قطار ۲۰ماهه استیضاح وزیرآموزش و پرورش در ایستگاه پایانی/ فانی فردا استیضاح می‌شود

به گزارش گروه اجتماعی «خبرگزاری دانشجو»؛ روزهای آغازین آبان ماه 92 بود که علی اصغر فانی رای اعتماد مجلس را برای تصدی وزارت آموزش و پرورش در کابینه تدبیر و امید کسب نمود. وی در مدت 20 ماه تصدی وزارت آموزش و پرورش، دو کارت زرد را از مجلس شورای اسلامی دریافت نمود. این درحالیست که سایه استیضاح نیز از همان روزهای نخست بر سر وزیر آموزش و پرورش قرار داشت و نهایتاً طرح آن، خرداد ماه از سوی هیئت رئیسه مجلس اعلام وصول گردید. طبق اعلام هیئت رئیسه مجلس، جلسه استیضاح وزیر، چهارشنبه، سوم تیر برگزار خواهد شد.

بررسی دوران بیست ماهه وزارت علی اصغر فانی نشان می‌دهد که جمعی از نمایندگان از عملکرد وی راضی نبوده و بحث استیضاح وزیر از بدو دوران وزارت وی به عنوان یک مطالبه از سوی برخی وکلای ملت مطرح بوده است. در این نوشتار به فراز و فرود پیگیری استیضاح توسط نمایندگان مجلس، از ابتدای دوران وزارت فانی تاکنون پرداخته می‌شود.

شروع اعتراض پس از اولین انتصاب‌ها

سه روز بعد از جلسه رأی اعتماد، وزیر آموزش و پرورش اقدام به تغییر قائم مقام وزیر در امور مدارس خارج از کشور و مدیرکل دفتر وزارتی نمود و بدین ترتیب با آغاز انتصابات جدید، زمزمه‌های اعتراض به عملکرد فانی، نیز آغازشد. در همین راستا، یکم دی ماه 92، سه تن از نمایندگان مجلس از وزیر آموزش و پرورش به دلیل به‌کارگیری افراد بازنشسته در وزارتخانه‌ای که بیشترین سروکار را با جوانان دارد، سؤال ملی مطرح کردند.

اولین جرقه استیضاح

اما طرح سؤالات نمایندگان از وزیر به سرانجام نرسید تا جایی که اوایل اسفند سال 92، فتح‌الله حسینی عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس، از تهیه طرح استیضاح وزیر آموزش و پرورش خبر داد و سوء مدیریت و نابسامانی‌های آموزش و پرورش را دلیل استیضاح وزیر عنوان کرد.

البته به دلایل مختلف، طرح استیضاح تا پایان سال 92 توسط هیئت رئیسه مجلس اعلام وصول نگردید.

هرچند که محمد حسن دوگانی عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس از تحویل برگه استیضاح بعد از تعطیلات نوروز خبر داد؛ اما پس از تعطیلات نیز از اعلام وصول استیضاح توسط هیئت رئیسه خبری نشد تا اینکه مجلس شورای اسلامی با طرح یک سؤال از فانی، 31 فروردین 92، وی را برای پاسخگویی به خانه ملت دعوت نمود.

اولین کارت زرد

مهرداد بذرپاش از طرف 15 نماینده مجلس، سؤال زیر را از وزیر آموزش و پرورش مطرح نمود: «علت به کارگیری افرادی که در سن بازنشستگی قرار دارند و حدود 10 سال از زمان بازنشستگی آنان گذشته است در وزارتخانه‌ای که بیشترین کار را با قشر نوجوان و جوان جامعه دارد و با توجه به اینکه بسیاری از نیروهای موجود از نیروهای خدوم و آماده به کار هستند، چیست؟»

فانی در جلسه دفاع، ضمن تکذیب به کارگیری نیروی با ده سال سابقه بازنشستگی، به تغییر 65 درصدی مدیران آموزش و پرورش اشاره نمود و گفت: مدیرانی که در استان‌ها منصوب کردیم، 19 درصد مدرک دکتری و 81 درصد مدرک فوق لیسانس دارند.

در این جلسه پاسخ‌های وزیر آموزش و پرورش به رأی گذاشته شد اما نمایندگان از توضیحات وی قانع نشدند و سرانجام فانی اولین کارت زرد خود را دریافت نمود.

اوجگیری مجدد زمزمه های استیضاح در تیرماه

مجدداً زمزمه طرح استیضاح وزیر آموزش و پرورش در تیرماه 93 از سوی تعدادی از نمایندگان مجلس مطرح شد. سید مهدی موسوی نژاد، عضو کمیسیون انرژی، هشتم تیرماه از تدوین طرح استیضاح وزیر با 15 امضا خبر داد. این نماینده مجلس به دفعات در طول تابستان 93، موضوع استیضاح فانی را در رسانه‌ها عنوان کرد و این در حالی بود که یکی از اعضای کمیسیون آموزش در مرداد ماه 93 اعلام نمود که «در شرایط کنونی هیچ موضوعی از استیضاح وزیر آموزش و پرورش مطرح نیست. حالا شاید برخی تعدادی امضا جمع‌آوری کرده باشند، اما تاکنون در مجلس مطرح نشده است».

تابستان و پاییز 93 به اتمام رسید اما بازهم به جای استیضاح، شبحِ آن بر وزارت آموزش و پرورش سایه افکند. این روند ادامه یافت تا اینکه در اوایل زمستان، موسوی نژاد عضو کمیسیون انرژی موضوع استیضاح فانی را با 60 امضا مطرح نمود و از توصیه رئیس مجلس مبنی بر برگزاری جلسه‌ای با حضور فانی و متقاضیان استیضاح خبر داد. البته این استیضاح مخالفانی را هم در داخل مجلس به همراه داشت. سلطانی صبور، رئیس کمیته فرهنگیان مجلس، با اعلام اینکه استیضاح فانی مشکل آموزش و پرورش را حل نمی‌کند گفت: وقتی دولت انگیره ندارد نباید وزیر را قربانی کرد و اگر او استیضاح شود کم کاری دولت است.

اخطار دوم

در بحبوحه طرح استیضاح، این بار هم مشابه ابتدای سال، سؤالی دیگر از سوی نمایندگان اعلام وصول گردید و وزیر آموزش و پرورش هفتم بهمن ماه این بار برای پاسخگویی به سؤال قاضی‌پور، عضو کمیسیون صنایع و معادن به مجلس فراخوانده شد. «عدم برگزاری آزمون استخدامی مربیان پیش‌ ‌دبستانی» با وجود گذشت ۳ ماه از مهلت برگزاری آن، سؤال اصلی این نماینده مجلس از علی اصغر فانی بود.

وزیر آموزش و پرورش در جلسه پاسخ، ضمن اشاره به عدم کفاف بودجه برای تأمین رفاه و معیشت کارمندانِ پرتعدادِ وزارتخانه‌اش، به استدلال سازمان مدیریت مبنی بر «استخدام یک نیرو به ازای سه بازنشسته» اشاره کرد و افزود که آموزش و پرورش در دولت قبل بیش از نیروهای خروجی و سهیمه خود استخدام کرده است.

در نهایت امر، پس از توضیحات وزیر و اظهارات قاضی‌پور، سؤال به رأی گذاشته شد که وکلای ملّت از پاسخ‌های فانی قانع نشدند و سرانجام وزیر آموزش و پرورش کارت زرد دوم را از مجلس دریافت نمود.

طرح مجدد استیضاح

یک هفته پس از اخطار مجلس به فانی، موسوی نژاد، مجدداً بحث استیضاح را مطرح نمود و عنوان کرد که بعد از تعطیلات، موضوع از هیئت رئیسه مجلس پیگیری خواهد شد. این بار اما به نظر می‌رسید که پیگیری استیضاح از سوی نمایندگان جدی‌تر باشد. نقوی حسینی، رئیس فراکسیون فرهنگیان مجلس، از دیگر موافقان استیضاح بود. وی علت طرح استیضاح وزیر را ضعف عملکرد اقتصادی وی خواند و سیاسی بودن استیضاح وی را رد کرد. نقوی در گفتگویی دیگر ضمن انتقاد از مدیریت فعلی آموزش و پرورش، مشکل را «کادر اطراف علی اصغر فانی» خواند و گفت: «مدیریت قادر به اداره آموزش و پرورش نیست، البته آقای فانی معلمی مثل ما است اما او اداره نمی‌کند.»

با این اوصاف سال 93 نیز با پیگیری نمایندگان برای استیضاح فانی و دریافت دو کارت زرد توسط مجلس به پایان رسید. نکته قابل تأمل اینکه دو نماینده مطرح کننده سؤال از فانی و پیگیر اصلی استیضاح وی، همگی از کمیسیون‌هایی غیر از آموزش و تحقیقات بودند.

با آغاز سال 94، پیگیری‌ها برای پیگیری طرح استیضاح به صورت جدی ادامه یافت تا جاییکه رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، اردیبشهت ماه، از جمع آوری 60 امضا برای استیضاح فانی خبر داد.

نهایتاً و بعد از حدود یک سال پیگیری، طرح استیضاح وزیر آموزش و پرورش، نوزدهم خرداد ماه از سوی هیئت رئیسه مجلس اعلام وصول گردید. پس از این اتفاق، فانی برای توضیح به کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس رفت و مشکلات آموزش و پرورش را با اعضای کمیسیون مطرح نمود. بعد از این جلسه تعدادی از نمایندگان امضای خود را از طرح استیضاح فانی پس گرفتند، اما تعداد امضاها به زیر ۱۰ نفر نرسید. همچنین وزیر آموزش و پرورش به همراه نوبخت، رئیس سازمان مدیریت نیز برای ارائه توضیح در جلسه غیرعلنی مجلس حاضر شدند. در این جلسه غیرعلنی بنا شد تا کارگروهی جهت بررسی دغدغه فرهنگیان در سازمان مدیریت تشکیل شود. به‌رغم توضیحات فانی و نوبخت، تعداد امضاها بازهم به زیر 10 عدد نرسید و سرانجام هیئت رئیسه استیضاح را اعلام وصول و فانی را جهت حضور در جلسه استیضاح، سوم تیر به ساختمان بهارستان دعوت نمود.

تاکنون مواضع گوناگونی از سوی نمایندگان مجلس درباره استیضاح وزیر آموزش و پرورش مطرح شده است. لکن باید تا سوم تیر منتظر ماند و دید که آیا نمایندگان مجلس بار دیگر به علی اصغر فانی جهت سکانداری وزارت آموزش و پرورش اعتماد خواهند نمود یا خیر؟

تاکنون مواضع گوناگونی از سوی نمایندگان مجلس درباره استیضاح وزیر آموزش و پرورش مطرح شده است. در مجموع به نظر می‌رسد دلیل اصلی موافقان استیضاح، مسائل اقتصادی و معیشتی فرهنگیان باشد. باید توجه داشت که معضلاتی نظیر کسری بودجه آموزش و پرورش، حقوق پایینِ معلمان محترم و نارضایتی ایشان  سالهاست که گریبان آموزش و پرورش‌ را گرفته است. به عقیده برخی کارشناسان، حل مشکلات اقتصادی، نیاز به برنامه‌ریزی بلند مدت و البته ثبات نسبی مدیریت در آموزش و پرورش دارد. بنابراین می‌توان گفت که استقرار برنامه‌ریزی جامع و بلند مدت به همراه آرامش و دوری از سیاسی‌کاری از راهکارهای اصلی خروج آموزش و پرورش از وضع فعلی باشند. با این اوصاف به نظر می‌رسد تا هنگامی که برنامه جامعی برای بهبود اقتصاد آموزش و پرورش مطرح نشود، برکناری فانی از وزارت، درد چندانی را از این وزارتخانه دوا نکند.

با همکاری سایت «عیار آنلاین»