در سال ۹۳ نشان دادیم که با وجود تحریم می‌توان پیشرفت کرد

به گزارش گروه اقتصادی «خبرگزاری دانشجو»، شرکت فولاد مبارکه اصفهان با هدف تحقق برنامه های از پیش تعیین شده خود در سال 1393 با ورود به عرصه بازار جهانی موفق گردید به عنوان یک شرکت با حضور مستمر در بازارهای بین المللی برای اولین بار در تاریخ این شرکت رکورد صادرات بيش از 1.5تن محصولات نهائی را به بازارهای اروپا، خاورمیانه، شرق آسیا و کشورهای منطقه به ثبت برساند و رشد 45 درصدي را نسبت به سال قبل از آن تجربه کرد.

صادرات 1.5میلیون تن محصولات فولاد مبارکه به ارزش 700 ميليون دلار به بازارهاي جهاني یکی دیگر از دستاوردهای شرکت فولاد مبارکه اصفهان است، ضمن اينکه گروه فولاد مبارکه اصفهان ( فولاد مبارکه، هرمزگان، اميرکبيرکاشان و ورق خودرو چهارمحال و بختياري) براي سال 94 نيز همین میزان صادرات را هدف گذاري نموده‌است.

در همین زمینه بهرام سبحانی مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه اصفهان در گفت و گو با تابناک به دستاوردهای سال 1393 این مجتمع پرداخته است.

در ابتدا آقای دکتر سبحانی اگر صحبتی پیرامون صنایع فولاد سازی دارید بفرمایید؟

ما از لحاظ بازار و تقاضا کالا در داخل کشور مشکلی نداریم. ما الان محدودیت در ظرفیت و تولید داریم. در واقع مشتری های و تقاضا برای فولاد بیش از تولید است. اکثر صنوف صنعتی جزء مشتری های همیشگی ما هستند. این در حالی است که خیلی ها می خواهند، بگویند که تحریم ها کشور را فلج کرده و کارخانجات بسته شده و بی کاری افزایش پیدا کرده است؛ ما می خواهم بگویم اینگونه نیست. در همین شرایط بد نقاط امید نیز وجود دارد. فولاد مبارکه اصفهان بزرگترین فولاد ساز خاورمیانه و شمال آفریقا در همین شرایط با ظرفیت بالاتر اسمی خود کار می کند و در عین حال که داخل را پوشش می دهد به قلب اروپا هم محصولات خود را صادر می کند.

از همین نکته شما شروع می کنیم. سال 1393 برای بعضی از صنعتگران سال سختی بود. چگونه شد که فولاد مبارکه در این شرایط به کار خود با توجه به محدودیت ها ادامه داد؟

صنایع بزرگ از جمله فولاد مبارکه باید یک نگرش جهانی داشته باشد. نگرش جهانی به این معناست که تولید و بازاریابی کنند. اگر با یک چنین نگاهی مدیریت کنند، مشکلات راحت تر حل می شود. سال 93 سال رکود اقتصادی بود. دولت هم تصمیم داشت که تورم را مهار کند.مهار کردن تورم خود به خود با نوعی رکود ارتباط دارد. اگرچه در دولت بسته ای هم به عنوان خروج از رکود غیر تورمی تعریف شد. اما مهار تورم و نداشتن رکود با همدیگر کمتر امکان پذیر است.

در این شرایط باید چه اقداماتی انجام شود که بنگاه ها نجات پیدا نمایند.؟

ما برای نجات از این شرایط خود را به بازار جهانی وصل کردیم. البته این کار با مشکلاتی مواجه بود. چرا که کشور ما با مشکل تحریم مواجه بود و امکان انتقال پول وجود نداشت و از طرف دیگر پیدا کردن مشتری مناسب برای جنس ایرانی این هم در قلب اروپا کار مشکلی است. به هرحال مشکلات وجود داشت اما ما را به آنجا نرساند که به سمت صادرات کالا نرویم. ما هدف گذاری برای یک هدف بلند پروازانه تعریف کردیم. در این هدف نزدیک به 5/1 میلیون تن صادرات فولاد را در نظر گرفتیم که معادل 25 درصد ظرفیت کارخانه فولاد مبارکه است. در شرایط صادرات بود که ما می توانستیم بالانس بین بازار داخل و خارج ایجاد کنیم. بر اساس این هدف به دنبال ساز و کار اجرایی آن رفتیم. البته محدودیت ها داخلی از حمل و نقل گرفته تا اسکله تا محدودیت های بین المللی وجود داشت. اما با اراده ای که حاکم بود و با همکاری که مدیران در مجموعه داشتند و خدا هم کمک کرد فولاد مبارکه به هدف 5/1میلیون تن صادرات در سال 1393 رسید. در سال گذشته فولاد مبارکه 700 میلیون دلار صادرات به اروپا داشت. این صادرات فولاد را نجات داد و باعث شد که بازار داخل تقویت شود و ما هم مسائل و مشکلات اقتصادی خودمان را حل کنیم. این ها عاملی شد که در سال 93در زنجیره تولید در تمام واحدها رکورد بزنیم.

این محدودیت هایی را که اشاره کردید را با چه تدابیری حل نمودید؟

البته من نمی توان خیلی ریز مسائل را بشکافم؛ چرا که برای دور زدن تحریم ها روش های خودمان را داریم. ما در صادرات دو مشکل اساسی داشتیم. یکی اینکه آن مصرف کنندگانی که کالای ما را می خواهند ببرند حتما تاکید دارند که اسمی از ایران روی کالا نباشد. دوم اینکه می گویند ما پول را به هر کسی می دهیم به غیر از ایران و ایرانی. این دو محدودیت را فولاد مبارکه پذیرفت که اگر بخواهیم صادر کنیم با این دو محدودیت مواجه هستیم و باید بر ای آن راهکار پیدا کنیم. ما این دو محدودیت را مدیریت کردیم و آن را پشت سر گذاشتیم. برای وارد کردن 700 میلیون دلار به کشور کار سختی داشتیم؛ اما خدا را شکر آن را مدیریت کردیم. به هر حال شناخت تهدید ها، مدیریت تهدید و راهکارهایی که می تواند جایگزین محدودیت ها شود، بسیار مهم است.

دستاوردهای فولاد مبارکه در عرصه اقتصاد کشور در سال 93 چگونه بوده است؟

بزرگترین دستاورد سال 93 تبدیل ورق های معمولی به ورق های کیفی بود که مورد نیاز صنایع خوردو بود. تا قبل از سال 93بخش عمده ای از ورق خوردو از خارج وارد می شد. با توجه تحریم ها اولین مشکل خودورسازی داخلی همین موضوع بود. فولاد مبارکه همانگونه که در عرصه صادرات عمل کرد؛ در بخش کیفی سعی کردیم همین گونه عمل کنیم و نیاز داخل را تامین نمائیم. البته این اقدامات نیازمند سرمایه گذاری بود که این کار انجام شد. تجهیزاتی که برای تولید فولاد خاص نیاز هستند؛ راه اندازی شد. در عرصه سیاست گذاری اقدامات خوبی برای رسیدن به اهدافی که تعریف شده بود انجام شد که فولادهای با ارزش افزوده بالا تولید شود. خوردوسازها پارسال کمترین وارادات ورق مورد نیازشان داشتند و تقریبا وارداتشان به صفر رسید. در واقع فولاد مبارکه سعی کرده است که پاسخ نیازهای صنعت داخلی را به لحاظ کیفی بدهد اما از لحاظ کمی با محدودیت هایی مواجه هستیم.

سهم فولاد مبارکه اصفهان در تولید فولاد کشور چند درصد است؟

فولاد مبارکه تقریبا 50 درصد فولاد کشور را در گروه فولاد مبارکه تولید می کند. البته فولاد کشور فولاد ساختمانی است. اما این رقم مربوط به فولاد خام است.

برنامه میان مدت و بلند مدت فولاد مبارکه برای ادامه کار در سال های آینده چیست؟

ما یک برنامه میان مدت 5 ساله برای رسیدن به 5/12 میلیون تن تعریف کردیم که یک سال آن گذشت. برای رسیدن به این ظرفیت پروژه هایی را تعریف کردیم که برخی از آنها شکل گرفته و برخی در حال انجام است. بر اساس این برنامه در چهار سال دیگر باید 5/12 میلیون تن تولید کنیم. ما برای اینکه بتوانیم جایگاه 50 درصدی خودمان را حفظ کنیم باید به این عدد برسیم. براساس افق چشم انداز 1404، تولید 55 میلیون تن تولید فولاد در کشور پیش بینی شده است. برای همین ما تا ان سال برای تولید بیش از 22 میلیون تن برنامه ریزی کرده ایم. این میزان را ما در نقط مختلف کشور از چهارمحال بختیاری تا در خراسان و هرمزگان در دست تهیه داریم که به نوعی بر اساس توسعه متوازن برنامه ریزی شده است.

چشم انداز صادرات فولاد در سال های آینده را چگونه برنامه ریزی کرده اید؟

ما می خواهیم صادرات را توسعه دهیم. طراحی ها را به گونه ای پیش می بریم که فرض بر این باشد که هیچ محدودیتی در صادرات نداشته باشیم . در واقع همزمان با پوشش بازارهای داخلی بازارهای خارجی را نیز پوشش دهیم. هرگاه داخل رکود پیدا کرد به صادرات روی بیاوریم و هر وقت دیدم که داخل نیازش بیشتر شد بازار داخل را تامین نمائیم. فولاد مبارکه تولید خود را با این فرض که می خواهیم صادر کنیم بر اساس استانداردهای بین المللی برنامه ریزی می کند. اما چیزی که برای صادرات سال 94 برنامه ریزی کردیم همان 5/1 میلیون تن است.

در صورت توافق هسته ای چه تاثیری بر صنعت فولاد کشور خواهد داشت؟

رفع تحریم قطعا دو اثر روشن خواهد داشت. در بحث صادرات مشکلاتی وجود دارد، از جمله واسطه ها که هم ریسک و هم هزینه دارد. در صورت توافق این محدودیت برداشته می شود و روابط ما بدون واسطه می شود. و از طرف دیگر در توسعه تجهیزات تاثیر گذار خواهد بود. ما برای توسعه صنایع بزرگ نیاز به سرمایه گذاری خارجی و نیاز تکنولوژی داریم. با برداشته شدن تحریم این مسیر قطعا بازخواهد شد و مطمعنا اروپایی ها مشتاق هستند که به کشور بیایند. حالا فقط باید مواظب بود در دورانی که محدودیت ها رفع شود به جای واردات کالا؛ کارخانه ها و سرمایه گذاری شود. نتیجه مثبت در مذاکرات هسته‌ای منجر به توسعه بازارهای هدف برای بخش معدن و خداحافظی با تجهیزات و بازارهای چین خواهد شد. امروز سرمایه‌گذاران اروپایی خود را برای ورود به ایران آماده کرده‌اند که می‌تواند حضور ایران در بازارهای جهانی را پررنگ‌تر از گذشته کند.

شما به عنوان رئیس انجمن فولاد کشور چه آینده ای را برای صنعت فولاد ایران متصور هستید؟

ایران از کشورهایی است که زمینه لازم را برای تولید فولاد دارد. در منطقه هیچ کشوری چنین امکانات خدادای برای تولید فولاد را ندارد. وسعت و جمعیت ایران در حدی هست که 55 میلیون تن در چشم انداز قابل اجرا باشد. البته باید مدیریت، کارهای اقتصادی و مطالعات مکان یابی انجام شود تا توسعه متوازن انجام بگیرد. از نظر ظرفیت باید کارشناسی شود که واحدهایی که ایجاد می شود ظرفیت اقتصادی بهینه شان چه میزان باشد. ما باید در آینده بتوانیم بیش از 20 میلیون تن فولاد صادر کنیم و از همین الان بازار هدف را شناسایی کنیم. این اتفاقاتی است که در آینده باید بیفتد و انجمن در این زمینه کار کرده است و گزارشاتی نیز به دست آورده است.

بحث دیگر این است که باید زنجیره تولید تکمیل شود و توسعه متوازن انجام شود. مشکلی که الان وجود دارد این است که یک جایی کارخانه فولاد داریم ولی خوراک ندارد. جایی معدن داریم اما بهربرداری نشده است. اگر قرار باشد 55 میلیون تن فولاد تولید کنیم باید از معدن تا فولاد را باهم تعریف کنیم. نمی توانیم فولاد بزنیم بعد خوراک را از خارج وارد کنیم. انجمن سعی کرده است اطلاع رسانی کند که برای 55 میلیون تن فولاد چقدر اکتشاف باید در معادن انجام شود و چقدر سنگ آهن باید استخراج شود.

از لحاظ بهینه سازی تکنولوژی وضعیت ایران چگونه است؟

ما به لحاظ تکنولوژی فاصله ای با دنیا نداریم . البته همه این ها بر می گردد به آن کسانی که می خواهند سرمایه گذاری کنند. الان اگر اروپایی ها بخواهند یک کارخانه فولاد در دنیا بزنند از همین تکنولوژی و همین ماشین الات استفاده می کنند.دو نکته در این زمینه مهم است.1- دانش بهره برداری2-کسی که می خواهد کارخانه بخرد ببیند چه چیزی می خرد.

آیا فولاد مبارکه تکنولوژی خود را به سایر شرکت ها می دهد؟مثلا کارخانه ذوب آهن با مشکلات جدی مواجه است. آیا مبارکه اصفهان به این کارخانه کمک می کند؟

الان شرکت فولاد مبارکه خصوصی شده است و توسط بخش خصوصی مدیریت می شود. وقتی بحث سرمایه گذاری خصوصی مطرح می شود. فولاد مبارکه صمن استقلال و به عنوان بنگاه اقتصادی پاسخ گوی سهام داران خود می باشد که به امید سود در این شرکت سرمایه گذاری کرده اند.دانش می تواند در توسعه فولاد موثر باشد ما حتما این کار می کنیم. یکی از دستاوردهای پارسال ما کسب جایزه جهانی دانش برتری بود. این جایزه را به شرکتی می دهند که نشر دانش درونی سازمان موفق عمل کرده است.

لطفا به این سئوالات پاسخ یک کلمه ای دهید؟مهمترین دستاورد سال گذشته شما چه بوده است؟

غرق نشدن در بحران اقتصادی که همه بنگاه درگیر بودند

مهمترین اولویت در سال 94 شما چیست؟

تولید کالای باارزش افزوده با نگاه صادراتی