«دکتر سلام» نقش تیغ جراحی برای معضلات اجتماعی را ایفا کرد

گروه دانشگاه «خبرگزاری دانشجو» ؛ ‎‏محسن پیرهادی عضو شورای شهر تهران در یادداشتی به بررسی عملکرد برنامه طنز «دکتر سلام» پرداخته است.

متن این یادداشت بدین شرح است:

۱ - هفت یا هشت سال پیش در همین ایام بود که شنیدم خاطرات «گل آقا» منتشر شده است. چرا یادم مانده در همین ایام بود؟ چون سالگرد درگذشت او، همزمان با شهادت استاد مطهری است. او هم یک روز قبل از ۱۲ اردیبهشت از میان ما رفت. در هر صورت به دنبال کتاب می گشتم تا اینکه در سال جاری در نمایشگاه کتاب به طور اتفاقی در غرفه مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره) آن را یافتم.در بازگشت کتاب را که ورق می زدم خاطره جالبی از او یافتم:

«یادم است یک زمانی امام شطرنج را آزاد کرده بودند.روزنامه‌ها نوشتند که حضرت امام فتواشان راجع به شطرنج و موسیقی و ... آمد. من دو کلمه حرف حساب را با فاکس می‌فرستادم اطلاعات. آن زمان یک چیزی نوشتم که فقط هم به بیت رفت و فقط هم پیش سید احمد رفت زیر دست امام آمد و آن این بود که حضرت امام که قبلا ماهی اوزون برون را آزاد کرده بودند و بعدا شطرنج را آزاد کرده بودند و راجع به موسیقی هم این را گفتند و خدا ایشان را زنده نگه داشته باشد همان اصطلاحی که خود مردم گفتند که خدا ایشان را طول عمر همراه با عزت عنایت بفرماید که به تدریج کم کم بقیه چیزها را هم آزاد بکنند تا ما در آخر عمری یک کیفی کرده باشیم، «خدایا خدایا تا انقلاب مهدی خمینی را نگه دار». آقا سید احمد به آقای دعایی گفته بودند که آقا این فاکس ما خراب شده، ایشان فرستاده بودند که آن دستگاه فاکس را درست کنند گفته بود فاکس درست شد، حالا شما یک متنی فاکس کنید که دعایی این دو کلمه حرف حساب را فاکس کرده بود. سید احمد هم بلافاصله خدمت حضرت امام برده بود که امام خندیده بودند. منتها همان یک نسخه بود و ما جز به محارم، دیگر به کسی نگفتیم.»

۲- مطالبی که از ستون دوکلمه حرف حساب کیومرث صابری فومنی در روزنامه اطلاعات و طنزهای تصویری و نوشتاری مجله «گل آقا» و البته بیشتر خاطرات «صابری فومنی» اخیرا خواندم این نکته به دستم آمد که او باور داشت: «طنز، تیغ جراحی است که اگرچه همراه با درد و رنج است اما به بهبود وضعیت کمک خواهد کرد. برای همین بود که تمامهمت خود را برای دوری از لودگی، تمسخر و استهزا سایرین به کار گرفت و همواره طنزی همراه با انصاف را مدنظر داشت و تا آنجا پیش رفت که به اذعان مخالفان و موافقان، توانست وحدت میان گروه های سیاسی را نیز موجب شود.»

گر چه برای عمل به این شاخصه ها، مجموعه های طنز، بایستی تلاش مضاعف داشته باشند. «دکتر سلام» هم در روند تکاملی خود از فروردین ۹۲تاکنون، به نظرم این شاخصه ها را مدنظر داشته و دنبال می کنند.

۳- «دکتر سلام» فیلم هایِ کوتاهِ طنزِ مستندگونه ای است که درباره تحولات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و.. ساخته شده است. اینکه تصمیم گرفتم درباره این تلاش تعدادی از دانشجویان انقلابی و متعهد کشورمان قدری بنویسم هم به دلیل«احساسِ دِین» است و هم به علت تاثیری است که تلاشهای این دوستان خوبم بر طنز تصویری و مستندگونه داشته اند و عملا جایگاه طنز را به جایگاهی متفاوت از گذشته ارتقاء داده اند و تلاش کردند طنزی فاخر در حوزه سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و.. را ارایه نمایند.بی تردید از درون این مجموعه، تعدادی جوان منتقد، کاربلد و البته انقلابی، پرورش یافتند که بایستی در سالگرد این مجموعه «مثمر» خود را تکثیر نمایند.

۴- «دکتر سلام» علاوه بر اینکه نقش تیغ جراحی برای معضلات و مشکلات اجتماعی را ایفا کرد بهبود وضعیت کشور و امید آفرینی را مدنظر داشت. در این راه البته خود را آلوده دعواهای بیهوده سیاسی نکرد و وارد دسته جات مرسوم سیاست در کشور نشد. آنجا که امروز به روشنی می بینیم در ۷۷ قسمت مجموعه «دکتر سلام»، نقد بدون ملاحظات معمول(و البته همراه با ادب) محمود احمدی نژاد و حسن روحانی مورد توجه بوده است. هر چند بنده به عنوان مخاطب بیرونی احساس می کنم تیغ جراحی بچه های «دکتر سلام» با عمق بیشتری، مشاوران و کارگزاران دولت اعتدال، را می شکافد!

۵- اطلاعات اجمالی که از دانشجویان پرشور و شعور «دکتر سلام» دریافت کرده ام و از قسمت های مخصوصا اخیر این مجموعه در تلفن همراهم مشاهده کردم، آنها را بچه هایی یافتم که علاوه بر دقت به چارچوب های منطقی نظام، به خوبی بر مسایل فنی و تکنیکی تسلط دارند که البته بر این مهم باید روز به روز افزوده و توجه روزافزونی داشته باشند و از این رهگذر، به بهانه های مختلف «دکتر سلام» را به محل دیدار و تبادل تجربیات طنزنویسان کشور مبدل سازند.

۶- هیچ مجموعه ای خالی از نقص نیست و باید خود مجموعه های نقد کننده نیز نقدها را بپذیرند و اصلاح کنند. شمارگان «دکتر سلام» که به صد برسد حتما کم شدن نقایص را خواهیم دید هر چند امیدوار نیز هستم تا مسوولین و دولتمردان، قدری فضای تنفس بیشتری در اختیار این جوانان انقلابی قرار دهند.

۷- یک نکته را ناگفته نگذارم و آن اینکه دوست، می دارم مسایل تهران-به عنوان مرکز کشور- نیز دستمایه طنز «دکتر سلام»ی ها باشد. شاید روند رو به جلو تهران برای رسیدن به شهری در تراز انقلاب اسلامی، بهبود یابد.

«دکتر سلام»ی ها، خداقوت. مستدام باشید.

محسن پیرهادی

عضو شورای شهر تهران