حاشيههاي بسته شدن سايت ثبت سفارش براي واردات خودرو همچنان ادامه دارد و هنوز هم خبرهاي مختلفي درباره تخلفات صورت گرفته در آن زمان در رسانهها منتشر ميشود.
به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، مسئولان وزارت صنعت، معدن و تجارت و سازمان توسعه تجارت دلیل اصلی بسته شدن چندماهه سایت ثبت سفارش را بروز رسانی و اصلاح دستورالعملهای موجود برای واردات خودرو عنوان میکنند، اتفاقی سرانجام پس از حدود شش ماه با ابلاغ تعرفههای جدید اجرایی شد. از طرف دیگر گروهی از واردکنندگان خودرو بسته شدن سایت ثبت سفارش در طول سال را عامل ضرر و زیان کلان خود میدانند.
اما این تمام ماجرا نیست؛ طی هفتههای گذشته برخی کارشناسان و نمایندگان مجلس درباره رانتهای ایجاد شده در زمان بسته شدن سایت ثبت سفارش صحبتهایی را مطرح میکنند؛ ادعاهایی که براساس آنها گروهی در زمان بسته بودن سامانه ثبت سفارش همچنان مشغول ثبت درخواست و واردات خودرو به کشور بودهاند و از این طریق سودهای میلیاردی به جیب زدهاند. این در حالی است که شرکتهای واردکننده خودرو تصمیمات سلیقهای و تغییرات در دستورالعملهای مرتبط با حوزه واردات خودرو را یکی از مهمترین دلایل ایجاد رانت در این بخش معرفی میکنند.
تخلف بزرگ در سایت ثبت سفارش خبر اینکه برخی در زمان بسته بودن سایت ثبت سفارش همچنان مشغول ثبت درخواست واردات خودرو به کشور بودهاند را بهرام پارسایی، دبیر کمیته اقتصادی کمیسیون اصل ۹۰ قانون اساسی مجلس اعلام کرده است. پارسایی در صحبتهای خود اعلام کرده که در ماههایی که امکان ثبت سفارش برای واردات خودرو فراهم نبود، با استفاده از رانت و در تخلفی آشکار برای حدود ۱۹ هزار خودرو گواهی ثبت سفارش صادر گردیده و چند هزار دستگاه از گمرک ترخیص شده است.
این نماینده مجلس ادامه داد: این نگرانی وجود دارد که افرادی که خارج از زمان قانونی ثبت سفارش کردهاند با توجه به نبود شفافیت یا امنیت سیستم بتوانند تاریخ ثبت سفارش را عوض و از تاریخ غیرقانونی خارج کنند. وی اضافه کرد: مسئله مهمتر، رای دیوان عدالت اداری در زمینه توقف مصوبه جدید دولت و برگشت به مصوبه قبلی در زمینه عوارض و تعرفه واردات خودرو است که امروز در این جلسه مورد بحث قرار گرفت و کاملا تفهیم شد که رای دستور موقت لازمالاجراست.
موضوع ترخیص خودروهای در گمرک مانده یکی از موضوعاتی است که هنوز هم مورد توجه مسئولان قرار دارد. بعد از گذشت نزدیک به سه ماه از تصویب دستورالعمل واردات خودرو از سوی هیات دولت، بالاخره یکشنبه گذشته خودروهای موجود در گمرکات که پیش از توقف ثبتسفارش وارد کشور شده بودند، تعیین تکلیف شدند. بلاتکلیفی خودروهای در گمرک مانده، و عدم تصمیمگیری دولت در مورد خودروهای مذکور در سه ماه گذشته منجر به اعتراض بسیاری از واردکنندگان نسبت به سیاستگذاری مسوولان صنعتی در حوزه واردات خودرو شد.
ریشه رانت در تصمیمات سلیقهای است در همین ارتباط کوروش مرشد سلوک، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو در گفتگو با خبرنگار روزنامه «تجارت» با بیان اینکه تصمیمات سلیقهای در دولت، موجب ایجاد رانت و فساد بیشتر میشود، گفت: متاسفانه امروز قانون فقط برای واردکنندگان رسمیاجرا میشود و در نهایت دلالها از این وضعیت سود میبرند. این فعال حوزه واردات خودرو به کشور همچنین درخصوص ممنوعیت ثبت سفارش با دلار و تاثیر آن بر روی خودروهای وارداتی گفت: ما پیش از این وارداتی از آمریکا نداشتیم که بخواهد خودروهای آمریکایی را تحت تاثیر قرار دهد، اما این کار غلط است و دود آن در نهایت به چشم مصرف کننده میرود.
مرشد سلوک در ادامه اضافه کرد: تا پیش از این ما فقط باید با نوسان دلار کنار میآمدیم و برای آن برنامهریزی میکردیم، اما امروز نوسان یک ارز دیگر هم به محاسبات ما وارد میشود و همین امر باعث میشود هزینه واردات افزایش پیدا کند زیرا برخی برندها محاسبه خود را فقط با دلار انجام میدهند و هزینه تبدیل آن به عهده خریدار است. وی ادامه داد: این تصمیم نشان از این دارد که ما وضعیت فعلی مردم را به مصلحت آنها ترجیح میدهیم که این امر در دراز مدت به ضرر آنها خواهد بود. حاکمیت بایستی برای تغییر این وضعیت تغییرات اساسی در کشور ایجاد کند که اولین آن تغییر ساختار دولت است.
دبیر انجمن واردکنندگان خودرو ادامه داد: شعار چابکسازی و کوچکسازی دولت همیشه سر زبان مسئولین است، اما در عمل میبینیم که دولت هر روز بزرگتر میشود و تصمیمات سلیقهای اعمال میشود که در نتیجه رانت و فساد بیشتر میشود. مرشد سلوک با اشاره به وضعیت اخیر فعالان این حوزه گفت: واردات خودرو در این ایام که بهترین وقت برای کار است به یک چهارم کاهش داشته و با تصمیم اخیر بانک مرکزی مبنی بر ممنوعیت ثبت سفارش کالا با دلار این روند شدت بیشتری به خود خواهد گرفت و برای فعالان و استفادهکنندگان از این خودروها نیز پیامد منفی خواهد داشت. وی گفت: متاسفانه امروز قانون فقط برای واردکنندگان رسمیاجرا میشود و در نهایت دلالها از این وضعیت سود میبرند.
واردات خودرو از ۷۰ هزار دستگاه گذشت گمرک ایران با انتشار جدیدترین آمار از واردات انواع خودروی سواری در سالجاری اعلام کرد: واردات خودرو تا روز دوشنبه هفته جاری به ۷۰ هزار و ۴۷۳ دستگاه رسیده است. براساس این گزارش ارزش خودروهای وارداتی هم در سالجاری طبق اطلاعات ثبت شده در سامانه جامع گمرکی و پنجره واحد تجارت فرامرزی گمرک تا روز دوشنبه به رقم یک میلیارد و ۸۵۳ میلیون دلار رسید. گمرک ایران با ایجاد بزرگترین بانک اطلاعات خودروهای وارداتی، اطلاعات کامل مجوزهای صادر شده از جمله مجوز ثبت سفارش را ثبت کرده و جزئیترین اطلاعات واردات خودرو از ابتدای سالجاری تاکنون در بزرگترین بانک اطلاعات خودروهای وارداتی گمرک قابل بهرهبرداری است.
بر این اساس اطلاعات کامل خودروهای ترخیص شده از گمرکات از طریق سامانه جامع گمرکی و پنجره واحد تجارت فرامرزی در بانک اطلاعاتی گمرک ذخیرهسازی شده و کاملا شفاف و روشن در دسترس است. تمامیخودروهای وارداتی از ابتدای سال جاری تاکنون مجوز ثبت سفارش سازمان توسعه تجارت را دارند و مشخصات کامل این خودروها در سامانه جامع گمرکی و پنجره تجارت فرامرزی گمرک ثبت شده است. براساس اعلام گمرک ایران، امکان ترخیص حتی یک دستگاه خودرو بدون اخذ مجوز ثبت سفارش سازمان توسعه تجارت از گمرک وجود ندارد و گمرکات کشور صرفا پس از دریافت مجوز ثبت سفارش اقدام به انجام تشریفات گمرکی ترخیص خودرو میکنند. گمرک ایران همچنین اعلام کرد که این سازمان متولی صدور مجوز ثبت سفارش و سایر مجوزهای واردات کالا به کشور نیست و وفق مقررات صادرات و واردات، گمرک صرفا مجری مقررات تجارت خارجی و تغییرات تعرفهای است که از سوی سازمان توسعه تجارت جهت اجرا به گمرک ابلاغ میشود.