وزیر نفت پای قرارداد غیر قانونی را امضا می‌کند؟/ دوباره «توتال»؛ دوباره «زنگنه»

گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو-محمدعلی امینی، «ظاهراً فاز 11 پارس جنوبی را از همان اول برای توتال خواستگاری کرده بودند» این را استادی که در پروژه‌های مختلف نفتی حضور داشت و نخواست نامش فاش شود بیان کرد. قراردادی که بزرگ‌ترین دستاورد برجام می‌خواندندش حالا بعد از 4 ماه با منتقدان زیادی مواجه است. دولت اما چاره‌ای جز پیش بردن شبانه کار ندارد. به قول استاد از افطار تا سحر کار می‌کنند تا هر طور شده قرارداد، بسته شود. توتال "بدنام" خوب بلد است که چه کند. ازیک‌طرف تمام اطلاعات میدان را گرفته و می‌داند در این شرایط ایران مجبور است با آن‌ها قرارداد ببندد؛ و از طرف دیگر منتظر تصمیم ترامپ درباره تحریم‌های داماتو است. توتال می‌داند فاز 11 و احتمالاً در ادامه آن، گرفتن میدان نفتی آزادگان لقمه چرب و نرمی است؛ اما چون هنوز مبادلات بانکی با ایران مشکل دارد و آمریکا و اتحادیه اروپا هم هرلحظه بهانه می‌آورند حاضر نیست تمام دارایی‌اش را به باد دهد.

بی‌قانونی خطرناک/ دهن‌کجی به مصوبه مجلس چه عواقبی به دنبال دارد؟

مجلس در اصلاحیه مورخ 10/6/1395 در خصوص نحوه نظارت بر انعقاد و اجرای قراردادهای نفتی در ماده 8 صراحتاً از لزوم تصویب متن سند رازداری و محرمانگی در شورای عالی امنیت ملی سخن می‌گوید؛ اما بعد از چند ماه هنوز این اتفاق عملی نشده. بسیج‌های دانشجویی تهران و امیرکبیر در نامه ای به دریابان شمخانی نسبت به این مسئله تذکر می‌دهند. همچنین توکلی در نامه ای خطاب به جهانگیری می‌نویسد: «شما به‌عنوان رئیس ستاد مبارزه با فساد همیشه بر ترجیح پیشگیری بر درمان در مبارزه با فساد تأکید کرده‌اید دیده‌بان شفافیت و عدالت بنا بر وظیفه قانونی و  دینی و ملی خود از جنابعالی مؤکداً می‌خواهد روند امضای غیرقانونی را متوقف فرمایید و مراحل تصویب را سرعت ببخشید.»

نوبخت اما درباره نامه توکلی در گفتگو با خبرگزاری دانشجو گفت: «من فکر نمی کنم هیچ سازمانی نسبت به مصالح ملی از دولت حساس تر باشد!»

مصطفی بهاری زاده کارشناس حقوقی شرکت ملی نفت در توجیهی بی سابقه گفت: «تمام این مراحل اولیه و تصویب سند رازداری و محرمانگی باید انجام‌گرفته باشد تا به مرحله انعقاد قرارداد برسد و تابه‌حال جایی احراز نشده که این کار انجام‌نشده».

نه توان فنی داریم نه توان مالی! توتال بیاید اشتغال ایجاد می‌شود!

گفته‌اند نه پول داریم نه دانش تازه اگر توتال بیاید اشتغال هم ایجاد می‌شود. حسین در رئیس اتحادیه تأمین نیاز صنایع پایین‌دست پتروشیمی در گفت و گو با خبرگزاری دانشجو گفت: "بالاترین میزان اشتغال در صنایع پایین‌دست پتروشیمی اتفاق می‌افتد اگر شما یک هرم در نظر بگیرید، ابتدا در بالاترین بخش هرم، بخش توسعه میادین نفت و گاز قرار دارد. بعدازآن بخش «پایین‌دست نفت» قرار دارد که شامل پالایشگاه‌ها و امثالهم هست. پایین‌تر از آن‌هم عبارت است از بالادست پتروشیمی‌ها؛ و درنهایت در قاعده‌ی هرم صنایع پایین‌دست پتروشیمی قرار دارد." این یعنی بالاترین میزان اشتغال در صنایع پایین‌دست پتروشیمی قابل‌دستیابی است و پایین‌ترین میزان اشتغال در صنایع بالادست نفت اتفاق می‌افتد.

به نظر می‌رسد توان فنی و مالی هم استدلال‌های مناسبی برای واگذاری میادین نفتی به توتال نباشد. یک استاد دانشگاه که نخواست نامش فاش شود در گفتگو با خبرگزاری دانشجو گفت: « 100 درصد ما توان توسعه فاز 11 را داریم. ما فاز 12 را که به‌مراتب سخت‌تر بود توسعه دادیم. می‌گویند ما توان سرمایه‌گذاری نداریم. خب برای چه توان سرمایه‌گذاری ندارید؟ چون نمی‌توانید پول‌های خود را از کشورهای دیگر بگیرید. آن‌ها ازیک‌طرف پول‌های ما را نمی‌گذارند وارد کشور شود ازیک‌طرف دیگر می‌گویند چون شما سرمایه ندارید پس ما باید بیاییم سرمایه‌گذاری کنیم.»

توتال نیاید چه کسی بیاید؟

این را بهاری زاده کارشناسی حقوقی شرکت ملی نفت گفته، اصلاً دعوا از همین‌جا شروع می‌شود. استقلال اولویت دسته چندم وزارت نفت است. واقعیت این است که شرکت‌های داخلی توانستند فاز 12 پارس جنوبی که به‌مراتب سخت‌تر از فاز 11 است ؛ توسعه دهند. یک استاد مرتبط با پروژه‌های نفتی ضمن توضیح این مسئله بیان داشت: «شرکتی که فاز 12 را انجام داد دنبال فاز 11 بود. دولت قبل اعتماد کرد و فازهای مختلف را به شرکت‌های داخلی داد اما این دولت اصلاً حاضر نیست هم‌چین کاری را انجام دهد چون اعتقادی به آن نداشت. متأسفانه فاز 11 را 4 سال تأخیر انداخته‌اند و هزینه‌های زیادی به مملکت وارد کرده‌اند.»

این استاد همچنین با توضیح وضعیت فنی شرکت‌های داخلی تصریح کرد: «در مدل قراردادی مدنظر در فاز 11، سهم داخلی صفر است؛ یعنی شرکت داخلی باید پول بیاورد ولی هیچ سهم اجرایی در پروژه ندارد. حالا باز شرکت‌های خارجی دیگر، همکاری اندکی با شرکت داخلی دارند اما توتال هیچ سهم اجرایی برای داخلی‌ها قائل نشده. پس ازنظر فنی هیچ فایده‌ای برای ما نخواهد داشت. ما نیاز داشتیم برای تکمیل دانش خود جزئیاتی را از شرکت‌های خارجی یاد بگیریم. مثلاً باید در انگیزش چاه نکاتی را یاد می‌گرفتیم. این همان تکنولوژی بود که باید به ما منتقل می‌شد؛ که این‌ها به‌هیچ‌وجه با شرکت‌های داخلی به اشتراک گذاشته نمی‌شود.»

زنگنه می‌خواهد به‌زور هم که شده بزرگ‌ترین دستاورد برجام را به سرانجام برساند. ناز توتال بدنام همه‌جوره توسط مسئولین خریدار دارد حتی به قیمت از بین رفتن منافع ملی. در سکوت شورای عالی امنیت ملی و مجلس شورای اسلامی باید منتظر شو آقای وزیر برای امضای قرارداد باشیم. احتمالاً در آن روز باید چشمانمان را ببندیم و سوابق توتال، این عروس بدکاره را نادیده بگیریم، به آقای وزیر تبریک بگوییم تا برجام و بزرگ‌ترین دستاوردش آزرده‌خاطر نشوند.