دكتر ناظمي اردكاني در گفت‌وگو با خبرنگار علمي «شبكه خبر دانشجو»، يكي از مهمترين تاثيرات انقلاب اسلامي را ايجاد تحول در علوم دانست و اظهار داشت: حوزه علوم انساني به دليل اينكه با شناخت پديده پيچيده اي به نام انسان سروكار دارد بايد مورد توجه ويژه قرار گيرد.
وي ادامه داد: ضعف، آسيب و انحراف اصلي در علوم انساني امروز اين است كه بر عدم شناخت صحيح از انسان بنا شده است.
عضو گروه مطالعات فرهنگي دانشگاه امام حسين (ع) تصريح كرد: تحول در علوم انساني موجود يكي از اصلي ترين رسالت ها و ماموريت هاي انقلاب اسلامي در اين مقطع زماني است و تا زماني كه اين ماموريت انجام نشود، اهداف و آرمان هاي انقلاب اسلامي به نتيجه مطلوب خود دست نخواهد يافت.
ناظمي اردكاني تاكيد كرد: يكي از علت هاي اساسي برخي از ناكارآمدي ها در نظام جمهوري اسلامي اين است كه در حوزه هاي تصميم گيري، سياستگذاري و برنامه ريزي از علوم انساني موجود استفاده مي شود، از اين رو تلاش هاي صادقانه مديران و نيروهاي انقلاب نيز به نتيجه مطلوب نمي رسد.
انديشمندان بايد علوم انساني موجود را مورد سوال قرار دهند
وي اذعان داشت: نخستين گام براي ايجاد تحول در علوم انساني اين است كه صاحب نظران و انديشمندان، يافته هاي علوم انساني موجود در حوزه هاي تئوري و نظريه هاي مختلف را مورد سوال قرار دهند.
عضو هيئت علمي دانشگاه امام حسين (ع) اضافه كرد: اگر يافته هاي علوم انساني موجود را همچون يافته هاي حوزه هاي علوم تجربي به عنوان اصول علمي بپذيريم تحول در علوم انساني امكان پذير نخواهد بود.
ناظمي اردكاني تصريح كرد: زماني كه يافته هاي كنوني مورد سوال قرار گيرند، سوال هاي بيشتري براي انديشمندان مطرح مي شود كه پاسخ به بخش زيادي از آنها جز در ساير آموزه هاي الهي امكان پذير نيست.
وي اظهار داشت: انسان هاي عالم و انديشمند بايد با نگاه تحولي كه بر اساس فرهنگ اسلامي و مباني و مفروضات مكتب انسان ساز اسلام كسب كرده اند، پاسخ هاي راهگشا براي آسيب هاي زندگي انسان ارائه كنند.
عضو گروه مطالعات فرهنگي دانشگاه امام حسين (ع) ادامه داد: در اين صورت شاهد گرايش انديشمندان آگاه جهان از ساير مذاهب و مكاتب به غنا و جامعيت اسلام و رويكرد گرانبهاي انقلاب اسلامي و ظهور تمدن مبتني بر دين خواهيم بود.
ناظمي اردكاني انديشه هاي انديشمنداني چون شهيد مطهري، بهشتي و علامه جعفري را در علوم انساني حاضر موثر دانست و گفت: موثر بودن اين ستاره ها را نمي توان به عنوان موثر بودن مراكز علمي و نظام آموزش عالي كشور در حوزه علوم انساني در سطح جهان تلقي كرد.
وي با بيان اينكه ما در حال حاضر در علوم انساني بيشتر منفعل هستيم تا موثر تصريح كرد: علوم انساني كه امروز در دانشگاه ها تدريس مي شود بيشتر متاثر از دانش و يافته هاي كشورهاي غربي است.
عضو هيئت علمي دانشگاه امام حسين (ع) اظهار داشت: براي موثر بودن در علوم انساني بايد با نگاهي تحولي و بر اساس مفروضات و باورهاي اسلامي در مقابل تئوري هاي علوم انساني موجود نظريه پردازي نوين و كامل تري داشته باشيم.
ناظمي اردكاني ابراز اميدواري كرد كه در دهه چهارم انقلاب كه دهه پيشرفت و عدالت با ايجاد يك تحول بنيادين بتوانيم در اين حوزه موثرتر از گذشته عمل كنيم تا جريان فكري و عملي دنياي غرب نتواند به تهاجم خود ادامه دهد.
وي با تاكيد بر اينكه قطعاً انديشمندان و صاحبنظران مسلمان بنيانگذار مباني و اصول علوم انساني بوده اند، اذعان داشت: تمدن اسلامي در زماني كه دنياي غرب از تمدن، علم و دانش بهره اي نداشت ظهور و بروز پيدا كرده است.
عضو هيئت علمي دانشگاه امام حسين (ع) با ابراز تاسف از ركود تلاش علمي در دوره هاي بعد از درخشيدن تمدن اسلامي ادامه داد: دوره كنوني زندگي بشر بر اساس مباني و اصولي از علوم انساني بنا شده است كه مورد نقد بسياري از انديشمندان اسلامي و حتي صاحبنظران دنياي غرب قرار دارد.
ناظمي اردكاني تاكيد كرد: قطعاً اين مباني و اصول، مورد پذيرش انديشمنداني كه با رويكرد الهي و اسلامي به اين علوم مي پردازند، نبوده و نخواهد بود.
وي با تاكيد بر لزوم بازسازي و نوسازي اصول كلي در منابع اسلامي افزود: علوم انساني بايد به جامعه عرضه شود تا بتواند مسائل و مشكلات امروز جوامع بشري كه با گذشته تفاوت هاي جدي دارد، برطرف كند.
عضو گروه مطالعات فرهنگي دانشگاه امام حسين (ع) با بيان اينكه اقدامات بزرگاني چون شهيد مطهري براي پاسخگويي به مشكلات جامعه كافي نيست، اضافه كرد: انديشمندان مسلمان و تحول خواه در حوزه هاي علوم انساني بايد مسير شهيد مطهري را ادامه دهند.
شوراي عالي انقلاب فرهنگي بايد خلف صالح شوراي انقلاب باشد
ناظمي اردكاني وظيفه شوراي عالي انقلاب فرهنگي را جاري كردن جريان انقلاب با رويكرد اسلامي در همه حوزه هاي كشور عنوان و تصريح كرد: شوراي عالي انقلاب فرهنگي بايد خلف صالح شوراي انقلاب باشد.
وي اذعان داشت: شوراي انقلاب در مطلع انقلاب با ماموريت ايجاد تحول اساسي در يك نظام كهنه، فرسوده و طاغوتي و جايگزين كردن جمهوري اسلامي با مسئوليت بزرگاني چون شهيد مطهري، شهيد بهشتي و مقام معظم رهبري و با رهبري امام خميني (ره) آغاز به كار كرد.
عضو هيئت علمي دانشگاه امام حسين (ع) گفت: جمهوري اسلامي امروز ميراث گرانقدر امام و شخصيت هاي انقلابي و مصلح شوراي انقلاب است.
ناظمي اردكاني گفت: شوراي عالي انقلاب فرهنگي در ادامه ماموريت همان شورا بايد تحول در همه حوزه ها را در دستور كار خود قرار دهد كه يكي از مهمترين اين حوزه ها تحول در دانشگاه ها و مراكز آموزشي است.
وي با بيان اينكه دانشگاه ها و مراكز علمي كشور تابع دانشگاه ها و مراكز علمي متعارف روز جهان هستند، بيان داشت: بر همين اساس دانشگاه ها و مراكز علمي با ايجاد تحول در ساختار و اصول خود مقاومت مي كنند.
عضو گروه مطالعات فرهنگي دانشگاه امام حسين (ع) با اشاره به اقدامات صورت گرفته در شوراي عالي انقلاب فرهنگي براي توسعه علوم انساني گفت: اين اقدامات با آنچه كه عملاً بايد براي توسعه و بومي سازي علوم انساني صورت گيرد، فاصله فراواني دارد.
ناظمي اردكاني تاكيد كرد: شوراي عالي انقلاب فرهنگي بايد انديشمندان تحول خواه، صاحبنظران و نوپردازان را چه در دانشگاه و چه در حوزه هاي علميه به عنوان يك مجموعه متفكر دور هم جمع كند تا حركت فراگيري در همه حوزه هاي علوم، بويژه علوم انساني شكل بگيرد.
وي بر لزوم استفاده از دانش و دستاورهاي ساير كشورها براي كارآمدسازي علوم انساني تاكيد كرد و افزود: كشورهاي مختلف براي استفاده از دستاوردهاي مهم بشر، بخصوص غرب، يافته هاي آنها را با اصول و مباني و روش زندگي خود سازگار مي كنند.
عضو هيئت علمي دانشگاه امام حسين (ع) اظهار داشت: يكي از دلايل موفقيت كشورهاي شرق آسيا اين است كه يافته هاي روز ساير كشورها را تا حد امكان با فرهنگ خود سازگار، و بدون اينكه ارزش هاي فرهنگي خود را از دست دهند از دستاوردهاي علمي و فناوري ديگر كشورها استفاده مي كنند.
ناظمي اردكاني تاكيد كرد: جوامع اسلامي بايد در مسير پيشرفت و توسعه خود از تجربيات و دستاوردهاي ساير كشورها استفاده كنند.
وي در خصوص اجراي طرح بازنگري سرفصل هاي علوم انساني گفت: نخستين اقدام براي بازنگري اين است كه تئوري ها، نظريه ها و يافته هاي موجود را مورد سوال قرار دهيم.
عضو گروه مطالعات فرهنگي دانشگاه امام حسين (ع) اذعان داشت: استادان و صاحبنظران در مورد تئوري ها، نظريه ها و كتاب هاي موجود كه به صورت ترجمه تدريس مي شود، نبايد فرض كنند كه تمامي اين يافته ها درست است.
ناظمي اردكاني اضافه كرد: حتي دانشجويان نيز بايد در خصوص نظريه هاي موجود و سازگاري آنها با فرهنگ و مباني ايراني – اسلامي تامل كنند؛ چرا كه درك اين سازگاري يا عدم سازگاري نقطه آغاز حركت است.
وي خاطرنشان كرد: براي بازنگري و تجديدنظر در سرفصل هاي علوم انساني بايد به سوالات مختلف پاسخ دهيم و پاسخ اين سوالات را به عنوان سرفصل هاي جديد در نظر بگيريم./انتهاي پيام/