وندالیسم پدیده ای اجنماعی و انسانی که هر روز در سطح شهرها، روستاها، و آثار باستانی، باعث نابودی سازه ها ، تخریب و زشت شدن چهره تمدن ها می شود.
گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو- سید محسن طباطبایی: وندال یعنی تخریبگر، یعنی شخصی که به صورت فردی و یا با کمک دیگران اموال عمومی را تخریب میکنند و آسیبهای زیادی را به جامعه وارد میکند. در جامعه شناسی وندال نوعی روحیه بیمارگونه است که با تخریب آگاهانه و ارادی اموال، تاسیسات و سازههای شهری خود را نشان میدهد. اما از نظر روان شناسی دو انگیزه مهم برای رفتار وندالانه اجحاف و بی عدالتی است و برخی صاحبنظران وندالها را دشمنان آشکار جامعه میدانند.
جدا از تعاریف متفاوتی که از این پدیده وجود دارد، منفی بودن، مخرب بودن و ویرانگر بودن، وجه مشترک و معنایی که همگان در مورد وندالیسم به آن اعتقاد دارند. در واقع وندالیسم را میتوان مدلی از بزهکاری در نظر گرفت که به قصد تخریب، صدمه زدن و نابودی اموال عمومی انجام میشود و گرایش به نابودی زیباییها و نابودی و تخریب هر آنچه که زیباست و ممکن است همگان از آن لذت ببرند دارد.
تعریف وندالیسم هر اندازه متنوع و متفاوت باشد یک درد اجتماعی است، یک مدل بزهکاری است و انحرافی است که میتوان گفت: ناشی از ناسازگاری و نارضایتی از شرایط موجود میباشد. به زبان سادهتر یعنی فرد باور دارد که جامعه در حق او اجحاف کرده است و باید با تخریب اموال عمومی عدالت را برقرار کند و سهم خواهی خود را به این شیوه نشان دهد.
احساس درونی بی عدالتی و تقسیم ناعادلانه امکانات، عوامل فرهنگی، ارزشهای درونی افراد، بیکاری، محدویت در دسترسی به امکانات، اوقات فراغت، فاصله طبقاتی، مهاجرت، تسهیلات رفاهی و معیشتی و نبود مهارت و الگوهای درست در زندگی میتواند زمینه را برای بروز رفتارهای وندالی فراهم کند.
در این بین، رسانهها و محیطهای آموزشی میتوانند نقشی برجسته داشته باشند. اگر وندالیسم را یک طبقه رفتاری در نظر بگیریم، همانگونه که در بالا ذکر شد بدون شک این رفتارها دارای علت هایی هستند که باید توسط پژوهشگران و متخصصان شناسایی شوند و تلاش شود برنامه هایی متناسب با آنها در نظر گرفته شود، این برنامهها توسط قانون و قانون گذاران تدوین، مصوب و پشتیبانی شوند، توسط رسانهها ابلاغ و نهادینه سازی شوند و توسط محیطهای آموزشی و نهادهای حمایتی اجراء شوند.
یعنی برای مبارزه با وندالیسم نمیتوان یک نهاد را مسئول دانست بلکه وندالیسم پدیدهای جامعه شناسی، روان شناسی، آسیب شناسی، شهری، انسانی، فرهنگی و تربیتی است که برای مبارزه با آن باید یک همت جمعی بوجود بیاید. تلاش و همت جمعی که نتیجه آن میتواند مانع از ضررهای کلان و تخریبیهای بزرگ برای اموال عمومی، آثار باستانی، فضاهای تفریحی و امکانات رفاهی جامعه باشد و در نهایت یک سود کلان، سرمایهای پایدار، فرهنگی غنی و دغدغهای مشترک شکل میگیرد که جامعه را در مسیر توسعه پایدار و رفاه عمومی قرار خواهد داد.