دولت از گرانی دلار ۵۴۰۰ میلیارد تومان سود کرد

به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، روزنامه حامی دولت ابتکار درباره گرانی دلار نوشته است: بازار ارز ایران از شروع کار دولت یازدهم تا اواخر آبان ماه 1395 نوعی سکون غیراقتصادی را تجربه کرد. در حالی که دولت اعلام می‌کرد نرخ تورم سالانه در سال 1392حدود 35 درصد و در سال 1393 معادل 15 درصد بوده است، اما بانک مرکزی با تثبیت نرخ تبدیل هر دلار آمریکا به ریال ایران اجازه نداد که نرخ ارز افزایش طبیعی داشته باشد...

در این مدت بارها و بارها به دولت و بانک مرکزی یادآوری می‌شد این سکون نسبی نرخ تبدیل با دستکاری و اراده دولت بعدها دردسرساز خواهد شد. همین اتفاق افتاد و از اواخر آبان ماه نرخ تبدیل دلار به ریال ایران روند صعودی شتابان را تجربه کرد.

دولت و بانک مرکزی اما در حدد 40 روز بود که «حرف درمانی» کرده و تصور می‌کردند با گفتن اینکه نرخ ارز کاهش می‌یابد این اتفاق در عالم واقع نیز رخ خواهد داد. اما از زمان نخستین پیام تلگرامی که رییس کل بانک مرکزی فرستاد تا همین 2-3 روز پیش نرخ دلار روندی صعودی داشت.

این روزها که نرخ ارزها روندی کاهنده پیدا کرده است چه اتفاقی افتاد؟ به نظر می‌رسد دولت و بانک مرکزی عرضه ارز را به طور واقعی اجرا کرده‌اند و قصد دارند میلیاردها دلار از منابع خود را با قیمت‌هایی در حدد 3800 تومان عرضه کنند که البته نسبت به قیمت 3500 تومان اواسط پاییز در هر دلار 300 تومان سود خواهند برد.

به این ترتیب در حالی که دولت می‌گوید نمی‌خواهد که سودی از این بابت نصیبش شود اما در یک دوره کوتاه‌مدت رقمی معادل 5400 میلیارد تومان به دست آورد.

اما جدای از این حرف‌ها، سخنان رییس کل بانک مرکزی مبنی بر اینکه قیمت هر دلار به نظر او در اندازه 3600 تومان قیمت مناسبی است جای ابهام دارد. آیا این یک دستور است و بانک‌هایی که اکنون جای صرافی‌ها را گرفته‌اند باید این نرخ را به مثابه دستور فرض کنند یا اینکه این قیمت را قیمت غیردستوری فرض خواهند کرد.

دلار 3500 تومانی مورد نظر رییس کل بانک مرکزی تا چه زمانی پایدار خواهد ماند؟ آیا همین اعلام کردن نرخ آن هم حدود 500 تومان زیر قیمت دلار در روزهای هفته گذشته یک ریسک نیست و به نظر می‌رسد این حرف رییس کل بانک مرکزی که «قرار است دلار عرضه شود» با صحبت‌های پیشین او که تقاضا برای ارز پس از تعطیلات سال نو کاهش می‌یابد نیز تناقض دارد. آیا عرضه ارز در شرایطی که تقاضا کاهش می‌یابد حراج کردن ارزها نیست.

تجربه نشان داده است که هر گاه رییس کل بانک مرکزی به نیابت از دولت اقدام به تعدیل نرخ ارز کرده است، آتشی روشن می‌شود که مدتی زیر خاکستر می‌ماند و پس از آن شعله‌ور خواهد شد.

یادمان باشد که عین این رفتارها در دولت قبلی و از سوی رییس کل بانک مرکزی وقت نیز انجام شد. به نظر می‌رسد دولت یازدهم بهترین فرصت برای تک‌نرخی کردن ارز در شرایط واقعی را از دست داد و حالا باید منتظر باشیم تا بازار واکنش نشان دهد.