نایل فرگوسن:
گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، نایل فرگوسن، جانشین کسینجر استراتژیست ارشد آمریکا در ویدیویی کوتاه با نقد جدی دو مکتب اقتصادی مدرن و راهکار‌هایی پیشنهادی آنها برای ایجاد ثبات در اقتصاد، در نهایت به این نتیجه می‌رسد عامل اصلی بحران اقتصادی امروز، اقتصاد‌دان‌های احمق هستند. این فیلم را در زیر ببینید.
نایل فرگوسن[۱] استاد تاریخ و اقتصاد دانشگاه هاروارد با توجه به گرایشاتش به حزب جمهوری‌خواه سعی کرده در یک ویدیو، سیاست‌های اقتصادی دولت اوباما را که بعد از بحران مالی- اقتصادی ۲۰۰۷ وضع شدند به نقد بکشد. در این حین توضیح خوبی در مورد راهکارهای مختلفی که دو مکتب اصلی اکانامی، یعنی مکتب نئوکلاسیک فریدمنی و مکتب نئوکینزی ارائه می‌دهند مطرح می‌کند و دلیل ناکارآمدی آنها را شرح می‌دهد.
او معتقد است که با اوج‌گیری بحران سال ۲۰۰۸، اقتصاددان‌هایی که از پیش‌بینی این بحران بزرگ عاجز بودند، شروع به پیچیدن نسخه‌های مختلفی برای درمان آن کردند. نسخه‌های تجویزی آنها عمدتاً بر اساس دو دیدگاه رایج در اقتصاد بود. طرافداران مکتب فریدمن سعی کردند فدرال رزرو (بانک مرکزی آمریکا) را به سمت تزریق نقدینگی و چاپ پول سوق بدهند و کینزین‌ها سعی داشتند دولت را متقاعد کنند تا کاهش تقاضای بخش خصوصی را با دادن وام‌های بزرگی که در پروژه‌های عمومی هزینه می‌شوند، جبران کند.
باراک اوباما برای مقابله با این بحران به توصیه‌های طرفداران هر دو مکتب عمل کرد. فدرال رزرو پایه پولی[۲] را تقریبا تا سه برابر افزایش داد و خزانه‌داری کسری بودجه را معادل ده درصد تولید ناخالص داخلی نگه داشت. البته این قبیل کارها که حکم مُسَکِن را برای اقتصاد رو به زوال ایالات متحده داشت، توانستند از وقوع یک بحران سریع جلوگیری کنند امّا از ایجاد یک وضعیت پایدار در اقتصاد آمریکا عاجز بودند و جلوی رشد آن را گرفتند.
فرگوسن استدلال می‌کند همان‌گونه که ژنرال‌ها در حال رهبری جنگ قبلی هستند، اقتصاددانان هم در حال ارائه‌ی راه‌کار برای بحران‌های قبلی هستند. امروز کشورها به لحاظ مالی و اقتصادی یک‌پارچه و به هم پیوسته شده‌اند و تزریق نقدینگی در کشور آمریکا تنها در محدوده مرزهای این کشور باقی نمی‌ماند بلکه اثر خود را در کل اقتصاد جهان می‌گذارد.
از دید او به جای عمل کردن به راهکارهای کینز که برای علاج بحران بزرگ در سال ۱۹۳۰ تجویز شده‌اند، باید نظام پیچیده و ناکارآمد مالیاتی آمریکا برای افزایش انگیزه بخش خصوصی اصلاح شود؛ و به جای این‌که دولت برای از بین بردن رکود به عرصه معیشت وارد شود، مردم اقتصاد را از رکود بیرون بکشند.
او در نهایت به این نتیجه می‌رسد که عامل اصلی بحران اقتصادی امروز، اقتصاد‌دان‌های احمق هستند و تئوری‌هایشان دیگر کارآمد نیست.
لازم به ذکر است نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه‌ی دولت یازدهم در برنامه گفتگوی ویژه خبری در نوروز 1395، الگوی اقتصادی دولت را کتاب امنیت ملی و نظام‌های اقتصادی ایران نوشته حسن روحانی معرفی کرد. این کتاب با همکاری مسعود نیلی از دانشگاه شریف، نهاوندیان و محمدباقر نوبخت نوشته شده است. کتابی که مدل اقتصادی مناسب جمهوری اسلامی ایران را نه مبتنی بر قرآن و قوانین اقتصادی امام خمینی (ره) در قانون اساسی، بلکه الگوی اقتصادی نئوکینزین‌ها معرفی می کند، همان نظریاتی که به گفته نایل فرگوسن اقتصاد غرب را به بحران کشانده است.
پی نوشت:
[۱] Niall ferguson – http://en.wikipedia.org/wiki/Niall_Ferguson
[۲] پایه‌ی پولی Monetary base شامل کل نقدینگی در گردش در آن کشور به علاوه‌ی بخشی از ذخایر بانک‌های تجاری است که نزد بانک مرکزی نگه‌داری می‌شود.بانک‌های مرکزی با افزایش پایه‌ی پولی می‌توانند به سرعت و در مقدار گسترده، حجم پول در گردش را افزایش دهند.
ارسال نظرات