با توجه به نزدیک شدن زمان عرضه اولیه شرکت نفت دولتی آرامکو عربستان، به نظر میرسد سعودیها در حال برنامهریزی برای تکان دادن بازار نفت و بالا بردن قیمتها هستند.
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، به نقل از راشاتودی، محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان، در تلاش است تا طرح موسوم به چشمانداز ۲۰۳۰ را در این کشور اجرایی کند. در قالب این طرح ساختار سیاسی و اقتصادی عربستان شدیداً تغییر خواهد کرد و سعودیها مدعی هستند با اجرای چشمانداز ۲۰۳۰، وابستگی عربستان به پول نفت شدیداً کاهش خواهد یافت.
عربستان قصد دارد از محل فروش داراییهای خود، حجم منابع مالی صندوق ثروت ملی این کشور را به ۲ هزار میلیارد دلار افزایش داده و با سرمایهگذاری این منابع مالی در پروژههای مختلف داخلی و خارجی این کشور وابستگی خود به صادرات نفت در تأمین بودجه را کاهش دهد.
بخش قابل توجهی از برنامه سعودیها برای تأمین منابع مالی صندوق ثروت ملی این کشور قرار است از طریق عرضه اولیه سهام شرکت بزرگ نفتی دولتی آرامکو این کشور تأمین شود. به همین دلیل ریاض هماکنون نیاز دارد تا قیمت نفت را به بالاترین حد ممکن برساند.
سعودیها میخواهند به هر قیمتی و حتی به قیمت ایجاد کمبود عرضه در بازار قیمت نفت را بالا برده تا بتوانند ارزش سهام آرامکو را افزایش دهند.
پیشتر سعودیها مدعی بودند که شرکت آرامکو ۲ هزار میلیارد دلار ارزش دارد و در اولین اقدام با عرضه اولیه ۵ درصد از سهام این شرکت، ۱۰۰ میلیارد دلار منبع مالی به دست خواهند آورد، اما این ادعای سعودیها از سوی بسیاری از کارشناسان مورد تشکیک قرار گرفت. این کارشناسان بر این باورند که با توجه به سقوط قیمت نفت در بازار جهانی، ارزش شرکت آرامکو بسیار پایینتر از میزان موردادعای سعودیهاست.
گرند اسمیت، کارشناس بلومبرگ میگوید: عربستان تأثیرگذارترین عضو اوپک بر قیمت نفت است و هماکنون موضع سعودیها در قبال قیمت نفت تغییر کرده است. تا پیش از این، این کشور در برابر فشار دیگر کشورها نظیر ایران و ونزوئلا در بالا بردن قیمت نفت مقاومت میکرد، اما هماکنون به شدت در بالا بردن قیمت نفت در بازار جهانی تا بالاترین حد ممکن متمرکز شده است و تنها دلیل آن عرضه اولیه سهام آرامکوست.
در حال حاضر ابهامات زیادی در مورد عرضه اولیه آرامکو وجود دارد که از جمله آنها محل دقیق عرضه اولیه این شرکت است و برخی بر این باورند که احتمالاً سعودیها به جای عرضه عمومی سهام این شرکت نفتی ۵ درصد نخست عرضه آن را به بخش خصوصی بدون عرضه در بورس واگذار کنند.
عرضه سهام آرامکو با قیمت بالا مبنای اجرای چشمانداز ۲۰۳۰ دولت عربستان بوده و برای آنها بسیار بااهمیت است. در حالی که تحلیلگران به شدت با ارزش اعلامشده از سوی سعودیها برای آرامکو مخالف هستند، اما واضح است هر چقدر این کشور بتواند قیمت نفت را بالا ببرد، ارزش سهام آرامکو نیز افزایش خواهد یافت.
افزایش تولید نفت آمریکا باعث شده است علیرغم پایبندی کشورهای اوپک به توافق کاهش عرضه نفت، قیمت این حامل انرژی طی هفتههای گذشته روندی نسبتاً نزولی را طی کند.
از سوی دیگر حجم نفت انبارشده کشورهای عضو سازمان همکاری اقتصادی و توسعه به متوسط ۵ سال آن نزدیک شده، اما هنوز قیمت نفت افزایش نمییابد. درواقع برخی تحلیلگران بر این باورند که نزول نسبی قیمت نفت طی هفتههای گذشته شروعی بر کاهش بیشتر قیمت نفت در بازار است که این مسئله اصلاً تا پیش از عرضه اولیه آرامکو مطلوب سعودیها نیست.
نهتنها کاهش قیمت نفت در ماههای آینده مطلوب عربستان نیست، بلکه این کشور میخواهد قیمت نفت را حداقل در میانمدت بالا نگه دارد تا عرضه اولیه آرامکو موفقیتآمیز باشد؛ بنابراین وزیر نفت این کشور وارد عمل شد و از تغییر موضع این کشور در قبال قیمت نفت خبر داده است.
راههای مختلفی برای بالا بردن قیمت نفت در بازار جهانی در برابر سعودیها وجود دارد که از جمله آنها میتوان به تشدید تنشهای ژئوپلتیکی در منطقه اشاره کرد. تحرکات تأییدنشده اخیر سعودیها در نزدیک شدن به رژیم صهیونیستی برای مقابله نفوذ روزافزون ایران در منطقه و اتفاقات هفتههای گذشته در سوریه میتواند بخشی از این طرح سعودیها برای بالا بردن قیمت نفت باشد؛ چراکه بازار نفت هرگز از این اتفاقات چشمپوشی نمیکند.
یکی دیگر از عوامل تأثیرگذار بر قیمت نفت حجم تقاضاست.
به نظر میرسد یک بار دیگر سعودیها آمادهاند تا هر کاری برای بالا بردن قیمت نفت نیاز است، انجام دهند. باید دید با توجه به پیچیده بودن شرایط بازار نفت آیا سعودیها میتوانند به هدف خود در این زمینه دست یابند.