ابهام در آمارهای شدت انرژی و مقایسه ایران با کشورهای جهان

به گزارش گروه سیاسی «خبرگزاری دانشجو»، به نقل از روابط عمومی مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی، دفتر مطالعات انرژی، صنعت و معدن این مرکز اعلام کرد: بر خلاف اظهارات بعضی مسئولین که شدت انرژی در ایران را تا حد 13 برابر بهترین کشور از نظر شدت انرژی و 9 برابر ژاپن، 7 برابر ترکیه و ... عنوان می‌کنند مراجعه به آمار شورای جهانی انرژی (enerdata) که برای سال های 1990 الی 2013 منتشر شده است نشان می‌دهد که این شاخص در ایران تا این حد نیز فاجعه بار نیست.

آمار مذکور نشان می‌دهد کشور کلمبیا (که در این آمار بهترین شدت انرژی را بین 130 کشور داراست) در سال 2011 برای یک دلار تولید ناخالص داخلی بر اساس برابری قدرت خرید، 0/076 کیلوگرم معادل نفت خام انرژی اولیه مصرف کرده است و همین شاخص را برای ژاپن 0/118 و ترکیه 0/113 ، ایالات متحده آمریکا 0/166 ، کره جنوبی 0/193 ، چین 0/274 آفریقای جنوبی 0/289 عربستان سعودی 0/313 ، روسیه 0/347 ، ازبکستان (بالاترین شدت انرژی ) 0/556 و برای ایران 0/254 کیلوگرم معادل نفت خام عنوان کرده است که بدین ترتیب شدت انرژی در ایران 3/34 برابر کلمبیا ، 2/15 برابر ژاپن و 2/25 برابر ترکیه، 1/53 برابر آمریکا، 1/32 برابر کره جنوبی 8/87 درصد کمتر از چین ، 13/78 درصد کمتر از آفریقای جنوبی، 23/23 درصد کمتر از عربستان سعودی ، 36/6 درصد کمتر از روسیه و 2/19 برابر کمتراز ازبکستان است نه ارقامی که بیان شده است زیرا اگر چنان می بود فاجعه بود. باید توجه داشت که شدت انرژی در هر کشور به اقلیم، وسعت و نوع فعالیت اقتصادی (گردشگری ، خدماتی، تجاری ، تولیدی و... ) و موارد دیگر مرتبط می شود.

فارغ از بزرگنمایی در اعلام مقدار شدت انرژی در ایران باید توجه کرد که فعالیت های اقتصادی گردشگری، تجاری و خدماتی کمترین مصرف انرژی را دارند در حالی که فعالیت های تولیدی (صنعت، معدن، صنایع معدنی، کشاورزی ، نفت و پالایش ، پتروشیمی و... ) به خصوص فعالیت های انرژی بر، وابستگی بیشتری به مصرف انرژی دارند. از طرف دیگر فرصت های طبیعی ، ترکیب انرژی مصرفی و... هر کشور از عناصر مهمی است که اقتصاد هر کشور را به دنبال خود می کشد. بنابراین نمی توان بدون توجه به این گونه مولفه های تاثیرگذار در مصرف انرژی، شدت انرژی در کشورها (و حتی فعالیت های اقتصادی مشابه در نقاط مختلف کشور) را با هم مقایسه کرد و یک نسخه مشابه برای اصلاح آنها پیچید.

این گزارش می افزاید: در این که در بخش هایی از مصرف کنندگان انرژی ایران مصرف انرژی بالاست شکی نیست ولی باید توجه کرد که این مقدار تا آن حد فاجعه بار نیست که گفته می شود و همه بخش ها را به یک اندازه شامل نمی شود ضمن این که در ارزیابی آن باید به شرایط اقلیمی هر کشور ، وسعت آن ، پراکندگی جمعیت ، فاصله مراکز تولید از مقاصد مصرف، نوع فعالیت اقتصادی، ترکیب انرژی مصرفی و... توجه کرد تا برنامه ها به انحراف نرود و تلاش بی هدف و هزینه سنگین به کشور تحمیل نشود. در این گزارش مطالعه تطبیقی خلاصه ای در مورد شدت انرژی ایران و کشورهای جهان در بخش های حمل و نقل، صنعت ، خدمات و کشاورزی شده است که نشان می دهد شدت انرژی در بخش حمل و نقل ایران بسیار نامطلوب و در دیگر بخش ها دارای ابهاماتی است که شدت انرژی را توجیه ناپذیر کرده است.