سبک زندگی ایرانی اسلامی، اقتباس تمام اجزای زندگیمان از این معارف غنی است

علی اکبر حقدوست در گفتگو با خبرنگار «خبرگزاری دانشجو» در کرمان؛ در رابطه با بهترین نوع سبک زندگی گفت: سبک زندگی یعنی آداب، سنن، باور‌ها و رفتارهایی که عموم جامعه در زندگیشان استفاده می‌کنند، به عنوان جزئی از سبک زندگی چیزهایی که عینی می‌شود. 

رئیس دانشگاه علوم پزشکی کرمان ادامه داد: ما ایرانی‌ها عادت داریم چند وعده غذا بخوریم، عادت داریم در صبحانه چه غذایی بخوریم، عادت داریم صبح‌ها ساعت چند کار را شروع کنیم و تا چه ساعتی ادامه بدهیم این‌ها بعضی از ابعاد و مثال‌های است که سبک زندگی ما را شامل می‌شود. 

وی خاطر نشان کرد: البته سبک زندگی صرفا رفتار‌ها و عادت‌ها نیست بلکه باور‌ها را شامل می‌شود، اینکه باور ما به دنیا و آخرت به همنوع، نوع تعامل با همدیگر، صمیمت و دوستی و یا سردی و دشمنی چه باشد. 

علی اکبر حقدوست در رابطه با تعریف سبک زندگی ایرانی اسلامی نیز گفت: اینکه بیان می‌شود سبک زندگی ایرانی اسلامی، باید سطح زندگیمان رفتار، منش و افکارمان، برگرفته از باورهای دینی و ملی و تاریخی باشد، به عنوان مثال وقتی به هم می‌رسیم سلام می‌کنیم، کمتر به این فکر می‌کنیم این کلمه به چه معنی است؟، سلام یعنی اطمینان به طرف مقابل و اطیمنان دادن به طرف مقابل که ما دو نفر با هم دوستیم و با هم صمیمی هستیم و جزء خیر و برکت برای همدیگر چیزی دیگر نمی‌خواهیم و یا دست دادن نیز معنی و مفهوم خاص دارد. 

وی در پاسخ به اینکه آیا رفتار، گفتار و باور‌هایمان الگوهای مدیریتی جامعه، علم و اخلاقمان برگرفته از باورهای عمیق مذهبی و ملی است؛ نیز بیان داشت: در باورهای دینی‌ و البته ملی ما، صداقت و راستگویی رکن است و تعریفی که از صداقت در باورهای ما وجود دارد بسیار عمیق‌تر از تعاریفی است که ممکن است دنیای غرب ارائه دهد. 

رئیس دانشگاه علوم پزشکی کرمان ادامه داد: اگر غرب می‌گوید راستگویی، یعنی بیان آن چیزی که واقعیت دارد، باور دینی ما فرای این است، به عنوان مثال اگر یک حقیقتی را من به زبان بیاورم ولی باور قلبی من آن نباشد، نفاق باشد من این حقیقت را نهادینه نکردم و از درون خودم بیرون نمی‌جوشد. 

وی در مثال دیگری در خصوص صداقت و راستگویی در باور دینی و ملی تصریح کرد: احوال کسی را از بنده می‌پرسند که چگونه آدمی است اگر واقعا این بنده خوبی باشد به زبان بیاورم فرد خوبی است واقعیت را گفتم اما این در باور دینی ما به معنی راستگویی نیست اگر من در دلم این فرد را به عنوان یک آدم خوب و صالح نپذیرفته باشم و فقط زبانی حقیقت را بیان کرده باشم باز صداقت به معنی کامل نیست.

 حق دوست با بیان اینکه سبک زندگی ایرانی اسلامی یعنی اقتباس تمام اجزای زندگیمان از این معارف غنی، گفت: وقتی در تاریخ نیز نگاه می‌کنیم، می‌بینیم جامعه شاد و با نشاط داشتیم و نشاط و شادمانی که در تاریخ ایران باستان وجود داشته شاید با نوع شادمانی خیلی از ملل دیگر تفاوت داشته است. 

رئیس دانشگاه علوم پزشکی کرمان بیان کرد: اگر ملاحظه بفرماید مراسم ما عمدتا آمیخته است با مراسم مذهبی، اگر جشنی داریم برای سیزده به در، رابطه انسان را با طبیعت افزایش می‌دهد اگر مراسم شادی مانند چهارشنبه سوری و عید نوروز وجود دارد مملو از مفاهیم عالیه است، صله رحم و ارتباط با طبیعت دیده شده است. با هم بودن؛ با هم زیستن، در غم و شادی یکدیگر دخیل بودن در همه این‌ها دیده می‌شود. 

وی ادامه داد: در باورهای ملی ما و معارف والای دینی، خندیدن توصیه جدی شده است، البته خنده با دیگران نه به تمسخر گرفتن دیگران. 

حق دوست در مورد ارتباط میان سلامت و سبک زندگی ایرانی اسلامی؛ نیز تصریح کرد: جزئی از این سبک زندگی، ارتباط نزدیک‌تر به سلامت دارد، سالم زیستن چه سلامت جسم، چه سلامت روان و چه سلامت معنوی، تمام در سبک زندگی مهم است. 

این استاد دانشگاه افزود: بنا به رسالت سازمانی در دانشگاه، ما به صورت اختصاصی روی این جزء سبک زندگی یعنی سلامت باید تامل بیشتری کنیم به عنوان مثال چه بخوریم، چه نخوریم، چگونه بخوابیم، چگونه فعالیت فیزیکی داشته باشیم، چگونه با طبیعت برای سالم‌تر زیستن تعامل کنیم، چگونه فکر کنیم، رفتار اجتماعی ما چه چگونه شکل بگیرد و ده‌ها و صد‌ها مثال از این دست را می‌توان نام برد. 

رئیس دانشگاه علوم پزشکی کرمان در پاسخ به اینکه آیا در زندگی‌های امروزی از فرهنگ ملی و دینی خود فاصله گرفته‌ایم؛ گفت: در جریان جهانی شدن و دهکده جهانی، ترکیب فرهنگی اتفاق افتاد که این ترکیب هم می‌تواند مثبت باشد و همچنین اگر درست مدیریت نشود می‌تواند منفی باشد. 

وی تصریح کرد: طبیعی است فرزندان و جامعه ما به شکل‌های مختلف با سبک زندگی مردم دنیا آشنا می‌شوند این ترکیب‌ها باعث شده افراد جامعه به خصوص جوان تر‌ها که ذهن و شخصیتشان راحت‌تر شکل می‌گیرد بعضی از اجزای خرده فرهنگ‌های دیگر را بپذیرند و ترجیح بدهند. 

حقدوست ادامه داد: با این جریان نمی‌شود مقابله کرد اصلا نباید دنبال این برویم که بخواهیم جنگ باور‌ها و فرهنگ را بوجود آوریم و به صورت متعصبانه، پافشاری کنیم بگویم هر آن‌چیزی که ما داریم بهترین است. 

حق دوست خاطر نشان کرد: اینکه احساس می‌شود یک مقدار از فرهنگ دینی و ملی خودمان فاصله گرفتیم به دلیل جذابیت بیشتر بعضی از مفاهیم و اجزای فرهنگ‌های وارداتی است در کنار آن بعضی وقت‌ها نیازهای جدیدی در جامعه بوجود می‌آید و نیاز به پاسخ به این نیازهاست و شاید به صورت قالبی و سنتی به فرهنگ‌های قدیمیمان نگاه کنیم امکان پاسخ دادن به این نیاز‌ها نباشد یا حداقل اینگونه تلقی شود که امکان پاسخ دادن نیست و در نتیجه از فرهنگ‌های قدیمیمان فاصله گرفته‌ایم. 

وی ادامه داد: به عنوان مثال غذاهایی که طبخ می‌کردیم و می‌خوردیم و شکل غذا خوردنمان وقت گیرند، تهیه غذای سنتی ساعت‌ها وقت می‌خواهد در شرایط فعلی که مشغله مردم زیاد شده و در نتیجه خیلی وقت‌ها فرصت تهیه غذا‌های سنتی برایشان مقدور نیست در مقابل فرهنگ‌های وارداتی نسخه‌هایی دارند که بهتر به نیاز مردم جواب می‌دهد، فست فود‌ها و غذاهای آماده و یا حتی غذاهایی که باید پخته شود از نظر زمان و وقت و انرژی نسبت به غذای سنتی بسیار سریع‌تر آماده می‌شود، یک نیاز جامعه است، ما نتوانستیم باورهای مذهبی و ملی را و سنت‌های گذشته‌مان را به گونه‌ای تغییر دهیم که به نیاز امروز جواب دهد در مقابل سبک زندگی دیگری به این‌ها بهتر جواب می‌دهد بنابراین گرایش جامعه بتدریج تغییر می‌کند. 

این استاد دانشگاه بیان داشت: اگر بخواهیم سبک متناسب را پیاده کنیم باید نسخه بروز از آن ارائه دهیم، جذاب کنیم و کاری کنیم که در مقابل رفتارهای وارداتی بتوانند کماکان جامعه ایرانی را اغناء کنند؛ البته این لایه سطحی از مفاهیم هستند لایه‌های عمیق تری هم وجود دارد، اینکه مفاهیم اصیل دینی، اصول دین را به عنوان مثال مفهوم توحید و معاد را در اجزای زندگی متبلور بکنیم، کار بسیار ریشه‌ای است و کار نخبگان جامعه است، که مبانی فکری را به نسخه‌های عملی تبدیل کنند. 

رئیس دانشگاه علوم پزشکی کرمان افزود: در سطح کشور فرهنگستان علوم پزشکی بعضی از واحد‌ها و مدیریت‌های وزارتخانه حتی مجلس شورای اسلامی و مجمع تشخیص مصلحت نظام، نهادهای مختلف ورود کردند و کارهای خوبی هم انجام شده است اما اینکه این کار‌ها نظامند بوده باشد و از یک نقطه‌ای شروع شود و بخواهیم به نقطه خاص هدف برسیم من احساس می‌کنم چنین انسجامی در برنامه‌هایمان تا کنون وجود نداشته است. 

وی تصریح کرد: کارهای جسته و گریخته‌ای در این رابطه انجام شده که هر کدام موثر بودند اما هنوز خیلی کار داریم. 

حق دوست گفت: در سطح دانشگاه در رابطه با این موضوع کار جدی نداشتیم، مرکز تحقیقاتی داریم که در این زمینه کار می‌کند، دانشکده طب سنتی را راه اندازی کردیم که به زوایای خاصی از موضوع می‌پردازد و همچنین در بعضی از درس‌ها به دانشجویان به این موارد اشاره می‌شود. 

وی خاطرنشان کرد: سعی شده در تعامل با مجموعه خارج از دانشگاهی این مفاهیم ارائه و برای مردم گفته شود اما در مقابل حجم کار و نیازی که جامعه دارد باید بگویم که خیلی عقب هستیم.