۱۲ علامت سؤال جلوی فروش کارخانه سایپای کاشان به پژو-سیتروئن

 اخبار دانشگاهی را از «کانال اخبار دانشگاهی SNN.ir» دنبال کنید

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، مرکز مطالعات سیاست‌گذاری صنعتی دانشگاه امیرکبیر در نامه‌ای خطاب به مهدی جمالی، مدیرعامل سایپا پیرامون مذاکرات سایپا و سیتروئن و فروش سهام کارخانه سایپا کاشان اعلام کرد: در این خصوص 12 علامت سوال بزرگ جلوی فروش کارخانه سایپا کاشان به پژو-سیتروئن وجود دارد؛ از جمله اینکه زمانی که سهام سایپا کاشان را واگذار می‌کنید تا ابد خودروهای سیتروئن در آنجا تولید خواهد شد و دیگر باید با تولید محصول برپایه طراحی ایرانی را در این کارخانه که نوسازترین و به ادعای مدیران سایپا مدرن‌ترین کارخانه سایپا است خداحافظی کرد. آیا سیتروئن به سایپا اجازه خواهد داد که خودروهای داخلی تولید شود؟

در ابتدای این نامه خطاب به جمالی آمده است: پیرو صحبت‌های شما در جمع خبرنگاران در تاریخ 21 خرداد 95 مبنی بر اینکه مذاکرات سایپا و سیتروئن برای فروش سهام کارخانه سایپا کاشان در مراحل آخر قرار دارد، ابهامات و سوالات متعددی پدید آمده است.

در ادامه این نامه آمده است: گفته‌اید هرگز اجازه نخواهیم داد بازار ما در اختیار خارجی ها قرار بگیرد. این در حالی‌ست که شما فعالترین کارخانه سایپا در تولید محصولات برند داخلی سایپا یعنی تیبا و ساینا را که به گفته خودتان 30 درصد از کل ظرفیت تولید گروه سایپا را برعهده خواهد داشت در اختیار سیتروئن قرار می‌دهید تا بر روی پلتفرم پژو، خودرو تولید کند. علاوه بر این هم‌اکنون غیر از سیتروئن خودروهای شرکت‌های کیا کره، رنو فرانسه، برلیانس چین و زوتیه چین را مونتاژ کرده و به زودی خودروهای چانگان چین را هم مونتاژ خواهید کرد. با این وضع، بازار ایران در اختیار خارجی‌ها قرار خواهد گرفت یا خیر؟

مرکز مطالعات سیاست‌گذاری صنعتی دانشگاه امیرکبیر در واکنش به این گفته جمالی که «این قرارداد به شکل سرمایه‌گذاری مشترک است»، اعلام کرد: این در حالی‌ست که فروش سهام، سرمایه گذاری مستقیم خارجی نیست. وقتی یک شرکت خارجی سهام یک شرکت ایرانی را بخرد، در واقع دارایی‌های شرکت را خریداری کرده و الزامی برای سرمایه‌گذاری جدید و توسعه ظرفیت تولید ندارد. از این‌رو با توجه به این‌که خودروسازان و وزارت صنعت، دائما از لزوم سرمایه‌ گذاری خارجی به‌منظور توسعه ظرفیت و افزایش اشتغال‌زایی سخن می‌گویند، فروش خطوط تولید فعلی و دارایی‌ های سایپا کاشان به خارجی‌ها چه دردی از صنعت خودرو ایران دوا می‌کند؟

در ادامه این نامه خاطرنشان شده است: خودروسازان جهانی معمولا زمانی اقدام به تصاحب سهام خودروساز دیگری می‌کنند که خودروساز هدف در وضعیت ورشکستگی یا در آستانه آن قرار داشته باشد تا بتوانند با حداقل قیمت، دارایی‌ها و بازار آن خودروساز را تصاحب کنند. بنابراین این سوال مطرح می‌شود که سهام سایپا کاشان با چه قیمتی به پژو-سیتروئن فروخته خواهد شد؟

مرکز مطالعات سیاست‌گذاری صنعتی دانشگاه امیرکبیر در ادامه خاطرنشان کرد: بعد از این‌که شرکت سایپا مبلغ فروش سهام را شفاف کرد، این سوال پیش می‌آید که این مبلغ نقدا توسط پژو-سیتروئن پرداخت می‌شود یا این خودروساز قرار است نقشه‌های فنی را به اسم دانش فنی و به عنوان آورده خود در شرکت مشترک به طرف ایرانی غالب کند؟ وقتی هر دو خودروساز داخلی محصولات پژو-سیتروئن را تولید می‌کنند، شرکت پژو-سیتروئن در قیمت‌گذاری محصولاتش در ایران خودرو و محصولاتش در سایپا مجبور به کاهش قیمت برای رقابت نیست.

این نامه در ادامه می افزاید: اگر مردم از محصول سیتروئن رویگردان شوند، مجبور به خریدن پژو و اگر از محصول پژو رویگردان شوند، مجبور به خریدن سیتروئن هستند. بنابراین پژو بدون هیچگونه هراسی از این‌که بازار را از دست بدهد، قیمت‌های بالا روی خودروها می‌گذارد. خصوصا اینکه معاون وزیر صنعت اعلام کرده محصولات خارجی از شمول قیمت گذاری شورای رقابت خارج است.با این اوصاف با فروش سایپا کاشان به سیتروئن رقابت حداقلی که هم‌اکنون بین ایران خودرو و سایپا وجود دارد، باقی خواهد ماند؟

این مرکز مطالعاتی در واکنش به گفته دیگر جمالی مبنی بر اینکه در این قرارداد فناوری منتقل خواهد شد، اعلام کرد: درحالی‌که خودروهای سیتروئنی که قرار است تولید کنید، دارای پلتفرم پژو بوده و همان پلتفرمی است که سال‌ها در ایران خودرو تولید شده و در آینده نیز قرار است تولید شود. با این اوصاف تولید دوباره پلتفرم پژو در سایپا چه ارزش افزوده جدیدی از منظر انتقال فناوری خواهد داشت؟

در بخش دیگری از این نامه آمده است: در صورتی‌که دستور کار شرکت مشترک، مثل شرکت مشترک پژو و ایران‌خودرو، فقط خرید قطعات و مونتاژ خودرو باشد و خبری از مرکز طراحی و R&D مشترک نباشد انتقال فناوری در کار نخواهد بود. بنابراین سوال این است که انتقال فناوری ادعا شده، در چه بستری انجام خواهد شد؟ آیا شرکت مشترک خودرو جدیدی طراحی خواهد کرد؟

مرکز مطالعات سیاست‌گذاری صنعتی دانشگاه امیرکبیر در ادامه نامه خود اظهار داشت: ادعا شده شرکت مشترک قرار است صادرات قابل توجهی داشته باشد. با توجه به این‌که پژو در قرارداد با ایران خودرو ادعا کرده به منطقه پژو صادر می‌کند، آیا منطقه ظرفیت فروش این همه محصول با برند پژو-سیتروئن دارد؟ اگر محصولات پژو-سیتروئن در این سطح از محبوبیت هستند چرا هم‌اکنون در منطقه به فروش نمی‌روند؟ درصد دقیق صادرات محصولات که در قرارداد ذکر شده است چقدر است؟

این نامه ادامه داد: حال که سایپا تصمیم به فروش کارخانه‌های خود گرفته، چرا سیتروئن که 40 سال پیش توسط پژو تصاحب شده و بر اساس پیش‌بینی‌های بین المللی همراه با پژو در مسیر ورشکستگی یا ادغام با سایر خودروسازان است فروخته خواهد شد؟ چرا طرف همه قراردادهای کلان صنعت خودرو فرانسوی هستند؟

در ادامه این نامه آمده است: اگر هدف از فروش کارخانه‌ها بهبود وضع مالی سایپا است، بهتر نیست به‌ جای فروش کارخانه های خود به سیتروئن و رنو، حدود 2 هزار میلیارد تومان سهام شرکت سایپا که در اختیار شرکت‌های زیرمجموعه خودتان است بفروشید؟ زمانی که سهام سایپا کاشان را واگذار می‌کنید تا ابد خودروهای سیتروئن در آنجا تولید خواهد شد و دیگر باید با تولید محصول برپایه طراحی ایرانی را در این کارخانه که نوسازترین و به ادعای مدیران سایپا مدرن‌ترین کارخانه سایپا است خداحافظی کرد. آیا سیتروئن به سایپا اجازه خواهد داد که خودروهای داخلی تولید شود؟

در بخش دیگری از این نامه تصریح شده است: صنعت خودروی ایران از فرصت 50 ساله‌ انحصار و دیوارهای بلند تعرفه‌ای با این توجیه که قرار است توانایی طراحی و ساخت خودرو را پیدا کنیم، بهره‌مند بوده است. آیا نتیجه‌ این همه انحصار و فرصت‌سوزی و صبر مردم ایران، واگذاری کارخانه‌ها به شرکت‌های خارجی است؟

در پایان این نامه خطاب به جمالی آمده است: گفته‌اید سرمایه‌ گذاری مشترک عین اقتصاد مقاومتی است. در این باره توجه شما را به بیانات مقام معظم رهبری مورخ 14خرداد امسال جلب می‌کنیم که فرمودند «اینکه ما خیال کنیم رونق اقتصاد کشور صرفاً با سرمایه‌گذاری خارجی تأمین می‌شود، خطا است ... مهم‌تر از سرمایه‌گذاری خارجی، فعّال کردن ظرفیّت‌های درونی و داخلی است ... اینکه ما همه‌چیز را موکول کنیم به اینکه خارجی‌ها بیایند اینجا سرمایه‌گذاری کنند، نه. گاهی گفته می‌شود که فنّاوری‌های نو را می‌آورند؛ خیلی خوب، عیبی ندارد؛ موافقیم که فنّاوری نو را بیاورند؛ [البتّه] اگر بیاورند!».