وقتی رویای عثمانی درحمایت ازبی‌کفایتی سعودی‌ها تعبیرمی‌شود

گروه بین‌الملل خبرگزاری دانشجو، «(درباره کشته‌شدگان حج) برخی رویکردهای منفی وجود داشته است. برخی از مدیریت انتقاد کرده و برخی گفته‌اند مشکلاتی در زمینه سازمان‌دهی وجود داشته است. فکر نمی‌‌کنم این رویکردها مناسب باشند.»

مطلب فوق پاسخ رجب طيب اردوغان است رييس جمهور تركيه است به پرسش خبرنگاري كه موضع او را در مورد حادثه روز پنجشنبه دوم مهر منا خواسته انجام شده است.

بنا به گفته شاهدان عيني علت اصلي حادثه عبور كاروان شاهزاده عربستان محمد بن سلمان(كه سمت وزير دفاع را نيز به عهده دارد) است در مسيري كه حجاج آسيايی و آفريقايي در آن عبور مي كردند. فرض شود در مسير جمعيتي متراكم و ميليوني، كاروان با بيش از 300 نيروي امنيتي در جهت خلاف آن حركت كند؛ عمق فاجعه تا جايي است كه از سه مسير خروجي دو مسير آن توسط ماموران سعودي مسدود مي شود. تاخير در امداد رساني و اجازه ندادن به امدادگران كشورهاي ديگر براي  حضور در صحنه و عملكرد ضعيف ماموران امنيتي و نظامي اوضاع را وخيم تر كرده است. در نتيجه بيش از دو هزار كشته و هزاران زخمي ما حصل اين حادثه است.كه بيش از 150 نفر از كشته شدگان ايراني هستند و بيش از 320 نفر از ايرانيان ناپديد گشته اند.

در مورد حادثه منا سوالات زيادي مطرح است. سوال از اينكه آيا واقعا اين حادثه يك اتفاق بوده است يا آنكه طبق برنامه ريزي قبلي انجام شده است؟ اما يك مسئله مورد نظر تمام كارشناسان و افكار عمومي است و آن اينكه سوء مديريت دولت عربستان سعودي علت اصلي اين حادثه بوده است  و مسئوليت جان حجاج بيت الله الحرام به عهده دولت سعودي بوده است.

حال اين اظهار نظر آقاي اردوغان بسيار عجيب به نظر ميرسد چرا كه از اولين نگاه بايد حادثه را از نگاه انساني و بدون از عينك سياسي نگاه كنيم .در نگاه انساني كشته شدن بيش از چهارهزار انسان مسلمان در خانه خدا توجه و واكنش هر وجدان بيداري را به نسبت به موضوع برمي انگيزد.

حال سوالي كه از آقاي اردوغان به عنوان رئیس دولت يك كشور مهم اسلامي مطرح مي شود اينست كه چه چيز باعث شده است كه جان اين تعداد انسان هاي مومن در نظر ايشان ناچيز شمرده شود. ايشان در ادامه پاسخ خود به خبرنگار افزودند: «کسانی که این انتقادها را مطرح می‌کنند نمی‌خواهند مسئولیت تقبل کنند. این حوادث، در جریان مراسم‌ها در سرتاسر جهان می‌افتد. باید در چینن شرایطی نیمه پر لیوان را ببینیم.»

بايد از ايشان پرسيد، نيمه پر ليوان چيست؟ آيا قرار بود همه حجاج قرباني شوند؟ و اين در حاليست كه كه چندين دهه است كه خاندان سعودي مسئوليت برگزاري مراسم حج را بر عهده دارد و با شرايط نوين كه امروز وجود دارد حجاج باید با كمترين دغدغه خاطر به انجام چنين مناسكي بپردازند.

اما در مورد حادثه منا شاهد وقوع يك فاجعه‌ی انساني هستيم، حال آقاي اردوغان كه سوداي تركيه عثماني را دارد در اين موارد بايد به عمق فاجعه و قلب هاي دردمند و داغديده توجه كنند چرا كه با اين اظهار نظر ارزششان در نظر مسلمانان جهان و مردم منطقه به شدت كاسته شده است. اما بهتر است به ديدگاه هاي شخصيت هاي سياسي و ديني كشور هاي ديگر هم نگاهي بياندازيم و آنها را بااظهارات آقاي اردوغان مقايسه كنيم.

آیت الله سیستانی مرجع عالیقدر شیعیان عراق با ابراز تاثر از کشته و زخمی شدن هزاران حاجی از کشورهای مختلف عربی و اسلامی، خواهان اتخاذ تدابیر لازم برای عدم تکرار فاجعه رنج آور منا شد. روزنامه آمریکایی واشنگتن پست نیز در گزارشی به قلم لاودی موریس، مصطفی سلیم و برایان مورفی نوشت: «مناسک حج امسال با کشته شدن حدود دو هزار نفر و مجروح شدن همین تعداد زائر موجی از تألم و عزا را بر دل مردم سراسر جهان فرو نشاند.» رییس کمیسیون حقوق بشر اسلامی انگلیس نیز با یادآوری سوء مدیریت مقامات سعودی در جلوگیری از وقوع فاجعه مرگبار منا، سعودی ها را مقصر حادثه منا دانست. نماینده ارشد مجلس سنای پاکستان نیز با بیان این که مسوولیت کشتار حجاج در سرزمین منا برعهده عربستان است، گفت: «در مراسم حج امسال ثابت شد که عربستان به تنهایی توان مدیریت مراسم حج و امور حرمین شریفین را ندارد و ضروری است تعدادی از کشورهای توانمند جهان اسلام، در مدیریت و اجرای یکی از بزرگترین گردهمایی های مسلمانان جهان مشارکت داشته باشند.» نایب رییس مجمع مشورتی مردم اندونزی روز شنبه پیشنهاد کرد که کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی در مورد کشته شدن صدها نفر بر اثر فاجعه منا در عربستان تحقیق کنند. رییس مجلس سنای نیجریه نیز ضمن انتقاد از عربستان به خاطر عدم کفایتش در خصوص تدابیر ایمنی برای حفظ سلامتی حجاج بیت الله الحرام، خواستار بازبینی این تدابیر شد.

حال در اين ميان تنها ديدگاه اردوغان متفاوت از ساير مسلمانان و حتي افراد غير مسلماني است كه از زاويه انساني به حادثه نگريسته اند.

دولت سعودي شريك منطقه اي دولت تركيه محسوب مي شود و در مواردي مانند ،بحران سوريه آنها (عربستان، تركيه و...)تلاش حداكثري خود را براي براندازي نظام مردمي سوريه انجام داده انداقدامي مشتركي كه منجر به كشته شدن صداها هزار انسان بي گناه شده است .دولت تركيه در مورد حمله يمن نيز يكي از شركاي مهم و كليدي عربستان سعودي بوده است حمله اي كه جان هزاران انسان بي گناه و غير نظامي در آن جان خود را از دست داده اند.

البته اين موضع گیری رييس جمهور تركيه در حوادث گذشته نيز سابقه دارد. در مورد كشتار مردم بحرين توسط نظام آل خليفه و محاصره مردم كوباني توسط عناصر تكفيري و كشتار آنهاو كشتار مردم غير نظامي يمن و...در تمامي اين موارد اردوغان سكوت كرده اند..

حال اين اظهارات اردوغان مورد قضاوت افكار عمومي و وجدان هاي بشري قرار مي گيرد و بر آينده سياسي وي و حزب عدالت توسعه تاثير مي گزارد.