به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو؛ نزدیک به یک دهه است که با فرارسیدن فصل سرما، علاوه بر سردی هوا و مشکلات ناشی از آن من‌جمله تامین سوخت و گازطبیعی برای مناطق سردسیر کشور، شهر‌های بزرگ و صنعتی کشور دچار معضل جدی آلودگی مفرط هوا شده اند به طوریکه سال به سال هم بر شدت آلودگی تا مرز بحران افزوده می‌شود، هم تعداد روز‌های آلوده افزایش می‌یابد و هم شهر‌های جدیدی به فهرست شهر‌های آلوده اضافه می‌شوند و ظاهرا این روند سال به سال بدتر و بدتر می‌شود.
تدبیر برای کاهش آلودگی هوا و حذف عوامل آلاینده از محیط زندگی و تنفس مردم اساسی‌ترین کاری است که باید انجام شود؛ ولی متاسفانه سرعت تولید آلودگی و منابع آلاینده همچون خودرو‌ها و صنایع آلاینده اطراف شهر‌های بزرگ و صنعتی آنچنان است که بعید به نظر می‌رسد در کوتاه مدت بتوان تغییر جدی در نوع فناوری خودرو‌ها و صنایع ایجاد کرد.
در طول سال و ایام غیرآلوده، مدیران و مسوولان ذیربط تقریبا در تعطیلی کامل نسبت به موضوع به سر می‌برند و تنها به محض فرا رسیدن اولین روز‌های پایداری هوا و ایجاد آلودگی، بسته به میزان و شدت آلودگی، اقداماتی کاملا از جنس قرص مُسکن را دنبال می‌کنند: هشدار به بیماران قلبی، افراد مسن و کودکان برای عدم خروج از خانه، تعطیلی موقت صنایع آلاینده، زوج و فرد کردن تردد خودرو‌ها از در منازل و توقف فروش طرح روزانه ترافیک و تعطیلی تدریجی مهدکودک‌ها، مدارس و نهایتا دانشگاهها و ادارات دولتی و خصوصی.
اما این تصمیمات مقطعی، غیردقیق و از روی ناچاری به دلیل آنکه از قبل برای مردم قابل برنامه ریزی نیست نمی‌تواند چندان راهگشا باشد؛ تعطیلی مدارس به صورت روزانه اعلام می‌شود و خانواده‌ها و کارمندان از قبل امکان برنامه ریزی برای خروج از شهر و هوای آلوده آن را برای مسافرت چند روزه ندارند؛ ضمن اینکه ادارات و شرکت‌ها نیز نمی‌توانند برنامه حضور کارکنان خود را از قبل برنامه ریزی کنند و براساس نیاز خود به افراد مرخصی یک یا چند روزه برای مسافرت بدهند. نتیجه آن می‌شود که چند روزی مدارس قطره چکانی تعطیل می‌شوند، ولی تقریبا خانواده‌ها و بچه هایشان در هوای آلوده شهر مانده اند و به جای روز‌ها در شب‌ها با خودرو‌های خود به خیابان می‌آیند و آلودگی هوا هم چندان تغییری نمی‌کند.
راه حل میان مدت چیست؟
سازمان هواشناسی می‌تواند با بررسی روند سال‌های گذشته معین کند که در چه روز‌هایی از سال آلودگی هوا به مرز‌های اضطرار، هشدار و بحران می‌رسد که با توجه به تجارب چندسال اخیر احتمالا بازه‌ای یک ماهه در ماه‌های آذر و دیماه مشخص خواهد شد که براساس آن دولت با مجوز مجلس اختیار ساماندهی تعطیلات زمستانی را در کشور داشته باشد که در نتیجه آن، سال تحصیلی ـ. در همه یا بخش‌هایی از کشور ـ. از ابتدای شهریورماه آغاز شود و در عوض، در بازه‌ی زمانی اوج پایداری و آلودگی هوا، دانش آموزان و دانشجویان به تعطیلات زمستانی بروند و خانواده‌ها بتوانند برای این روز‌ها برای مسافرت خود برنامه ریزی کنند و ادارات نیز مانند تعطیلات تابستانه به مدیریت مرخصی کارمندان خود در این یک ماه بپردازند.
مهمترین و اصلی‌ترین نتیجه اجرایی شدن این تصمیم آن است که در روز‌های آلودگی شدید هوا در شهر‌های صنعتی، مردم می‌توانند با برنامه ریزی قبلی به مسافرت بروند تا هم آلودگی تردد خودرو‌ها کمتر شود و هم خود از محیط آلوده فاصله بگیرند و چند روزی را در مناطقی با هوای پاک بگذرانند. اما این تنها تاثیر مدیریت تعطیلات نیست؛ پیش بینی تعطیلات زمستانی برای مردم باعث خواهد شد که مسافرت به مناطق گرمسیر خصوصا سواحل جنوبی کشور رونق بگیرد و عاملی برای توسعه گردشگری و ارتقای اقتصادی آن مناطق شود چراکه در تعطیلات تابستان عمده سفر‌های تفریحی به شمال کشور و بعضا استان‌های سردسیری، چون آذربایجان و اردبیل و مناطق کوهستانی غرب کشور صورت می‌پذیرد و مناطق گرمسیر رونق چندانی ندارند.
با تعطیلی مدارس و دانشگاهها در فصل سرد سال، میزان قابل توجهی از تقاضای سوخت خصوصا گازطبیعی به منظور تامین گرمایش این اماکن در مناطق سردسیر کشور کاهش می‌باید و لذا مدیریت مصرف گازطبیعی نیز از نتایج مهم مدیریت تعطیلات خواهد بود؛ همچنین خطر آتش سوزی مدارس به خاطر وسایل گازسوز ناایمن و آسیب به دانش آموزان لااقل به مدت یکماه کاهش می‌یابد.
البته برای این طرح مانند هر طرح دیگری می‌بایست پس از تدقیق و دیدن جوانب مختلف اجرایی آن، پیوست فرهنگی ـ. اجتماعی دیده شود. لازم است برای مردم فرهنگ سازی شود تا از این فرصت برای مسافرت و دیدن سایر مناطق کشور که معمولا در تابستان نمی‌روند بهره بگیرند. رسانه‌ها باید به کمک بیایند و اطلاع رسانی کنند و دولت نیز باید برای تشویق مردم به مسافرت در زمستان، زیرساخت‌های حداقلی گردشگری در مناطق هدف را فراهم کند و مشوق‌هایی برای این مناطق نظیر کاهش عوارض جاده‌ای آن‌ها یا مالیات هتل‌ها و رستوران‌ها در نظر بگیرد.
لازم به ذکر است که امثال این طرح، گرچه از تصمیمات مقطعی به مراتب بهتر است و مردم تکلیف خود را از قبل می‌دانند، اما تنها برای میان مدت موثر و مفید است و وظیفه مسوولان در بررسی و دنبال کردن راهکار‌های بلندمدت از قیبل آنچه در حوزه فناوری قابل انجام است نباید فراموش شود.
تدبیر برای کاهش آلودگی هوا و حذف عوامل آلاینده از محیط زندگی و تنفس مردم اساسی‌ترین کاری است که باید انجام شود؛ ولی متاسفانه سرعت تولید آلودگی و منابع آلاینده همچون خودرو‌ها و صنایع آلاینده اطراف شهر‌های بزرگ و صنعتی آنچنان است که بعید به نظر می‌رسد در کوتاه مدت بتوان تغییر جدی در نوع فناوری خودرو‌ها و صنایع ایجاد کرد.
در طول سال و ایام غیرآلوده، مدیران و مسوولان ذیربط تقریبا در تعطیلی کامل نسبت به موضوع به سر می‌برند و تنها به محض فرا رسیدن اولین روز‌های پایداری هوا و ایجاد آلودگی، بسته به میزان و شدت آلودگی، اقداماتی کاملا از جنس قرص مُسکن را دنبال می‌کنند: هشدار به بیماران قلبی، افراد مسن و کودکان برای عدم خروج از خانه، تعطیلی موقت صنایع آلاینده، زوج و فرد کردن تردد خودرو‌ها از در منازل و توقف فروش طرح روزانه ترافیک و تعطیلی تدریجی مهدکودک‌ها، مدارس و نهایتا دانشگاهها و ادارات دولتی و خصوصی.
اما این تصمیمات مقطعی، غیردقیق و از روی ناچاری به دلیل آنکه از قبل برای مردم قابل برنامه ریزی نیست نمی‌تواند چندان راهگشا باشد؛ تعطیلی مدارس به صورت روزانه اعلام می‌شود و خانواده‌ها و کارمندان از قبل امکان برنامه ریزی برای خروج از شهر و هوای آلوده آن را برای مسافرت چند روزه ندارند؛ ضمن اینکه ادارات و شرکت‌ها نیز نمی‌توانند برنامه حضور کارکنان خود را از قبل برنامه ریزی کنند و براساس نیاز خود به افراد مرخصی یک یا چند روزه برای مسافرت بدهند. نتیجه آن می‌شود که چند روزی مدارس قطره چکانی تعطیل می‌شوند، ولی تقریبا خانواده‌ها و بچه هایشان در هوای آلوده شهر مانده اند و به جای روز‌ها در شب‌ها با خودرو‌های خود به خیابان می‌آیند و آلودگی هوا هم چندان تغییری نمی‌کند.
راه حل میان مدت چیست؟
سازمان هواشناسی می‌تواند با بررسی روند سال‌های گذشته معین کند که در چه روز‌هایی از سال آلودگی هوا به مرز‌های اضطرار، هشدار و بحران می‌رسد که با توجه به تجارب چندسال اخیر احتمالا بازه‌ای یک ماهه در ماه‌های آذر و دیماه مشخص خواهد شد که براساس آن دولت با مجوز مجلس اختیار ساماندهی تعطیلات زمستانی را در کشور داشته باشد که در نتیجه آن، سال تحصیلی ـ. در همه یا بخش‌هایی از کشور ـ. از ابتدای شهریورماه آغاز شود و در عوض، در بازه‌ی زمانی اوج پایداری و آلودگی هوا، دانش آموزان و دانشجویان به تعطیلات زمستانی بروند و خانواده‌ها بتوانند برای این روز‌ها برای مسافرت خود برنامه ریزی کنند و ادارات نیز مانند تعطیلات تابستانه به مدیریت مرخصی کارمندان خود در این یک ماه بپردازند.
مهمترین و اصلی‌ترین نتیجه اجرایی شدن این تصمیم آن است که در روز‌های آلودگی شدید هوا در شهر‌های صنعتی، مردم می‌توانند با برنامه ریزی قبلی به مسافرت بروند تا هم آلودگی تردد خودرو‌ها کمتر شود و هم خود از محیط آلوده فاصله بگیرند و چند روزی را در مناطقی با هوای پاک بگذرانند. اما این تنها تاثیر مدیریت تعطیلات نیست؛ پیش بینی تعطیلات زمستانی برای مردم باعث خواهد شد که مسافرت به مناطق گرمسیر خصوصا سواحل جنوبی کشور رونق بگیرد و عاملی برای توسعه گردشگری و ارتقای اقتصادی آن مناطق شود چراکه در تعطیلات تابستان عمده سفر‌های تفریحی به شمال کشور و بعضا استان‌های سردسیری، چون آذربایجان و اردبیل و مناطق کوهستانی غرب کشور صورت می‌پذیرد و مناطق گرمسیر رونق چندانی ندارند.
با تعطیلی مدارس و دانشگاهها در فصل سرد سال، میزان قابل توجهی از تقاضای سوخت خصوصا گازطبیعی به منظور تامین گرمایش این اماکن در مناطق سردسیر کشور کاهش می‌باید و لذا مدیریت مصرف گازطبیعی نیز از نتایج مهم مدیریت تعطیلات خواهد بود؛ همچنین خطر آتش سوزی مدارس به خاطر وسایل گازسوز ناایمن و آسیب به دانش آموزان لااقل به مدت یکماه کاهش می‌یابد.
البته برای این طرح مانند هر طرح دیگری می‌بایست پس از تدقیق و دیدن جوانب مختلف اجرایی آن، پیوست فرهنگی ـ. اجتماعی دیده شود. لازم است برای مردم فرهنگ سازی شود تا از این فرصت برای مسافرت و دیدن سایر مناطق کشور که معمولا در تابستان نمی‌روند بهره بگیرند. رسانه‌ها باید به کمک بیایند و اطلاع رسانی کنند و دولت نیز باید برای تشویق مردم به مسافرت در زمستان، زیرساخت‌های حداقلی گردشگری در مناطق هدف را فراهم کند و مشوق‌هایی برای این مناطق نظیر کاهش عوارض جاده‌ای آن‌ها یا مالیات هتل‌ها و رستوران‌ها در نظر بگیرد.
لازم به ذکر است که امثال این طرح، گرچه از تصمیمات مقطعی به مراتب بهتر است و مردم تکلیف خود را از قبل می‌دانند، اما تنها برای میان مدت موثر و مفید است و وظیفه مسوولان در بررسی و دنبال کردن راهکار‌های بلندمدت از قیبل آنچه در حوزه فناوری قابل انجام است نباید فراموش شود.
ارسال نظرات