گروه اقتصادی «خبرگزاری دانشجو»؛ سال ۱۳۹۳ سال پرمخاطرهای برای طلای سیاه بود. در واقع نفت که سال را با قیمتهای حدود ۱۰۰ دلار شروع کرده بود، در روزهای پایانی سال زیر ۴۵ دلار قرار گرفت که این به معنای افت قیمتی بیش از ۵۰ درصد است. در این سال نفت به کمترین قیمت خود ظرف شش سال اخیر رسید.
سه ماهه اول سال: اوج بحرانهای ژئوپلیتیک
آغاز سال ۹۳ با بحرانهای ژئوپلیتیک همراه بود. از سویی تنش روسیه و غرب بر سر مسائل اوکراین به اوج خود رسیده بود که گمانه وقوع جنگ بین آمریکا و روسیه را تقویت کرد و از سوی دیگر گروه تروریستی موسوم به داعش در عراق ظهور کرده بود و خطر حمله این گروه به تاسیسات نفتی عراق وجود داشت. روسیه و عراق جزو بزرگترین صادرکنندگان نفت در جهان به حساب میآیند و طبیعتا احتمال وقوع جنگ و یا افزایش درگیری در این کشورها موجب رشد قیمت نفت شد و بهای نفت خام آمریکا در پایان سه ماهه اول سال را به حدود ۱۰۸ دلار در هر بشکه رساند.
سه ماهه دوم: شروع افت قیمت نفت
اولین روزهای تابستان سال ۹۳ با شروع روند کاهشی قیمت نفت همراه شد. در واقع بازار نفت با اطمینان به اینکه جنگی بین غرب و روسیه در نمیگیرد و داعش که در شمال عراق پیشروی کرده به تاسیسات نفتی این کشور دسترسی پیدا نمیکند، شروعی شد برای کاهش بهای طلای سیاه. با بیتاثیر شدن مسائل ژئوپلیتیک، این عوامل بنیادین بودند که نقش تعیینکنندهای در بازار نفت ایفا کردند. عوامل بنیادین در آن روزها به معنای افت تقاضا، به دلیل رکود در اروپا و ژاپن و افزایش عرضه به دلیل افزایش تولید نفت آمریکا و لیبی بود که مازاد عرضه در بازار نفت را رقم زد. در این سه ماه نفت افت آرام و با شیب ملایمی را تجربه کرد بهطوریکه در پایان این دوره نفت با قیمت حدود ۹۲ دلار در هر بشکه تنها چند دلار پایینتر از قیمتهای روزهای آغازین سال قرار داشت.
سه ماهه سوم سال: تصمیم اوپک به بازار نفت آتش زد
دنیای اقتصاد نوشت: تداوم کاهش بهای نفت این گمانه را که اوپک دست بهکار خواهد شد و از افت بیشتر قیمتها جلوگیری خواهد کرد، تقویت کرد. در واقع اوپک بهطور سنتی هرگاه به دلیل مازاد عرضه با افت قیمت نفت مواجه میشد با کاهش سطح تولید خود بازار را متعادل کرده و موجب صعود قیمتها میشد. با رسیدن قیمتها به زیر ۸۰ دلار برخی با این استدلال که قیمت نفت کمتر از سقف آن در بودجه کشورهای عضو اوپک است، بر این باور بودند که در نشست اوپک در ۲۷ نوامبر(۶ آذر) کشورهای عضو به کاهش سقف ۳۰ میلیون بشکهای این سازمان رای خواهند داد اما عربستان با همراهی سه کشور امارات، کویت و قطر با کاهش تولید نفت مخالفت کرد و افت هرچه بیشتر قیمتها را موجب شد. در پایان سه ماهه سوم سال ۹۳ قیمتها در محدوده ۵۵ دلار قرار گرفت.
سه ماهه چهارم: افت و خیز نفت
اما در سهماهه چهارم قیمت طلای سیاه شاهد نوسانات شدیدی بود. در واقع با تداوم افت قیمتها و رسیدن آنها به کمترین مقدار ظرف ۶ سال اخیر شاهد کاهش سرمایهگذاری در میادین نفتی بودیم. در این میان انتشار مداوم آمار کاهشی تعداد دکلهای حفاری در آمریکا موجب نگرانی از کاهش عرضه در آینده و تغییر مسیر روند کاهشی قیمت نفت شد. در این بین افزایش درگیریها در لیبی و عراق به افزایش قیمتها بهخصوص قیمت نفت برنت کمک کرد اما آمار افزایشی موجودی نفت آمریکا از تداوم این روند جلوگیری کرد و افت قیمت نفت در روزهای پایانی سال را رقم زد و نفت دو باره به زیر ۴۵ دلار بازگشت.