ما به استدلال‌ها رای می‌دهیم؛ نه به انسان‌ها

اخبار دانشگاهی را از «کانال اخبار دانشگاهی SNN.ir» دنبال کنید

به گزارش خبرنگار دانشگاه خبرگزاری دانشجو، محمد علی حکیم آرا، استاد دانشگاه صدا و سیما در نشست بررسی روانشناسی انتخابات که ظهر امروز در دانشکده روانشناسی دانشگاه تهران برگزار شد، گفت: مسئله انتخابات به سه حوزه روانشناسی ارتباطات و حوزه کاربردی در سیاست مرتبط می شود. یکی از مدل های بررسی این موضوع مدل درگیری- استدلالی است. الگوی استدلال نامزدهای ریاست جمهوری و رای دهندگان در انتخابات شامل این مدل می شود.

وی افزود: سوگیری در این مدل اهمیت زیادی دارد و باید پیش از تعریف این مدل معنی مفاهیمی نظیر درگیری و نگرش بپردازیم. ارزیابی از هر پدیده یا چیزی نگرش را شامل می شود و تغییر نگرش ها نیز فرایند متقاعدسازی نام دارد که در ادبیات دینی و سیاسی اغنا هم گفته می شود. اهمیت نگرش ها از اینجا نشات می گیرد که می تواند رفتار را قابل پیش بینی نماید. اگر کسی می گوید می خواهم به کاندیدای ایکس رای بدهم، باید نگرش فرد را عوض کرد تا به شخص دیگری رای دهند که این کار با متقاعد کردن فرد صورت می گیرد.

حکیم آرا در ادامه به تشریح انواع سوگیری پرداخت و گفت: چهار نوع سوگیری استدلالی وجود دارد که سوگیری نخبگان با برنامه های بلند مدت بنیادی و مطالبات مدنی یکی از آنهاست. سوگیری متعهدان با تحکیم گرایش ایدئولوژیک مطالبات فرهنگی، سوگیری معیشت جو با برنامه های زود بازده مطالعات زیستی  و سوگیری شخص محور با ویژگی های فردی نفوذ در رای دهنده با استفاده از مطالبات روان شناختی از دیگر سوگیری استدلالی می باشد.

استاد دانشگاه صدا و سیما اظهار داشت: مدل درگیری- استدلالی مدلی است که می کوشد مبانی روانشناختی تصمیم گیری سیاسی رای دهندگان را بر پایه مفاهیم و متغیرهای روان شناختی تبیین و طبقه بندی کند و این که رای دهندگان چه دلایلی را برای انتخاب و تصمیم خود برگزیده اند.

وی به تشریح اهداف استفاده از این مدل پرداخت و گفت: ارائه الگویی برای تبلیغ رسانه ای در حوزه انتخابات سیاسی، تحلیل تبلیغات نامزدها و چگونگی معرفی خود در رسانه، مطالعه و تحلیل استدلال رای دهندگان، ارائه الگوی تحلیل پیام ها و مواضع جانبدارانه هواداران یا مخالفان نامزدها از جمله اهداف اصلی استفاده از مدل درگیری استدلالی می باشد.

حکیم آرا در ادامه تاکید کرد: بالا بردن سطح سواد انتخاباتی و افزایش کیفیت انتخابات سیاسی از جمله اهداف فرعی است که در این مدل دنبال می شود.

استاد دانشگاه صدا و سیما  با بیان اینکه ما به انسان ها رای نمی دهیم، بلکه به استدلال های آنها رای می دهیم، گفت: رفتار رای دهی مردم تبلور برخواسته از برایند مجموعه استدلال هاست و محور انتخاب استدلال است.

وی در پایان خاطر نشان کرد: در تبلیغات سعی می شود که نگرش را تغییر داده و از طریق نگرش متقاعدسازی انجام شود. ولی این متقاعدسازی براساس شدت و ضعف درگیری طبقه بندی می شود، چرا که خیلی از افراد با این که متقاعد شده و تغییر نگرش می دهند، ولی ممکن است باز هم به فردی که فرد تبلیغ کننده مد نظر دارد، رای ندهند. هم چنین دو جنبه برای انتخاب وجود دارد که یکی از آنها ابزارگری-ارزشی می باشد که به احساس، تعهد و وابسته شدید فرد به یک نظام ارزشی بستگی دارد و دیگری ابزاری وسیله ای است به این ترتیب که فرد با این دید به فرد مورد نظر رای می دهد تا به اهداف خود برسد.