بده و بستان سیاسی یا تلاش برای تحکیم دموکراسی؟!

به گزارش گروه سیاسی «خبرگزاری دانشجو» - حسن رضایی؛ هاشمی به عنوان فردی که سابقه طولانی در انقلاب داشته و یکی از افراد اصلی و موثر در جریانات سیاسی پس از انقلاب بوده است، به اذعان بسیاری از تحلیلگران، همواره قدرت زیادی در مدیریت و به بازی گرفتن جریانات سیاسی فعال در صحنه کشور داشته است.

حیات سیاسی هاشمی پس از فتنه سال 88 و نماز جمعه معروف 26 تیر ماه، وارد دوران جدیدی شده است. دورانی که در آن،  به نظر می رسد هاشمی همواره در تناقضی بین تعریف خود در چارچوب خطوط قرمز انقلاب و بیان بی پرده دیدگاه های شخصی اش گرفتار بوده است.

اظهارنظرهای گوناگون هاشمی که پیشتر با همراهی مجموعه های پایبند به انقلاب همراه می شد، امروز اما با واکنش های متفاوتی از جانب جامعه مواجه می شود.

بخشی از انرژی هاشمی در حیات سیاسی او پس از سال 88، مصروف این تقابل ها شده است. هاشمی اما به تبع رفتار سیاسی خاص خود که از ابتدا با او همراه بوده است، هیچ گاه نیازی ندیده است تا مستقیماٌ به مصاف تمامی مخالفان خود برود. روزنامه ها، هفته نامه ها و نشریات همسوی زیادی که هر روز بر روی دکه های روزنامه فروشی چیده می شوند، به دفاعی تمام قد از آیت الله مشغول اند.

رابطه ی هاشمی و اصلاح طلبانی که اکنون در نشریات بی حد و حصرشان به دفاع از او مشغول اند، اما حالتی بسیار سینوسی داشته است. رابطه ای که در انتخابات مجلس ششم به تقابلی تمام عیار تبدیل شد و اکنون اتحادی استراتژیک را در ذهن متبادر می کند. هاشمی همانطور که اعتقاد دارد فیلم های مستندی که از صدا وسیما پخش می شود، دروغ است و به اختلافات در جامعه دامن می زند، در راستای ایجاد وفاق و اتحاد در جامعه! به دیدارهای خود با فعالان اصلاح طلب ادامه می دهد.

تحلیلگران معتقدند عالیجناب سرخ پوش دیروز اصلاح طلبان، امروز یار گرمابه و گلستان آنها است. او اکنون نه عالیجناب است و نه سرخ پوش. او بیش از هر چیز، آیت الله است. آیت اللهی که اکنون در نظر اصلاح طلبان بسیار مظلوم می نماید و در تیررس است. از این رو نشریات بی شمار با تیراژ بالا،  بایستی مظلومیت آیت الله را جبران کنند.

هاشمی در مهر ماه امسال در دیدار با جمعی از اعضای حزب اعتماد ملی استان تهران، مثل همیشه توصیه ای پدرانه را مطرح می کند. او می گوید: «اگر شرایط برای تشکیل احزاب بزرگ فراهم نیست، احزاب کوچک همسو و هم‌فکر می‌توانند با تشکیل جبهه در جهت نهادینه شدن دموکراسی تلاش کنند».

چند ماه بعد از این توصیه پدرانه، خبر تشکیل احزاب جدید اصلاح طلب یکی پس از دیگری به گوش می رسد. ابتدا حزب "ندای ایرانیان" با محوریت صادق خرازی و اکنون حزبی که گفته  می شود، تولد دوباره ای از حزب منحله ی مشارکت خواهد بود. خبری که چند روز پیش به نقل از منابع آگاه بر روی خبرگزاری ها قرار گرفت و امروز از طرف موسسین حزب در شرف تشکیل، تایید شد. حزب "اتحاد ملت ایران اسلامی". خبرها نیز حاکی از آن است که حزب"جوانان اصلاح طلب ایران اسلامی" نیز در شرف تاسیس است.

شرایط سیاسی بوجودآمده در کشور پس از فتنه سال 88 باعث شد تا برخی از جریانات وشخصیت های موثر در راهبری و مدیریت آشوب های خیابانی، تا مدتی به حاشیه بروند و پس از قیام انقلابی مردم در نهم دی ماه، حضور این افراد در پهنه سپهر سیاسی جریانات جاری کشور کمرنگ و کمرنگتر شود. با اینحال با توجه به مدارای پیامبرگونه رهبر معظم انقلاب با سران فتنه، این افراد و جریانات با اینکه از عملکرد گذشته خود اعلام برائت نکرده بودند، کم کم فضا را برای حضور مجدد و نقش آفرینی مهیا دیده اند.

سیدمحمد خاتمی به عنوان یکی از رئوس اصلی فتنه در سال 88، پس از به ثمر ننشستن تلاشهای خود و دوستانش و هنگامی که با پاسخ قاطع مردم در نهم دی، خود را برای فعالیت سیاسی قانونی در تنگنا می دید، سعی کرد با حضوری نمادین در مناسبت های فانتزی، حیات سیاسی خود را در سایه ی مماشات نظام با سران فتنه، ادامه دهد.

ولیکن به نظر می رسد با روی کار آمدن دولت یازدهم، خاتمی و همفکرانش که احساس کرده اند از آزادی عمل بیشتری برخوردار هستند، به فکر احیای وجهه ی سیاسی مخدوش او هستند. این واقعیت که فعالان سیاسی جناح اصلاح طلب نتوانسته اند و نمی خواهند خود را جدا از خاتمی تعریف کنند، یک رابطه ی دو سویه است.

خاتمی برای ادامه حیات سیاسی خود و ادامه ی تقابل با نظام جمهوری اسلامی به احزابی احتیاج دارد تا تسهیل کننده زمینه ی حضور سیاسی او باشند و از طرفی جریانات اصلاح طلب نیز نفی خاتمی را مساوی با نفی خود می دانند. صادق خرازی، لیدر تشکل ندای ایرانیان، پیش از این، در مصاحبه‌ی خود با روزنامه الحیات پرده از تلاش‌های خود برای ایفای نقش میانجی‌گرانه برای بازگشت خاتمی به نظام برداشته بود.

در این میان سوالاتی اساسی در زمینه نوع ارتباط، خاتمی، هاشمی و اصلاح طلبان مطرح می باشد؟ از جمله اینکه:

- آیا هاشمی دستور ایفای نقش میانجی خاتمی و نظام را به احزاب نوپای اصلاح طلب داده است؟
- آیا هاشمی خود از ایفای این نقش ناامید بوده است و قصد دارد با اهرم فشار جامعه ی مدنی اصلاح طلبان، نقش خاتمی را به نظام یادآوری کند؟
- آیا اتحاد و اتفاق هاشمی و اصلاح طلبان باز هم شکننده خواهد بود؟

به نظر می رسد برای پاسخ به این پرسش ها و تحلیل دقیقتر تحرکات اصلاح طلبان و روابط هاشمی با آنها، بایستی منتظر تولد احزاب جدید دیگر و رصد عملکرد آنها در انتخابات آتی مجلس و ریاست جمهوری نشست.