشتر به کتابهای تست
عضو گروه داوری حوزه ادبیات یازدهمین جشنواره کتابهای کمک آموزشی نبود کتابهای کمک آموزشی در زمینه رشد استعدادهای داستان نویسی و شعر سرودن برای دانش آموزان را از مهمترین چالشهای حوزه ادبیات سنین نوجوانی دانست و گفت: در سالهای اخیر به درس انشا توجه جدی شده است ولی منابع کافی در این زمینه در اختیار نداریم.
نصرالله کیا، با اشاره به کتابهای رسیده در این دوره از جشنواره رشد، افزود: از میان آثار ارسالی ۱۸ عنوان کتاب به مرحله نهایی رسید که اعم از کتابهای کار و کتابهای دانشافزایی است علاوه بر آن کتابهایی در حوزه داستاننویسی هم ارسال شده که در حال حاضر در حوزه ادبیات بررسی میشوند و احتمالاً از سال آینده در حوزه دیگری بررسی خواهند شد.
وی با تاکید بر اینکه عمده کتابها تالیفی و تنها یک کتاب ترجمه شده است،، اظهار داشت: با بررسیهای انجام شده کتابهای ارسالی تا حدود زیادی میتوانند نیازهای دانشآموزان را پوشش دهند ولی آنچه در کتابها دیده میشود در حد کتابهای کمک آموزشی و دانشافزایی است و این در حالی است که اگر مولفان بتوانند حوزه را وسیعتر کنند شاید بتوان انتظارات مخاطبان خاصتر را نیز برآورده کنند.
کیا، با اشاره به علاقه دانش آموزان به داستان، نمایشنامه و تئاتر، خاطر نشان کرد: متاسفانه بازاری برای این زمینه در کشور در نظر گرفته نشده ضمن آنکه به نیازها و علائق مخاطب توجه نشده است.
وی با بیان اینکه به نظر میرسد برای تولید کتاب نیازسنجی صورت نگرفته و بیشتر بعد اقتصادی کار مطرح بوده، ادامه داد: در میان دانشآموزان کسانی هستند که به شعر، موسیقی، داستان، فیلمنامه نویسی و هنرهایی از این دست علاقه دارند ولی در حال حاضر منابعی نداریم که بتواند دانشآموزان را در زمینه فیلم نامه نویسی، فن سرودن شعر و فن بیان یاری کند؛ بیشتر کتابها موجود در این سنین کمک درسی و تست هستند.
عضو گروه داوران حوزه ادبیات یازدهمین جشنواره کتابهای کمک آموزشی رشد با اشاره به نقش وزارت آموزش و پرورش در این زمینه، اظهار داشت: وزارت آموزش و پرورش انگیزهسازی در این زمینه را در تالیف کتابهای درسی در نظر بگیرد تا دانشآموزان با این حیطهها آشنا شوند و علایق خود را کشف کنند و در گام بعدی ناشران میتوانند نیاز دانشآموزان را با انشار کتابهای مناسب در این حوزهها تامین کنند.
وی به ضعف مدارس در تدریس درس انشاء اشاره کرد و گفت: توجه به این درس در سالهای اخیر بیشتر شده است اما کتاب مرجعی در این زمینه وجود ندارد و جای خالی کتابهایی که به مخاطب کمک کند تا چگونه تصویرسازی کند، از چه زمینههایی در انشا استفاده کند احساس میشود
تلاش برای افزایش مشارکت بخش صنعت در تدوین کتابهای دانش افزا
سرگروه داوران حوزه شیمی یازدهمین جشنواره کتابهای کمک آموزشی با تاکید بر اهمیت کتابهای دانش افزایی گفت: دراین دوره از جشنواره تمرکز بر کتابهای دانش افزایی است که با کمک بخش صنایع خصوصی تدوین شده بود.
نعمت الله ارشدی، با بیان اینکه کتابهای حوزه دانش افزایی عرضه شده در جشنواره رشد کمترین میزان ارتباط با برنامه درسی ملی را داشتند، افزود: از آنجایی که این کتابها صرفا در حوزه دانش مانور میدهند از این رو شاید نتوان انتظار داشت که از لحاظ مهارتی و نگرشی با برنامه درسی ارتباط داشته باشند ولی کتابهای کار که به طور مستقیم با مواد درسی سر و کار دارند، ارتباط نزدیکتری هم با برنامه درسی دارند که در جشنواره امسال بر اساس استراتژیهایی همه کتابها را مورد بررسی قرار دادیم.
وی با اشاره به این استراتژیها اظهار داشت: کشش بازار کتاب به سمت کتابهای خاصی است که دانش آموزان را در آزمون یا امتحان یاری میدهد بر این اساس، ما دنبال این بودیم تا توجه بخش خصوصی را به این سمت جلب کنیم که در تولید کتابهای علمی نیم نگاهی هم به برنامه درسی ملی و اهداف آن داشته باشند. به این ترتیب که بخش خصوصی با اتحاد و ائتلاف با مراکز علمی و پژوهشی و صنعتی که در حوزه علمی خاصی فعالیت دارند، اقدام به تدوین کتابهایی در حوزه دانش افزایی کنند. امسال سعی کردیم در داوریهایمان، بر کتابهای دانش افزایی تمرکز کنیم تا بتوانیم این هدف را دنبال کنیم.
ارشدی با تاکید بر اینکه حمایتهای مالی صنایع فعال در کشور از انتشار کتاب در حوزههای علمی خاص، میتواند در کاهش قیمت کتاب موثر باشد، یادآور شد: برخلاف سالهای گذشته گرایش بیشتر به سمت آثار تالیفی بوده به گونهای که از مجموع آثاری که به مرحله نهایی رسید کتاب ترجمهای مشاهده نشد ولی از سوی دیگر تعداد کتابها به طور چشمگیری کاهش پیدا کرده است که باید به آن توجه کرد.
سرگروه داوران حوزه شیمی یازدهمین جشنواره رشد با بیان اینکه در تولید و حتی ترجمه کتابهای علمی در ابتدای راه هستیم و نیاز به تجربه بیشتری داریم، خاطر نشان کرد: ترجمه یک کار حرفهای است و تنها برگرداندن کلمات به زبان فارسی نیست. به خصوص در ترجمه آثار علمی صرف مترجم بودن و یا متخصص بودن آن رشته علمی کافی نیست بلکه کسی که کتاب علمی را ترجمه میکند حداقل باید مفاهیم آن را تدریس کرده تا بتواند مباحث را آنگونه که باید ارائه دهد. درواقع باید هم از دید تعلیم و تربیتی و هم مترجم حرفهای به ترجمه کتابهای علمی نگاه و به استراتژی خاصی که نویسنده طراحی کرده توجه شود.
وی عدم توانایی نویسندگان در نگارش متون علمی را از دیگر معضلات حوزه تالیف کتابهای علمی نام برد و اضافه کرد: عدم رعایت استانداردهای نگارشی در این کتابها موجب شده است تا مخاطبان از خواندن متن علمی لذت نبرند این در حالی است که نویسندگان بزرگی هستند که با جملات کوتاه و ساده منظور خود را در حوزه علم میرسانند و مخاطب هم لذت میبرد.
ارشدی در عین حال تلاش مولفان برای ارائه نوآوری در متن کتابهای شیمی را از نکات برجسته این دوره از جشنواره ذکر کرد و گفت: این امر موجب شده است که آثار ارسالی متفاوتتر از سال گذشته باشد.