به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، روزنامه اصلاحطلب اعتماد به انتقاد از طرح کارت اعتباری پرداخته است: يك ماه و اندي از اجراي طرح صدور كارت اعتباري ميگذرد و 30 هزار كارت صادر شده است. اين عدد يك صدم درصد از هدفي است كه بايد به دست ميآمد؛ به عبارت بهتر در حالي كه دست كم 30 درصد از كارتهاي برداشت كه امروز تعدادش به 350 ميليون كارت ميرسد، بايد كارت اعتباري صادر شود اما اين عدد فعلا به 28 هزار كارت رسيده است.
بانك مركزي طرحي كهنه درانداخته تا قفل اقتصاد را باز كند. براي باز شدن قفلها هم بايد تقاضاي خريد زياد شود تا توليد انبار شده به فروش برسد و نهايتا نقدينگي به واحدهاي توليدي و اقتصاد باز گردد. براي به حركت درآمدن اين چرخ، سياستگذار پولي دستور صدور كارتهايي را داده است كه مردم بتوانند با وام خريد كنند اما اين طرح براي مصرفكنندگان بار مالي اضافه يعني سود 18 درصدي دارد. توضيح سادهتر اين ماجرا اين است: در شرايطي كه ميزان رشد قيمتها يا همان تورم به 8 درصد رسيده است؛ مصرفكنندگان وامي را در قالب كارت اعتباري براي خريد كالا از بانك دريافت ميكنند كه 18 درصد از آنها سود ميگيرد.
حال با چه منطقي سياستگذاران ميخواهند مردم را به گرفتن اين كارتها و پرداخت سودي بيشتر از تورم وادارند، هنوز بدون هيچ توضيحي از سوي مسوولان رها شده است. به عقبتر برميگرديم. 16 سال پيش، طرح صدور كارت اعتباري با ورود رسمي بانك مركزي به بازار بخش خصوصي آغاز شد. چندين بار تلاش نتيجهاش چيزي جز شكست نبود.
روزي كه وليالله سيف، رييس كل بانك مركزي و فرشاد حيدري، معاون نظارتي او در بانكهاي كشور مديرعامل بودند؛ خودشان به عنوان منتقد اين طرح شناخته ميشدند. آنها رسما شكست را پذيرفته و ادامه اجرا را ناممكن ميدانستند. با آن سابقه اجرايي حال همان منتقدان داعيه رونق اقتصاد را از طريق صدور كارتهاي امتحان شده دارند.
به همين دليل است كه اصرار آنها به عملياتيسازي طرح صدور كارت اعتباري بيشتر به يك شوي تبليغاتي ميماند كه ميخواهد حواسها را از نتايج عملكرد بانك مركزي در حوزه كنترل نقدينگي و سياستهاي پولي پرت كند.
خيلي دور هم نميرويم. نتيجه طرح بسته تسريع رونق كه آبان سال گذشته اجرا شد هم موفقيتي نداشت. در اين بسته صدور يك ميليون و 500 هزار كارت خريد كالا ظرف شش ماه با سقف اعتباري شش ميليون تومان پيشبيني شد. اما نتيجه صدور 71 هزار كارت و تنها و تنها 12 هزار متقاضي نهايي شد. در عمل هيچ تقاضايي براي كارتهاي تسهيلاتي پيشبيني شده با سودهايي بسيار بالاتر از نرخ تورم ايجاد نشد. حتي كارمندان آموزش و پرورش كه جامعه هدف اين طرح بودند هم تمايلي به استفاده از كارتهاي مورد نظر نداشتند...
از ابتداي مهرماه امسال با دستور بانك مركزي صدور كارتهاي اعتباري رنگي با ارقام 10، 30 و 50 ميليون توماني در شعب بانكهاي دولتي و خصوصي آغاز شد ولي بعد از گذشت 34 روز از اجراي اين طرح هنوز نواقصي وجود دارد كه مهمترين آن عدم اجراي دستور بانك مركزي در برخي بانكها بوده كه منجر به استقبال سرد مشتريان شده است. در اين مدت يعني از ابتداي مهرماه 22 هزار كارت برنزي، 5 هزار كارت نقرهاي و 3 هزار كارت طلايي صادر شده است. بايد يادآور شد، نقدشوندگي كارت اعتباري نيز از مهمترين ايرادات اين كارتهاست كه مانع از تحقق هدف بانك مركزي مبني بر خروج از ركود ميشود. چرا كه مشتريان يا دريافتكنندگان كارتهاي اعتباري به راحتي ميتوانند اعتبار خود را از طريق دستگاههاي فروشگاهي به پول نقد تبديل كرده و با آن فعاليتهاي دلخواه خود را انجام دهند كه اين موضوع اتفاقا مورد تاييد مديران بانكي است.