به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، مجید سعیدی با اشاره به اثرات مفید و همچنین مضر تابش نور خورشید به پوست انسان گفت: این امر بستگی به طول موج نور تابیده، تواتر و دفعات قرار گرفتن در معرض نور، شدت نور آفتاب و میزان حساس بودن فرد دارد.
وی افزود: تحریک گردش خون، افزایش تشکیل هموگلوبین و خونسازی، کاهش فشار خون، ساخت طبیعی ویتامین D و اثرات فیزیولوژیک و روانی از جمله فواید نور آفتاب است.
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مازندران با اشاره به اینکه تابش شدید نور آفتاب میتواند اثرات منفی کوتاه مدت و دراز مدتی را برای پوست به دنبال داشته باشد، تصریح کرد: مهمترین اثر منفی کوتاهمدت نور خورشید، آفتاب سوختگی و گرمازدگی بوده و اثرات دراز مدت به صورت پیری پوست، چین و چروک، تجمع رنگدانه (لک پوستی) و انواع سرطان است. باور بر این است که بیش از 80 درصد از پیری پوست ناشی از تابش نور خورشید است.
سعیدی اظهار کرد: اشعه ماورای بنفش خورشید که به سطح زمین میرسد، از دو طیف A و B تشکیل شده که هر دو طیف میتواند منجر به بروز عوارض نامطلوبی شود. به عنوان مثال طیف B در کوتاه مدت آفتاب سوختگی و در دراز مدت سرطانهای پوست را به دنبال دارد و طیف A می تواند منجر به برنزه شدن پوست، ایجاد مواد آسیبرسان در پوست و در نتیجه آسیب به سلولها، عروق و بافتها، سرکوب سیستم ایمنی، واکنشهای حساسیت نوری و درماتوزهای تابشی شود.
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مازندران گفت: در بسیاری از فراوردههای ضدآفتاب، کمتر به مضرات محدوده UVA توجه میشود و این در حالی است که در هر شرایط آب و هوایی میزان تابش طیف A حدود 17 برابر تابش طیف B است. همچنین محدوده UVB از شیشه عبور نمیکند، شدت آن در اوقات مختلف روز متفاوت است و در ساعات 10 تا 16 بیشترین شدت تابش را دارد. در حالی که طیف A از شیشه عبور میکند، میزان رسیدن آن به زمین بستگی به زمان تابش ندارد و حتی در شرایط ابری مقدار ثابتی از آن به زمین میرسد. بنابراین یک فراورده ضدآفتاب مناسب باید توان آن را داشته باشد که مانع از رسیدن هر دو محدوده UVA و UVB شود.
وی افزود: در تعریف ضدآفتاب میتوان گفت به فرآوردههایی که مانع از نفوذ اشعه ماوراءبنفش به قسمتهای عمقی اپیدرم و درم شوند، ضد آفتاب میگویند. استفاده از پوشش مانند کلاه، روسری، عینک آفتابی و چتر همگی دارای اثرات ضد آفتاب هستند؛ حتی لایههای جو هم ضد آفتاب است، زیرا 99 درصد اشعه خورشید را جذب یا منعکس میکند.
وی با بیان اینکه ضدآفتابها از نظر نحوه عملکرد به دو دسته ضدآفتابهای فیزیکی و ضدآفتابهای شیمیایی تقسیم میشوند، افزود: ضدآفتابهای فیزیکی جذب شیمیایی ندارند و تنها با بازتاب اشعه ماوراءبنفش مانع از رسیدن آنها به پوست میشود.
معاون غذا و داروی دانشگاه علوم پزشکی مازندران با اشاره به اینکه ترکیباتی مانند زینکاکساید و ... از جمله مواد ضدآفتاب فیزیکی هستند که اثر حفاظتی در برابر اشعه ماوراء بنفش، مادون قرمز و نور مرئی دارند، عنوان کرد: فراوردههای حاوی این دسته از مواد ضدآفتاب به دلیل عدم حساسیتزایی، برای پوستهای حساس انتخابی هستند، ولی به دلیل خاصیت چربکنندگی زیاد، آکنهزایی، براقکنندگی، تغییر رنگ پوست، بوی نامناسب و جذب گرد و غبار، از نظر ظاهری چندان خوشایند نیستند. امروزه با توسعه فنآوری، اندازه ذرهای این مواد را تا حد زیادی کاهش میدهند تا با افزایش توان عملکردی، میزان تاثیر آنها بر تغییر رنگ پوست کاهش یابد.
سعیدی با بیان اینکه ضدآفتابهای شیمیایی، با توجه به ساختار مولکولی خود، اشعه ماورا بنفش را جذب میکنند و مانع از بروز اثرات سوء آن میشوند، عنوان کرد: جهت اثربخشی مناسب ضد آفتاب، میتوان مخلوطی از ضد آفتاب فیزیکی یا شیمیایی به کار رود.
وی با بیان اینکه فاکتور محافظت در برابر تابش نور آفتاب (SPF) بیانگر میزان کارایی یک فراورده ضدآفتاب است، افزود: با توجه به تاثیر اشعه ماورای بنفش به ماده ضدآفتاب جذب شده، این فراوردهها پس از 2 ساعت قرار گرفتن در معرض نور خورشید باید تجدید شوند و دوباره در سطح پوست استفاده شوند.
منبع: ایسنا