پیام معصومه ابتکار به مناسب سالروز جنبش دانشجویی ۱۶ آذر

شانزدهم آذر نقطه عطف مبارزات آزادی خواهانه، ضد استبدادی و ضد استعماری، ضد امپریالیستی و عدالت جویانه جنبش دانشجویی ایران در حساس ترین نهضت قبل از انقلاب اسلامی بوده است؛ وقتی در سال ۱۳۳۲ و چند ماهی پس از کودتا علیه دکتر محمد مصدق، خون سه شهید اهورایی به خاطر اعتراض به دیدار رسمی ریچارد نیکسون معاون رئیس‌جمهور وقت آمریکا در دانشگاه تهران بر زمین ریخت تا میزان وابستگی و دلدادگی به عمو سام و تسلط و سرکوب مردم ایران در برابر اراده خارجی باشد. 

حالا بیش از ۶ دهه از آن ایام می گذرد و روزگار بازی ها فراوان و مردم ما نقش آفرینی های بسیار داشته اند. با همت و فداکاری مردم و راهبری الهام بخش امام و رهبری، سایه شوم سلطه بیگانه و دخالت قدرت ها از سر ملت رفع شده و مردم به رغم فراز و نشیب های رخ داده، با اصالت بخشیدن به صندوق های رای، سرنوشت خود را با جابجایی مسالمت آمیز قدرت به دست گرفته اند. 

در سال های اخیر نرخ رشد آموزش عالی و تعداد دانشجویان در ایران به بالاترین رتبه ها در دنیا رسیده و ۴/۲ میلیون دانشجوی ایرانی در مقطعی سریع ترین شتاب رشد مقالات را داشته اند. در این میان ۱/۸ میلیون نفر از دانشجویان را زنان و حدود ۲۷ درصد اعضای هیئت علمی را نیز بانوان تشکیل می دهند. 

تراز جهانی مرحوم پروفسور مریم میرزاخانی در حالی نسل جوانان جوینده علم و پیشرفت ایران را نمایندگی می کند که رشته های علوم مهندسی و ریاضی یا STEM به عنوان پیشران اقتصادی مورد توجه قرار گرفته اند و دانشجویان ایرانی به ویژه دختران در STEM پیشرو بوده و سرمایه بزرگی برای ایران به شمار می آیند؛ سرمایه ای که باید در زمینه اشتغال مد نظر قرار گیرد و البته در کنار آن می بایست دوره های فنی و حرفه ای اهمیت لازم را در آموزش عالی به عنوان یک گزینه میان بُر برای اشتغال به دست آوردند.

از سوی دیگر اما نگرانی های موجهی در میان دانشجویان وجود دارد که به عنوان پیش درآمد پویایی، خلاقیت و رشد علمی و فن آوری نباید آنها را نادیده گرفت.

آزادی بیان و پس از بیان از شروط اولیه پویایی و نشاط اجتماعی محسوب می شود. روحیه و انگیزه دانشجویی که با تکیه بر آن بزرگ ترین انقلاب دینی، سیاسی و اقتصادی معاصر رقم خورد و از سوی امام و رهبری به عنوان سرمایه یاد شده است، نباید توسط تفکرات یا عده ای خاص تحدید شود یا آسیب ببیند. 

خوشبختانه در دوران دولت یازدهم و دوازدهم شاهد برگزاری گسترده مراسم روز ۱۶ آذر و فضای بهتر اجتماعی و سیاسی بوده ایم، گرچه موانع و محدودیت هایی هم قابل احصاء باشد. چنانچه ستاره دار شدن و محدودیت برای ادامه تحصیل برخی دانشجویان نگرانی هایی را به وجود آورده که با اطلاع و پی گیری جدی وزیر علوم، تعدادی از این موارد کاهش یافته و روند ستاره زدایی ادامه دارد. 

از طرفی رشد تشکل ها و ارایه مجوز به برخی اتحادیه ها و نشریات دانشجویی، فعالیت های ورزشی، فرهنگی و هنری دانشجویان مورد حمایت قاطع دولت بوده و حاکی از بهبود شرایط عمومی است، در عین حال اما ضرورت توجه به مهارت های زندگی در دانشگاهها، توان افزایی دانشجویان در زمینه های حقوقی،‌ ارتباطی، فضای مجازی، حل و فصل اختلاف و کاهش خشونت، مقابله با آسیب ها، خودمراقبتی، خودشکوفایی و حفاظت از محیط زیست بسیار جدی است. دختر و پسر هر دو برای آینده و زندگی سالم خود نیازمند این رویکرد بوده و هستند. 

با وجود همه کاستی ها از پویایی و شور جنبش دانشجویی کاسته نشده است. حضور موثر و تعیین کننده دانشجویان در انتخابات مجلس و ریاست جمهوری بر کسی پوشیده نیست. دانشگاه زمینه طرح مباحث نظری، نقد و آینده نگری را فراهم کرده و با تضارب آراء و دیدگاهها، افتراق با جریان رقیب و ائتلاف جریان اعتدال و اصلاحات را میسر کرد. 

مقابله فعال با افراط گریی و خشونت داعشی، در بعد نظری و عملی در جریان دانشجویی مشهود بوده و از سوی دیگر دانشجویان در فعالیت داوطلبانه اجتماعی مانند امداد رسانی به مناطق زلزله زده و خدمات خیریه ای به صورتی بسیار امیدوارانه حاضر هستند.  

امروز دانشجویان از موضع عزتمند ایران در برجام و اهمیت تلاش برای تحقق آن و موفقیت های منطقه ای کشور غافل نیستند. مطالبه گری برای اصلاح امور و عدالت جویی و استقلال طلبی حق جریان دانشجویی است و دولت و دستگاههای حاکمیت باید سعه صدر و تسامح برای شنیدن صدا و نقد مشفقانه دانشجو را داشته باشد. 

دانشجویان همواره مراقب نفوذ و دخالت و هدایت جریان های سیاسی بوده و سعی کرده اند استقلال و عزت خود را در مواضع حق مدارانه و انتقاد سازنده و نه تخریب و ملامت تقویت کنند.