مدیرعامل سازمان زیباسازی شهرداری تهران روند مرمت و بهسازی ابنیه و ۲۰۰ مجسمه موجود در موزه علی اکبر خان صنعتی را تشریح کرد.
به گزارش گروه اجتماعی خبرگزاری دانشجو، عیسی علیزاده گفت: موزه استاد علی اکبر صنعتی محلی است که این استاد سالها در آن اقدام به ساخت آثار هنری و مجسمه میکرده به طوری که تمام مجسمههای موزه در همان محل و در سالهای حیات این هنرمند ساخته و به دست ایشان نصب شده است.
وی افزود: بسیاری از این آثار به گونهای ساخته شدهاند که به لحاظ ساخت هم به زمین متصل هستند و هم به یکدیگر که از این جهت شرایط ویژهای پیدا کردهاند و با توجه به این که جنس آنها از گچ است، متاسفانه در نگهداری آنها استاندارد خاصی رعایت نشده و در این سالها آسیب جدی به این مجسمهها وارد شده بود و هر لحظه جای این نگرانی وجود داشت که با اندک اتفاقی همه این آثار از میان بروند، همانگونه که مدتها قبل نیز این اتفاق برای برخی دیگر از آثار استاد صنعتی افتاده بود.
وی ادامه داد: در سال ۱۳۸۶ که این موزه تعطیل شد در مراسم بزرگداشت این هنرمند در گالری برگ تعدادی از هنرمندان به رئیس وقت هلال احمر نامهای نوشتند که در قالب یک طرح فوری به وضعیت آثار این موزه رسیدگی و ساختمان آن نیز مرمت شود؛ اما متاسفانه این موضوع تا سه سال قبل مسکوت ماند که پس از آن مدیریت سازمان زیباسازی شهرداری تهران و هلال احمر به توافق رسیدند تا برای مرمت این موزه وارد عمل شوند.
وی تاکید کرد: مرمت این موزه در دو بخش صورت گرفت که یک بخش آن مربوط به ساختمان و یک بخش مربوط به خود آثار بود. در مرمت ساختمان یک مشکل عمده وجود داشت که ساختمان و آثار را به یک میزان تهدید میکرد و آن هم وضعیت رطوبت ساختمان بود که در اقدام نخست باید منشا این رطوبت از بین میرفت که خوشبختانه این اتفاق صورت گرفت.
مدیرعامل سازمان زیباسازی شهرداری تهران با اشاره به اینکه در مرمت ساختمان این بنا، تمام سیستم کابلکشی و قرار دادن آسانسور و همچنین مرمت تعویض و یا ترمیم در و پنجرهها با رعایت استانداردهای بینالمللی صورت گرفته است افزود: کار جدی در بحث نمای ساختمان انجام شد. ما ابتدا به مقاومسازی ساختمان و سپس به مرمت آن پرداختیم و در کنار این مرمت بخش انتهایی موزه را برای دفتر موزه و همچنین احداث کافی شاپ در نظر گرفتیم که خوشبختانه این اتفاق نیز رخ داد.
وی افزود:، اما در بحث مرمت آثار تعدادی تابلوی رنگ و روغن نیز از استاد صنعتی وجود داشت که ما ابتدا به مرمت آنها پرداخته و قابهای جدید را برای آنها در نظر گرفتیم که بیشتر آنها نیز به شدت آسیب دیده بودند. اما مرمت مجسمهها مهمترین و سختترین بخش کار ما بود.
علیزاده افزود: این مجسمهها قابل انتقال نبودند و باید در محل خود موزه مرمت میشدند. متاسفانه بسیاری از این مجسمهها از داخل دچار پوسیدگی شده بودند و هر لحظه احتمال فرسودگی آنها به گونهای که امکان بازسازی آنها وجود نداشته باشد نیز محتمل بود.
وی ادامه داد: به این دلیل که این قضیه اتفاقی حساس و پیچیده بود، استاد حمید شانس را به همراه یک تیم مامور کردیم که کار مرمت را انجام بدهد. خوشبختانه بُعد نجاتبخشی آثار صورت گرفت و ما بعد از مرمت بخشهای از بین رفته، به بازسازی رنگ مجسمهها پرداختیم و برای این بخش و به منظور وفادار ماندن به رنگی که استاد در آثارش انتخاب کرده بود به واسطه اطلاعاتی که از اسناد این هنرمند باقی مانده و یا اطلاعاتی که از زمان حیات این هنرمند داشتیم و پس از مشاوره با خانواده او و برخی از اساتید، مرمت مجسمهها را نیز به پایان رساندیم.
علیزاده تصریح کرد: ما بنا بر یک ضرورت از تمام این مجسمهها به صورت کاملا حرفهای قالبگیری کردیم تا بتوان با مصالح، ماندگاری این مجسمهها را بازسازی کنیم.
وی درباره اهمیت موزه علی اکبر خان صنعتی گفت: از سویی جدای از این که خود استاد صنعتی از پیشکسوتان هنر این مرز و بوم است و آثار او میتواند جلوهای از هنر صد سال اخیر ایران باشد، قرار گرفتن این موزه در منطقه ۱۲ تهران و در قلب گردشگری تهران میتواند موجب رونق گردشگری در این منطقه باشد و از این حیث میطلبد که به عنوان یک میراث ملی و فرهنگی به آن نگاه کرد، فارغ از این که چه نهادی آن را بازگشایی و یا اداره میکند.
مدیرعامل سازمان زیباسازی شهرداری تهران با بیان اینکه بررسی و حفاظت از ارزشهای هر بنا از اصول اولیه هر مرمت برشمرده میشود، گفت: حفاظت و مرمت بنای موزه صنعتی از مواردی است که به علت ارزشهای نهفته در بنا و تاریخ آن، از چند دیدگاه مورد اهمیت و توجه است؛ این بنا علاوه بر ارزشهای تاریخی خود بنا و قرارگیری آن در اطراف میدان امام خمینی (سپه یا توپخانه سابق) به عنوان بخشی از بافت تاریخی و ارزشمند تهران، از معدود بناهایی است که تا کنون پابرجا مانده و تخریبهای تاریخی این میدان را پشت سر گذاشته است.
وی با اشاره به اینکه این بنا به این علت در طرح بهسازی میدان امام خمینی بسیار مورد توجه قرار گرفته است، ادامه داد: شیوه معماری و تزئینات آن که نشان از تاریخ ساخت آن دارد نیز از دیگر دلایل اهمیت این بنا است.
به گفته علیزاده، از دلایل بسیار مهم و ارزشمندی که حفظ این بنا با خود همراه دارد، اختصاص این بنا به آثار استاد صنعتی از سال ۱۳۲۵ تا کنون است. بنایی که نه تنها نگهدارنده آثار استاد است؛ بلکه بخش عظیمی از تاریخ هنر ایران را همراهی کرده و شاهد وقایع تاریخی بسیاری در تاریخ بوده است.
مدیرعامل سازمان زیباسازی شهر تهران با بیان اینکه پس از تصمیم گیری نهایی برای اجرایی شدن عملیات مرمت و استحکام بخشی بنای موزه علی اکبر صنعتی (موزه ۱۳ آبان)، اقدامات لازم از سال ۹۳ در این بنا آغاز شد، گفت: عملیات، پس از تحویل کارگاه و شروع به کار، در چند بخش کار طراحی، محاسبه و اجرا آغاز گردید. در ابتدا، با توجه به اینکه مطالعات آسیب شناسی و شناخت اولیه توسط پیمانکار تهیه شده بود، با استناد به این گزارشها علاوه بر مطالعات و طراحی، انجام امور اولیه لازم برای آماده سازی کارگاه و آغاز عملیات مرمت انجام شد.
وی با اشاره به اینکه شستشوی نما و پاکسازی آن از رنگ، مواد و آلودگیهای پوشاننده نما و مشخص شدن الحاقات یا تغییرات ناهمگون در نما به منظور تصمیم گیری برای مرمتها و تغییرات آتی از جمله اقدامات آغازین بود، افزود: در ادامه لایه برداری و آواربرداری در فضاهای داخلی، دیوارها و کف و آماده سازی برای بررسی بیشتر بنا و آغاز عملیات مرمت صورت گرفت.
مدیرعامل سازمان زیباسازی شهرداری تهران با بیان اینکه جمع آوری تأسیسات موجود در فضای زیرزمین و همکف و آماده سازی برای اجرای عملیات مرمت در این فضا و اجرای سرویسهای بهداشتی و آسانسور انجام شد، ادامه داد: با توجه به تغییر سیستم سرمایش و گرمایش در طرح مرمت این فضا برای اجرای بخشهای جدید، فضایی در نظر گرفته شده است.
وی با تاکید بر اینکه به دلیل لزوم تعبیه سرویس بهداشتی برای موزه، این فضا در طرح مرمت برای اجرای سرویسهای بهداشتی درنظر گرفته شد، گفت: در مرحله بعد به منظور اجرای آسانسور و سرویس بهداشتی معلولین، در همین فضا آلترناتیوهای طراحی ارائه و سپس اجرا شد.
به گفته علیزاده بررسی تغییرات و طرحهای جایگزین اقدامات اولیه سازمان در این بخش بود.
وی با اشاره به اینکه اقدامات انجام شده در این موزه در چند بخش صورت گرفته است، گفت: در بهسازی و مرمت بنای موزه تلاش بر حفظ اصالت اثر بود که در این زمینه موفق عمل کردیم.
به گزارش ایسنا، موزه علی اکبرخان صنعتی در ضلع شمال غربی میدان امام خمینی (ع) واقع شده است و از ۱۴ شهریورماه به صورت رسمی بازگشا شده و میزبان علاقمندان به هنر خواهد بود.