مذاکره برای توافق

گروه دانشگاه« خبرگزاری دانشجو»-یادداشت دانشجویی*؛ بعد از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی و البته تسخیر سفارت آمریکا و لانه جاسوسی رابطه کشورمان با این کشور قطع شد، که این قطع رابطه از سوی امریکا صورت گرفت، چرا که آمریکا منافع خود را در این کشور از دست رفته می دید و لذا بر این اساس اقدام به قطع رابطه و در ادامه اعمال فشار و تحریم های ناجوانمردانه نسبت به ایران داشت.

اما چندی است از سوی این دولت و مسئولان دولتی مساله رابطه با آمریکا و مذاکره نمودن با ایالات متحده، مطرح و پیشنهاد می شود.

هدف از برقراری این رابطه و صورت گرفتن مذاکرات، رفع تحریم ها می دانند، اما در این زمینه سئوالات و شبهاتی مطرح می شود، که گفتن آنها خالی از لطف نمی باشد و نیز جای تامل دارد؛

آیا رابطه با آمریکا از جنبه اقتصادی به نفع جمهوری اسلامی است و رفع کننده مشکلات اقتصادی کشور می باشد؟

چگونه و تحت چه شرایط و پیش شرط هایی می توان با آمریکا مذاکره کرد و به یک توافق و تعامل جامع رسید؟

چه تضمینی جهت پایبندی آمریکا به تعهداتش و جود دارد و بطور کلی آمریکا و متحدان اروپایی اش قابل اعتماد هستند؟

در این نوشته قصد آن را داریم که این سئوالات را بطور اجمالی پاسخ دهیم.
 

رییس جمهور و مسئولان سیاست خارجه دولت هدف از این همه مذاکره و نشست را رفع یکجای تحریم ها می دانند، این مبحث از جهتی می تواند تا حدودی باعث خارج شدن اقتصاد ایران از بحران شود.

ولی از طرف دیگر مسئولان دولت، ریشه حل مشکلات را در لغو تحریم ها می دانند و خود این طرز تفکر با سیاست های کلی نظام در امر اقتصاد مقاومتی و پیشرفت درونزا مغایرت دارد.

این روزها وین اتریش سر خط خبرهاست

مذاکرات و نشست هایی که بین ایران و1+5 (آمریکا) برقرار می شود، نه تنها برای این کشورها بلکه برای سایر کشور ها و حکومت ها حائز اهمیت می باشد که سرانجام چه خواهد شد. آیا دو طرف به توافق خواهند رسید یا خیر؟ ولی نکته ای که وجود دارد می تواند این باشد که چه شرایط و پیش شرط هایی جهت توافق لازم است؟
 

طبیعتاٌ در این مذاکرات هر دوطرف در پی این هستند که با حفظ منافع ملی خود راه را جهت رسیدن به توافقی جامع هموار کنند، اما مانعی که بر سر راه رسیدن به توافق وجود دارد، زیاده خواهی امریکایی هاست که ظریف و اعضای تیم مذاکره کننده بدین امر اشاره دارند.

یعنی بطور مثال طرف مقابل با مطرح کردن بازدیدهای سرزده از تسلیحات نظامی و هسته ای حساس توافق را سخت کرده است و یا عدم تمکین امریکا و اروپایی ها به لغو یکجا و کامل تحریم ها، مسئولان ایرانی را بر آن داشته تا در مذاکرات و تدوین نگارش متن نهایی توافق با دقت عمل کنند.
 

اعتماد سازی و راستی آزمایی از دیگر نقاط اختلافی است که در جریان مذاکرات به چشم می خورد، یعنی طرف مقابل بر این امر تاکید دارد که ایران باید اعتماد سازی کند و با انجام تعهداتی که پذیرفته اند اعتماد 1+5 را جلب نماید.

این در حالیست که تیم ایرانی اعتقاد بر راستی آزمایی و اعتماد سازی دو طرفه دارند.

مشکلی که بر این مذاکرات سایه افکنده این است که تضمینی وجود ندارد که بعد از اتمام کار دولت اوباما، دولت بعد بر این تعهدات پایبند باشد و به آنها عمل کند، لذا از دلایلی که مسئولان ایرانی از جمله مقام معظم رهبری، تاکید بر لغو یکجای تحریم ها دارند، می تواند این باشد که ایرانی ها نسبت به امریکایی ها بدبین و غیر اعتماد هستند.
 

تاریخ و عبرت هایش...

اگر شما به تاریخ رابطه امریکا با کشورهای دیگر در این رابطه، یعنی مباحث هسته ای و نظامی نگاهی بیاندازید، متوجه این امر خواهید شد که اولا کشورهایی که  درصدد رابطه با آمریکا بودند، جهت جلب اعتماد آمریکا اسرار مهم نظامی و هسته ای خود را در اختیار آنها قرار می دادند و ثانیاٌ آمریکا از طریق همین اسرار و اعتماد سازی ها در جهت راهبرد اهدافش استفاده می کرد.
 

نمونه بارزی که می توان بدان استناد نمود، معمر قذافی حاکم فقید لیبی است. وی در سال2003 درصدد رابطه با امریکا درآمد و پیرو آن تمام تسلیحات هسته ای خود را در اختیار آمریکایی ها قرار داد. اما چه شد که معمر قذافی که در سال 2003 از این رابطه احساس خوشحالی می کرد، شش سال بعد یعنی در سال 2009 اظهار ندامت و پشیمانی کرد؟

 کوبا هم از آن دسته کشورهایی است که پس از چندین سال برقراری رابطه با آمریکا را برگزید و هدف کوبا هم از برقراری این رابطه رفع تحریم ها و البته رسیدن به توسعه بود که در این امر مسئولان این کشور ناکام ماندند.

 اما نکته ای که باید در این مذاکرات بدان توجه کرد این است که در کشور و نظامی که امام خمینی بنا نهاد و نام خمینی کبیر در آن زنده است، نباید فراموش کنیم که امام فرمودند؛(دست آمریکا و عمال آن را قطع کنید) نه به سویش دست دراز کنید و این سخن امام را نباید از یاد برد که فرمودند؛ (آمریکا دشمن اصلی ماست) نه حلال مشکلات ما!

 وقتی آمریکا جامعه بین الملل می شود؟

 اوباما رییس جمهور آمریکا در کنفرانس مشترکی که با رییس جمهور برزیل داشت، به مذاکرات اشاره کرد.

وی در مورد مذاکرات و توافق احتمالی گفت«ایران باید توقعات جامعه بین الملل را برآورده کند.: منظور اوباما از جامعه بین الملل کیست؟ آیا جامعه بین الملل خواستار تحریم های بی رحمانه علیه ایران است؟ آیا یمن و سوریه جز این جامعه نیستند؟....

 این سخن اوباما بیشتر به یک لطیفه سیاسی می ماند تا یک حرف کارشناسی شده، چرا که همه می دانند هیچ ارزشی برای جامعه بین الملل و کشورهای دنیا قائل نیست که برای اثبات این ادعا می توان به حمایت آمریکا از حمله آل سعود به یمن اشاره کرد و همچنین حمایت بی دریغ از تروریست های داعشی و در این باب می توان گفت که مراد رییس جمهور آمریکا از واژه جامعه بین الملل آمریکا و متحدانش می باشد و متاستفانه برخی در ایران نیز بدین امر اشاره دارند که 1+5 همان جامعه بین الملل است و مذاکره با1+5 را به مثابه برد می دانند و رییس جمهور و مذاکره با شیطان بزرگ را برد-برد اعلام می کند.

 اسیر زمان نیستیم!

در توافقات و مذاکراتی که در قبل بین ایران و 1+5منعقد شد،10تیر روز توافق نهایی برگزیده شد.

در این رابطه عراقچی در مصاحبه ای گفتـ «ما اسیر زمان نیستیم»، اما چرا مهلت مذاکرات تمدید شد؟در پاسخ به این سئوال باید گفت که همانطور که از قبل بر همگان واضح بود و ظریف بدان اذعان دارد این است که زیاده خواهی های آمریکا مانعی بزرگ بر سر راه رسیدن به توافق می باشد.

عراقچی در این رابطه گفت؛ اگر در مذاکرات به توافق جامع و مورد نظر نرسیم، بدون توافق به ایران برمی گردیم.

*محمدرضا پاریاب، عضو شورای مرکزی انجمن اسلامی دانشجویان دانشگاه یزد

انتشار یادداشت‌های دانشجویی به معنای تایید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروه‌ها و فعالین دانشجویی است.