بيم و اميدهاي يك پرورش دهنده بلدرچين/ كدخدا كيلويي چند؟!

به گزارش گروه اقتصادی «خبرگزاری دانشجو»؛ متنوع نبودن منابع تامين پروتئين مردم ايران، از جمله مهمترين تهديدات در حوزه امنيت غذايي است. گوشت مرغ آنقدر در ميان عادت غذايي ايرانيان رواج يافته كه انگار هيچ پرنده حلال گوشتي جز مرغ خلق نشده و هيچ پروتئيني جز پروتئين مرغ يافت نمي شود. در حال حاضر بيش از 95 درصد پرورش دهندگان مرغ گوشتي از نژاد RAS308 استفاده مي كنند كه اجداد آن از انگلستان وارد كشور مي شود. در مقابل نژاد مرغ آرين كه متعلق به كشورمان است كمتر از 1 درصد بازار مرغ اجداد را در اختيار دارد. 

 

 

در اوايل دهه 1380 به دلايل متعددي كه با ادغام دو وزارتخانه جهاد سازندگي و كشاورزي نيز همراه بود، مجتمع مرغ لاين بابلكنار با مشكلاتي مواجه شد و برخي شركت هاي خارجي از جمله شركت راس انگليس و هوبارد فرانسه كه همواره مترصد چنين فرصتي براي بلعيدن بازار جوجه اجداد در ايران بودند، اقدام به صدور جوجه هاي اجداد به بازار ايران كردند و نهايتا طي كمتر از سه سال توانستند سهم جوجه اجداد نژاد ايراني (آرين) را از 85 درصد توليد گوشت مرغ كشور را به تقريبا صفر درصد در اوايل دهه 1390 برساند. 

 

 

 

در چنين شرايطي اگر كشور انگلستان از صادرات اجداد RAS308 به كشورمان خودداري كند بازار مرغ كشور با يك بحران غيرقابل كنترل و هولناك مواجه مي شود. مرغ هاي نژاد آرين به ازاي خوردن هر 2.5 كيلوگرم نهاده، فقط يك كيلوگرم گوشت توليد مي كنند. اما نژاد RAS308 كه امروز در بازار عرضه مي شود به ازاي هر 1.8 كيلوگرم نهاده، 1 كيلو گوشت توليد مي كند. همين صرفه جويي مرغ هاي RAS308 در مصرف خوراك دام باعث شده است كه پرورش آن ها صرفه اقتصادي بيشتري داشته باشد. از طرف ديگر اگرچه دانش بومي براي اصلاح ژنتيك مرغ آرين و دست يابي به بهترين نژاد آن در كشور وجود دارد اما به گفته كارشناسان رسيدن به آن حداقل نيازمند 15 سال آزمايش و تحقيق است. در چنين شرايطي تغيير عادت غذايي مردم و پرورش ساير ماكيان در كنار مرغ اهميت مضاعفي مي يابد.

 

 

 

بلدرچين از جمله ماكيان بسيار مفيدي است كه گوشتي فوق العاده لذيذ و مقوي دارد و پرورشي آن آسان است. هر كس كه يك بار گوشت بلدرچين خورده، اذعان مي كند كه مزه و كيفيت آن به مراتب بهتر از گوشت مرغ است. از ديگر مزاياي اين پرنده اين است كه بعد از طبخ به دليل وجود سلولهاي پيچيده پيوندي در اثر پخته يا بريان شدن به هيچ وجه متلاشي نمي شود و تركيب خود را كاملاً حفظ مي كند. ارزش پروتئين موجود در گوشت اين پرنده 25 درصد است و اين در حالي است كه انواع اسيدهاي آمينه كمياب كه در ساير پروتئينها يافت نمي شود، در گوشت اين پرنده به وفور وجود دارد. به همين دليل در اغلب نقاط دنيا پزشكان براي افرادي كه احتياج مبرمي به ترميم سلولهاي از دست رفته بافتهاي خود را براي حفظ و بازيابي سلامت و شادابي خود دارند، مصرف گوشت بلدرچين را تجويز مي كنند. از طرف ديگر وجود عناطر معدني كمياب و ويتامين هاي عديده در گوشت اين پرنده آن را به نسخه شفا بخش امراضي چون آسم، تشنج، فشار خون، ضعف اعصاب و بي خوابي تبديل كرده است.

 

 

گوشت لذيذ بلدرچين باوجود اينكه در نقاط مختلف جهان رواج گسترده اي دارد، جايگاه قابل توجهي در ميان عادت غذايي ايرانيان ندارد. از چند سال قبل كار پرورش بلدرچين در ايران نيز با جديت بيشتري دنبال شده و مصرف آن آرام آرام رو به گسترش است. خبرنگار بسيج سازندگي درباره پرورش بلدرچين با يكي از توليد كنندگان اين پرونده به گفت و گو نشست است. آقاي حسين زماني كه به صورت همزمان به پرورش مرغ و بلدرچين مي پردازد، داراي مدرك كارشناسي برق اهل قزوين است و واحد توليدي اش در 40 كيلومتري جاده قزوين – رشت واقع شده.

 

 

 

 

او درباره آغاز به كارش در صنعت پرورش طيور مي گويد: "خانواده ما به صورت اجدادي به شغل پرورش طيور در سطوح مختلف اشتغال داشته اند. در سال 88 تصميم گرفتم در زمين پدري ام مرغداري احداث كنم. 1700 متر سالن و سوله پرورش مرغ و 150 متر ساختمان مديريت در آن زمين احداث كرديم. در سال 4 يا 5 بار امكان جوجه ريزي وجود دارد و ظرفيت هر دوره 20 هزار قطعه جوجه است و هر دوره نيز بين 50 تا 75 روز طول مي كشد. در ابتدا فقط به كار پرورش مرغ مي پرداختم اما با تشويق بسيج سازندگي راغب شدم در كنار آن، بلدرچين هم پرورش دهم. با دريافت يك وام 30 ميليون توماني توانستم سوله اي 450 متري براي پرورش بلدرچين احداث كنم. در حال حاضر سالانه 250 تن گوشت مرغ و 50 تن گوشت بلدرچين توليد مي كنم."

 

 

 

در واحد پرورش بلدرچين آقاي زماني 3 نفر و در واحد پرورش مرغ او، 4 نفر مشغول به كار هستند. او درباره مزيت ها و چالش هاي پرورش بلدرچين، خاطرنشان مي كند: "مزيت بلدرچين اين است بر خلاف مرغ، هيچ مريضي بر او اثر نمي كند و بيماري خاصي نمي گيرد. اين مساله باعث مي شود كه بلدرچين بي نياز از آنتي بيوتيك باشد. بي نيازي از آنتي بيوتيك موجب بهتر شدن كيفيت گوشت بلدرچين مي شود. آنتي بيوتيكي كه به خورد مرغ ها داده مي شود، براي سلامتي انسان مضر است. بلدرچين چون هيچ بيماري نمي گيرد، اگر قرار باشد بميرد تا قبل از 7 روزگي اين اتفاق برايش مي افتد، يعني قبل از اينكه خوراك زيادي خورده باشد و به مرغدار ضرر برساند، مي ميرد كه همان هم به ندرت اتفاق مي افتد و اگر يك هفتگي را رد كند، بدون هيچ مشكل و مراقبت خاصي رشد مي كند. اما مرغ ممكن است در 25 روزگي مريض بشود و بميرد، در نتيجه ضرر زيادي به مرغدار وارد مي كند زيرا قيمت خوراك طيور بالاست. ضمن اينكه مرغ ها نيازمند واكسن نيز هستند."

 

 

 

او ادامه مي دهد: "گوشت بلدرچين بسيار خوشمزه تر و لذيذ تر از گوشت مرغ است. اما مشكل پرورش دهندگان بلدرچين اين است كه كشتارگاه مناسب براي اين پرنده وجود ندارد. مثلا در قزوين كشتارگاه بلدرچين نداريم. نقش دلال ها هم بسيار پررنگ است و اجازه نمي دهد مرغداران بلدرچين ها را به صورت مستقيم به كشتارگاه عرضه كنند. متاسفانه بلدرچين هنوز جايش را در سفره مردم پيدا نكرده و كسي هم فرهنگ سازي نمي كند. به همين دليل بازار بلدرچين بالا و پايين زياد دارد. بايد مردم را دعوت به مصرف گوشت بلدرچين كرد."

 

 

 

آقاي زماني فقدان نقدينگي را مهمترين مشكل مرغداران كشور مي داند و اظهار مي كند: "سال 89 به من گفتند اگر مجوز دامداري شخصي ات را به شركت تعاوني تغيير دهي به تو 200 ميليون وام مي دهيم براي توسعه كار. من اين كار را انجام دادم با اينكه مي دانستم دردسر يك يك واحد شخصي از يك شركت تعاوني بسيار كمتر است. وقتي به بانك مراجعه كردم گفتند به ازاي اين 200 ميليون وام بايد 500 ميليون تومان سند شهري بياوري. به مسئول بانك گفتم من روستازاده ام و در شهر ملكي ندارم، ارزش زمين و ساختمان مرغداري من بالاي يك ميليارد تومان است، همين را قبول كنيد به عنوان گرو. گفتند نمي شود، الا و بلا بايد ملك شهري باشد! چند وقت بعد هر طور كه بود سند يك واحد تجاري در قزوين را كه بالاي 800 ميليون تومان ارزش داشت براي بانك بردم اما باز هم قبول نكردند، گفتند بايد ملك مسكوني باشد! به بانكي ها گفتم خدا پدر و مادرتان را بيامرزد، يك كلام بگوييد نمي خواهيم وام بدهيم، چرا مردم را سر كار مي گذاريد؟!"

 

 

 

او مي افزايد: "من هرچه داشتم را صرف احداث مرغداري كردم. امروز به خاطر فقدان نقدينگي مجبور هستيم جنس نسيه بخرم، در نتيجه مجبورم حداقل 5 درصد به فروشندگان سود بدهيم كه قطعا حرام است اما چاره اي ندارم. در هر دوره به طور ميانگين از فروش مرغ ها و بلدرچين ها 50 ميليون تومان سود مي كنيم اما بيش از 30 ميليون از اين رقم نصيب دلالي مي شود كه در دفترش نشسته و استراحت مي كند. دلال ها از خدا مي خواهند كه مرغداران از آن ها جنس نسيه بخرند چون در پايان دوره مي توانند همه سودشان را به يغما ببرند. اگر فقط براي يك دوره نقدينگي كافي داشته باشم براي هميشه از شر دلال ها و پرداخت سود حرام راحت مي شوم."