شعار سال۹۴ چه خواهد بود؟/ اقتصاد؛ مخرج مشترک شعار سال‌های اخیر

به گزارش خبرنگار اقتصادی «خبرگزاری دانشجو»؛ هر ساله با فرارسیدن سال نو، شاهد پیام مقام معظم رهبری و نامگذاری آن سال با عناوینی خاص هستیم که این شعار سال همواره مبتني بر اهداف و آرمان‌هاي نظام اسلامي انتخاب شده و در تدابير و اسناد بالا‌دستي نظام نیز بر آن تاكيد می‌شود و براي مقابله با آسيب‌ها و ضعف‌هايي است كه در مسير تحقق آن اهداف، پيش روي مردم و مسئولان نظام قرار دارد.

اما موضوعی که همگان بر آن اذعان دارند این است که انتخاب شعار سال‌ها از جانب مقام معظم رهبری یک حرگت تشریفاتی نبوده و ایشان با توجه شرایط موجود در کشورها و البته نقاظ ضعف موجود در جامعه، با نامگذاری هر سال، خط و مشی‌ مشخصی برای دستگاه‌های مختلف نظام مشخص می‌فرماید.

نامگذاری‌ سال‌ها از سوی مقام معظم رهبری با نامگذاری سال ۱۳۷۸ به عنوان سال «امام خمینی (ره)» آغاز شد و بر این اساس سنتی جدید در کشور بنا نهاده شد و پس از آن سال ۷۹ با عنوان «امام امیرالمؤمنین، علی بن ابی طالب علیه ‏السّلام»، سال ۸۰ با عنوان « اقتدار ملی و اشتغال آفرینی» و سال ۸۱ با عنوان « عزّت و افتخار حسینى» نامگذاری شد.

این سنت حسنه از سال ۸۲ با نامگذاری سال مذکور به نام «خدمتگذاری» حالتی جدی‌تر به خود گرفت و موجبات تکاپو در بین مسئولان برای رسیدن به خواسته‌های معظم‌ له که در حقیقت خواسته نهایی عموم جامعه بود را بیش از پیش کرد.

بر این اساس سال ۸۳ تحت عنوان «پاسخگویى سه قوه به ملت ایران»، سال ۸۴ «همبستگى ملى و مشارکت عمومى»، سال ۸۵ «پیامبر اعظم(ص)»، سال ۸۶ «اتحاد ملى و انسجام اسلامى» و سال ۸۷ تحت عنوان «نوآوری و شکوفایی» نام‌گاری شد.

از سال ۱۳۸۸ با قرار گرفتن در موقعیت سخت اقتصادی رویه نامگذاری سال‌ها به سمت مسائل اقتصادی گرایش پیدا کرد. بر این اساس سال ۸۸ تا ۹۳ به ترتیب تحت عناوین «اصلاح الگوى مصرف»، «جهادی اقتصادی»، «همت مضاعف و کار مضاعف»، «تولید ملى، حمایت از کار و سرمایه‌ ایرانى»، «حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی» و «اقتصاد و فرهنگ، با عزم ملی و مدیریت جهادی» نامگذاری شدند.

چرایی عنوان سال‌ها:

سال ۷۸ نخستین سالی بود که مقام معظم رهبری همزمان با صدمین سال تولد رهبر کبیر انقلاب آن را با عنوان سال «امام خمینی (ره)» نامگذاری کردند. ایشان در پیام نوروزی خود امام را برخوردار از فکر روشن ومنش خردمندانه دانستند که با اراده و تصمیم قوى و قاطع خود، با روحیات و خصلتهاى والاى انسانى و نیز تعبّد و ایمان حقیقى به دین توانست انعکاس دهنده آرزوهاى مردم شود و فریاد مردم، ندا و خواست مردم را تجسّم و تبلور ببخشد. رهبر انقلاب در آستانه سال ۷۸ ابراز امیدواری کردند که “سال امام خمینی فرصتی برای بررسی ابعاد زندگی آن بزرگواربوده و بهانه ای است که مسؤولان کشور خود را هرچه بیشتر با همین خصوصیات، تطبیق داده؛ در خدمت مردم و براى مردم باشند و در رفع مشکلات مردم بکوشند.”

سال ۷۹ نوروز باستانی در میانه دو عید سعید قربان و غدیر قرار داشت از این رو مقام معظم رهبری به استناد اعیاد اسلامی و با هدف ارج نهادن به این اعیاد بزرگ ؛ این سال را به نام «امام علی (ع)» نامگذاری کردند و آن امام همام را «یک الگوى پـرشور و پـر حماسـه ى برای جوانان، حکومـت سراسر عـدل و انصاف او الگوى دولتمردان، زنـدگى سراپا مجاهـدت و سراپا مسئولیت او الگوى همه مومنان، آزادگـى او الـگوى هـمه آزادگـان جـهان، سـخنان حـکمت آمیز و درسـهاى مـاندگار او، الگوى عالمان و دانشمندان و روشـنـفکران» قلمداد نمودند .

رهبر انقلاب در این پیام زندگی حکومتی امیرالمومنین را نسبت به عـدالت، حـقوق ضعفا و درمانـدگـان و پابرهنگان، بى اغماض و بى گذشت دانستند که مسئولان کشور در سـایه نـزدیکى بــه امـیـرالمـومـنیـن می توانند بــه آرزوى بـــزرگ کـشــــور و مـلت و نـظام جـمهورى اسـلامـى، یـعـنى عــدالت اجـتماعى نـزدیک شوند.

رهبر انقلاب در سومین سال از ابتکار نامگذاری، سال ۸۰ را «اقتدار ملی و اشتغال آفرینی» نام نهادند و در پیامی خطاب به ملت و مسئولان این دو مهم را شعار اساسی سال رفتار علوى دانستند. ایشان اقتدار ملى براى یک کشور را حفظ کننده هویت، مایه ى عزت و وسیله رسیدن به آرمان‌های آن کشور دانستند که به عنوان یک مسئله همه جانبه حصول آن بر دوش همه دستگاه‌ها و وظیفه اصلى سه قوه اساسى کشور است.

مقام معظم رهبری اشتغال را نکته مهم دیگر این نامگذاری دانستند که به دستگاه‌های اجرایی مرتبط بوده و آغاز تا پایان نیازمند تلاش براى ایجاد اشتغال مفید و مولد است چرا که نقطه عزیمت و شروع تلاش برای اشتغال است.

ایشان ایجاد فرصت اشتغال در سال ۸۰ را دارای «اهمیتی مضاعف» دانسته و در پیام نوروزی خود عنوان کردند: «مطالعات و برنامه ریزیهایى که در سال ۷۹ در این زمینه انجام شده است، باید از سوی قوه مجریه و با پشتیبانی قوه مقننه و قضائیه به مرحله اجرا درآید».

سال ۸۱ از سوی رهبر انقلاب به «عزت و افتخار حسینی» نام گذاری شد . ایشان در پیام نوروزی «تداوم برنامه ریزی و حرکت در مسیراشتغال زایی و نیز مبارزه با مسئله فساد با جدیّت، دقّت، و دوری از تندروى و زیاده‏روى» را دارای اهمیت بسیاری دانستند که به «پیگیرى و تعقیب جدّى از طرف همه مسؤولان کشور» احتیاج دارد و یک نیازِ بسیار مهم براى مردم و کشور به شمار می‌رود.

مقام معظم رهبری سال ۸۲ را سال نهضت خدمت‌گذاری عنوان کرد که در آن مسئولان سه قوا مبارزه با مفاسد اقتصادی و مالی را تا ریشه کن کردن آن در دستگاه‌های دولتی تداوم بخشیده و خود حتما به این مبارزه بپیوندد و نهضتی را برای خدمت رسانی به مردم آغاز کنند.

ایشان در پیام نوروزی خود ضمن تاکید بر اینکه «خدمت رسانی باید عمیق تر، ماندگارتر، زود بازده تر و بالخصوص بیشتر متوجه قشرهای مستضعف و محروم و محتاج کمک باشد»، نهضت خدمت رسانی به مردم را «یک مبارزه بزرگ و سنگین» دانستند چرا که از نظر ایشان خدمت رسانی به عموم مردم با منافع بعضی گروهای خاص تضاد پیدا کرده و ضرورت مبارزه با همت و با عزمی راسخ را به اثبات می رساند.

رهبر انقلاب در این سال ضمن رد رقابت برای کسب قدرت سیاسی رقابت صحیح، مشروع و مقبول را «رقابت در خدمت رسانی» دانستند و خطاب به جوانان کشورمان فرمودند: «همت کنید عزم و اراده خودتان را تقویت کنید، شجاعانه در میدان های گوناگون خودتان را مهیا کنید و آماده باشید. ما ممکن است جنگ نظامی هرگز نداشته باشیم اما جنگ سیاسی و جنگ اقتصادی و جنگ فرهنگی بخصوص یقینا خواهیم داشت.»

و ایشان خطاب به مسئولان فرمودند: «توصیه می کنم که حساب ها را طوری تنظیم کنند و برنامه ها را طوری تدوین کنند که جوانان کشور ما بتوانند مزه شیرین مبارزه با فساد و تلاش برای خدمت رسانی را بچشند وحقیقتا احساس کنند.»

سال ۸۳ از سوی رهبر انقلاب به نام پاسخگویی ۳ قوه به ملت ایران نامگذاری شد. این سال سالی بود که در آن دولت هشتم، مجلس ششم و نیز رئیس قوه قضائیه به کار خود پایان می‌داد؛ از این رو مقام معظم رهبری پاسخگویی سه قوا نسبت به عملکرد خود در مدت زمان تصدی گری امور را لازم و مناسب دانستند و عنوان کردند: «مسئولان دولتى و قوۀ قضائیه و مجلس شوراى اسلامى به مردم بگویند که براى خدمت به عموم ملت ایران، براى تولید علم، براى استقرار عدالت و رفع فقر و فساد و تبعیض در جامعه – که اصلاح واقعى در جامعه این‌هاست – براى نهضت عدالت‏خواهى و براى نهضت مبارزه با فساد، چه اقدامات عمده‏یى را انجام داده‏اند.»

به تعبیر رهبری در این پاسخگویى، مسئولان به کمبودها و نواقصى در کار خود پى‏ برده و مردم هم با آشنایى بیشتر با عملکرد دستگاه‏ها، منتظر شروع دوره‏هاى جدید و کارهاى جدید و مسؤولیت‌هاى جدید خواهند بود.

«همبستگی ملی و مشارکت عمومی» عنوانی بود که رهبر انقلاب سال ۸۴ را به آن نام نهادند. در این سال برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در نیمه نخست و شروع سند چشم‏انداز بیست ساله‏ دو آغاز مهم در کشور به شمار می‌رفت. در پیام رهبری به تعبیر ایشان «سند چشم انداز بیست ساله کشور همچون حلقه‌های زنجیره‌ای است که در دوره‌های کوتاه مدت چهارساله تشکیل شده اما به لحاظ اهمیت فراوان تعیین کننده سرنوشت کشور در بیست سال آینده است؛ از این رو در سال‌های نخست اجرای این سند زیرساخت‌هاى این چشم‏اندازِ مهم و سازه‏ها و ساز و کارهاى آن، در استحکام بنای پیشرفت کشور از اهمیت بسزایی برخوردار است.»

مقام معظم رهبری سال همبستگی و مشارکت عمومی را سال «حفظ وحدت ملی و همبستگی عمومی ملت در قبال آنچه مسئولان موظف به انجام آن هستند»، دانستند.

اهانت و جفا به حرمت پیامبر از یک سو و تخریب حرم عسگریین و بی حرمتی به آن از سوی دیگر موجب گردید سال ۸۵ از سوی مقام معظم رهبری به سال «پیامبر اعظم(ص)» نامگذاری شود. به تعبیر رهبر انقلاب در این سال یاد و نام مبارک پیامبر اعظم از همیشه زنده‌تر شد؛ چرا که بدون شک در چنین شرایطی «امت اسلام و ملت بیش از همیشه به پیغمبر اعظم خود؛ به هدایت او، به بشارت و انذار او، به پیام و معنویت او، و به رحمتی که او به انسان‌ها درس داد و تعلیم داد نیازمند است.»

ایشان در پیام خود تاکید کردند که «با درس اخلاق، عزت، علم‌آموزی، و کرامت و وحدت با دولتی مصمم و خدمتگزار در وسط میدان و مردمی آماده به کار و سرشار از امید، و با جوانانی پرشور و با استعداد، بزرگی برای آینده‌ کشور و ملت را نوید می دهیم.»

سال ۸۶ از سوی رهبر انقلاب سال «اتحاد ملی و انسجام اسلامی» نامگذاری شد تا ملت ایران که به برکت اسلام و نظام جمهورى اسلامى به خودآگاهى و اعتماد به نفس رسیده با امید و تلاش همه جانبه ملی فاصله‏هاى طولانى را با سرعت طى کند؛ تا به تعبیر رهبری به هدف روشن «استقلال ملى، عزت ملى و رفاه عمومى ملت» دست پیدا کند.

به تعبیر مقام معظم رهبری دشمنان ملت ایران در سال ۸۶ که با ابلاغ سیاستهای اصل ۴۴ همراه بود تلاش براى ایجاد مشکلات اقتصادى و توقف ملت ایران در زمینه‏هاى سازندگى و رفاه عمومى و نیز ایجاد تفرقه در میان صفوف ملت و از بین بردن یکپارچگى و از بین بردن وحدت به بهانه قومیت، به بهانه‏ى مذهب، به بهانه‏ى گرایشهاى صنفى را به عنوان نقشه‌های کوتاه مدت و میان مدت علیه ملت ایران طرح‌ریزی کرده بود است.

از این رو به فرموده رهبری در این سال «در درون ملت با اتحاد کلمه‏ى همه‏ى آحاد ملت و قومیتهاى گوناگون و مذاهب گوناگون و اصناف گوناگون ملى؛ و در سطح بین‏المللى با انسجام میان همه‏ى مسلمانان و روابط برادرانه‏ى میان آحاد امت اسلامى از مذاهب گوناگون و وحدت کلمه» مورد توجه ویژه قرار گرفت.

رهبر انقلاب در ادامه ابتکار مدبرانه خود سال ۸۷ را که با بحران اقتصادی کشورهای جهان همراه بود را سال «نوآوری و شکوفایی» نام نهاد. ایشان در این نامگذاری با استناد به «پیشرفت دانشمندان هسته‌ای علی رغم تحریم‌ها، راه اندازی آزمایشی نیروگاه بوشهر، پرتاب ماهواره امید و گذر از طوفان خانه‏براندازِ رکود اقتصادى و بحران اقتصادى در عالم على‏رغم تحریمهاى بین المللی» این سال را به نام سال شکوفایی و نوآوری نامگذاری کرد.

مقام معظم رهبری سال ۸۸ را به دلیل اهمیت حیاتی و اساسیِ مصرف مدبرانه و عاقلانه منابع کشور سال «اصلاح الگوی مصرف» نامگذاری کردند. رهبر انقلاب در پیام نوروزی سال ۸۸ با انتقاد از اسراف‌های شخصی و عمومی و مصرف بی رویه منابع مختلف کشور بر تاکید اسلام و عقلای عالم نسبت به مدیریت عاقلانه و مدبرانه مصرف اشاره و عنوان کردند یکی از مهمترین زمینه‌هایی که نیازمند تغییر و تحول جدی است این اسراف‌های شخصی و عمومی می‌باشد.

رهبر انقلاب سال ۸۹ را سال همت مضاعف و کار مضاعف نامگذاری کرد تا در این سال با در نظر گرفتن اقتضائات و ظرفیت‌هاى کشور بخش‌هاى اقتصادى، فرهنگى، سیاسى، عمرانى و اجتماعى مسئولان و مردم با گامها وهمت بلندترراه‌هاى نرفته را بپیمایند .

ایشان در پیام نوروزی سال همت مضاعف و کار مضاعف دشمنان را «دشمن علم و ایمان ملت» دانستند که لازمه دفع آن «تقویت علم و ایمان به صورت مضاعف» است.

از منظر مقام معظم رهبری اگرچه کشورمان در سومین سال از دهه پیشرفت و عدالت «نیازمند فعالیت چشمگیر در عرصه‌های فرهنگی، سیاسی و عرصه انحصاری علمی» بود اما «در عرصه اقتصادی نیازمند فعالیت جهادی» است.

مقام معظم رهبری در پیامی به مناسبت آغاز سال ۹۰ این سال را «سال جهاد اقتصادی» نامگذاری کردند و از مسئولان کشور اعم از دولت، مجلس، ارگانها و نهادهای مرتبط با مسائل اقتصادی و نیز ملت ایران خواست تا در عرصه اقتصادی حرکتی جهادگونه پیش گرفته تا با اقدامی جهشی و مجاهدانه به معنای حقیقی کلمه مظهر پیشرفت و استقرار عدالت را در کشور نهادینه کنیم. این نامگذاری به خصوص از آنجا که پس از توطئه‌های بین المللی در خصوص اعمال تحریم‌ها علیه ملت و دولت ایران با شکست مواجه شد و بر خلاف تصور غرب و مجامع بین‌الملل نتوانست ایران را از مسیر پیشرفت در زمینه‌های افتصادی، علمی، فرهنگی و …. از گام نهادن در مسیر پیشرفت بازدارد نامگذاری مدبرانه‌ای به شمار می‌رفت .

به تعبیر ایشان تحریم‌هایی از سوی دشمنان ملت ایران علیه ملت ایران زمینه‌سازی و اعمال شد، مقصودی جز ضربه‌زدن بر پیشرفت کشور ما نداشت تا از این طریق حرکت شتابنده ایران در مسیر پیشرفت را با کندی مواجه کرده و یا مانع آن شوند.

مقام معظم رهبری در پیام نوروزی خود سال ۹۱ را به عنوان سال «تولید ملى، حمایت از کار و سرمایه‏ ى ایرانى» نام نهادند. تاکید رهبر معظم انقلاب بر تداوم جهاد اقتصادی وانتخاب عنوان «تولید ملى، حمایت از کار و سرمایه‏ ى ایرانى» برای سال ۱۳۹۱گویای توجه معظم له به حوزه اقتصاد در دهه پیشرفت وعدالت است.

رهبر معظم انقلاب در پیام نوروزی خود با اشاره به حرکت رو به جلوی ملت ایران در سال گذشته بویژه در مواجهه اقتصادی و سیاسی با جهان استکبار، چشم انداز سال ۹۲ را امیدوارانه و همراه با پیشرفت و تحرک و ورزیدگی و حضور جهادی ملت ایران در عرصه‌های سیاسی و اقتصادی دانستند و تاکید کردند: با این نگاه، سال ۹۲ را «سال حماسه ی سیاسی و حماسه ی اقتصادی» نامگذاری کردند. این امر نشان دهنده اهمیت اقتصاد در کنار سیاست در تفکر رهبر انقلاب است و ایشان با اذعان به سختی‌های اقتصادی که در سال ۹۱ بر ملت ایران بار شد، با این نامگذاری درجه اهمیت اقتصاد را در برهه حساس کنونی یاد آور شدند. هرچند سال‌های قبل نیز محور شعارهای رهبر معظم انقلاب اقتصاد بود، این سال با عنوان سال «حماسه اقتصادی» در شعار ایشان تجلی می‌یابد.

 سال ۱۳۹۳، این سال با نگاه هوشمندانه مقام معظم رهبری تحت عنوان «اقتصاد و فرهنگ با عزم ملّی و با مدیریّت جهادی» نامگذاری شد. در نگاه به سال ۹۳ آنچه مهم‌تر از همه است، دو مسئله است: یک مسئله همین مسئله‌ی اقتصاد و دیگری مسئله‌ی فرهنگ است. آنچه موجب شده است تا مقام معظم رهبری در چند ماه گذشته بر مساله فرهنگ تاکید زیادی نمایند و حتی نگرانی خود را نسبت به آن نیز آشکارا بیان نمایند را باید در دو مورد جستجو نمود: نخست رویکرد فرهنگی خاصی که قریب به دو دهه رویکرد اصلی مسئولین و رسانه های کشور بوده است و دوم منش فرهنگی دولت یازدهم.

و اما نگاه اقتصادی رهبر در سال ۹۳؛ دولت دهم و یازدهم و خصوصا دولت یازدهم علی رغم وجود تاکید رهبر معظم انقلاب بر اقتصاد مقاومتی سعی در آن داشته اند که مشکلات اقتصادی را با نگاه به خارج حل نمایند.

و اما شعار سال ۱۳۹۴، سالی که کمتر از دو هفته تا آغاز آن زمان باقی است و با توجه به رویکرد اقتصادی رهبر معظم انقلاب از سال ۸۸تاکنون، انتظار نامگذاری سال ۹۴ تحت یک عنوان اقتصادی دور از نظر نیست چرا که دشمن در سال های اخیر رویارویی خود را با مردم ایران در حوزه اقتصاد قرار داده است. تحریم‌ها مهم‌ترین نمونه این دشمنی‌هاست و به همین دلایل بود که رهبر معظم انقلاب مساله اقتصاد را در شعارها قرار دادند تا نظام اسلامی با قدرت یافتن در حوزه اقتصاد از هجمه دشمن‌ها در امان باشد. علاوه بر این در دنیای امروز نزاع‌های بین‌المللی از عرصه نظامی به عرصه اقتصادی کشیده شده است، از همین رو جمهوری اسلامی نیز که تقابل جدی با مستکبرین بین‌الملل دارد نیاز مبرم به قوی شدن اقتصاد و مقام شدن آن در مقابل هجمه‌های دشمن دارد.