اوضاع اقتصادی کشور بر فعالیت صندوق‌های پژوهش و فناوری اثرگذار است/ شرکت‌های حوزه نفت‌ و گاز در صدر دریافت ضمانت‌نامه

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، محیامعصومی- قرار گرفتن در دورانی که هر روز آوایی تازه درباره شرکت‌های فناور و دانش‌بنیان شنیده می‌شود این نکته حائز اهمیت است که بدون شک این شرکت‌ها برای رشد و رسیدن به مرحله‌ای خاص از چرخه عمر خود به حمایت نیاز دارند.

توجه به این نکته باعث شد تا در چند سال اخیر عموما در دل دانشگاه‌ها صندوق‌های حمایتی رشد کنند و وظیفه حمایت از شرکت‌های دانش بنیان را برعهده بگیرند. درواقع صندوق‌ها در زمینه ارائه خدمات بانکی و مالی با شرایط ویژه این نوع شرکت‌ها را حمایت می‌کند.

«صندوق پژوهش و فناوری توسعه صادرات شریف» با همکاری دانشگاه صنعتی شریف و بانک توسعه صادرت ایران از سال ۱۳۸۹ تاکنون بعنوان صندوق غیردولتی پژوهش و فناوری برای ایجاد زمینه‌های مشارکت و سرمایه‌گذاری بخش غیردولتی و حمایت کمی و کیفی از فعالیت‌های پژوهشی، کاربردی، توسعه ای، فناوری و همچنین ارائه خدمات مالی ویژه و منحصربه‌فرد به کارآفرینان متخصص و نوآوران تاسیس شده است.

عمده فعالیت در صندوق پژوهش و فناوری شریف ارائه خدمت صدورانواع ضمانت‌نامه، اعطای تسهیلات و سرمایه‌گذاری ریسک پذیر (بحث مورد توجه و استقبال چند سال اخیر) به شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور است. بر همین اساس تصمیم گرفتیم تا با امین رئیسی مدیر ارتباط با مشتری صندوق پژوهش و فناوری توسعه صادرات شریف گفتگوی جامعی را درباره فعالیت‌ها و نحوه حمایت آن‌ها از شرکت‌های دانش‌بنیان داشته باشیم.

صندوق پژوهش و فناوری شریف تاکنون به چه تعداد شرکت دانش‌بنیان تسهیلات ارائه کرده است؟
حدود ۳ هزار شرکت دانش‌بنیان در کشور فعالیت دارند که ۵۰ درصد آن‌ها نوپا و مابقی در صنعت حرفی را برای گفتن دارند، از این تعداد شرکت دانش‌بنیان، واحد ارزیابی صندوق حدود ۵۰۰ پرونده را بررسی کرده است.

در جریان بودن اقتصاد باعث می‌شود تا صنعتگر یا شرکت‌ها هنگام دریافت پروژه به ما مراجعه کنند و با توضیح قرارداد‌های خود درخواست خدمات ضمانت‌نامه‌ای دهند. برای آنکه پروژه‌ای در جریان باشد نیاز به نقدینگی وجود دارد و شرکت‌هایی که قرار است این نقدینگی را تامین کنند اولویت را به صنعتگران و شرکت‌هایی می‌دهند که زودتر درخواست داده باشند.

درصورتی که اوضاع اقتصادی کشور در بن‌بست قرار گیرد و شرکت‌ها فعالیت کمتری داشته باشند بالطبع تعداد مراجعه‌کنندگان ما هم کاهش پیدا می‌کند.

 

معمولا چه نوع شرکت‌های دانش‌بنیانی برای دریافت تسهیلات اقدام می‌کنند؟
اینگونه نیست که تنها شرکت‌هایی که اوضاع مالی مناسبی ندارند برای اخذ تسهیلات به ما مراجعه کنند و اتفاقا برعکس، شرکت‌های درجریان و نیازمند گردش و نقدینگی به ما درخواست می‌دهند. البته صندوق به شرکت‌هایی که پیشینه خوبی ندارند یا مورد تایید نباشند، منابع تزریق نمی‌کند چرا که ارائه تسهیلات به آن‌ها را نوعی هدر رفت بیت‌المال می‌داند.

طی چند سال خدمات دهی، به جرات می‌توانیم بگوییم تاکنون حتی یک مورد هم نبوده است که شرکت دانش‌بنیان تسهیلات دریافتی خود را برنگرداند البته تاخیر در پرداخت وجود داشته، اما به گونه‌ای نبوده است که اصلا پرداخت نشود و مشتری از مجموعه خارج گردد چرا که از ابتدای کار بررسی‌های فنی و مالی به صورت دقیق انجام می‌شود.

درحقیقت تیم ارزیابی ما سعی کرده است گستره ارزیابی‌اش آن قدر دقیق و سریع باشد که شرکت‌ها در بحث گرفتن خدمات آسیبی نبینند.

ضمانت‌های دریافتی از سوی صندوق‌های پژوهش و فناوری به چه شکل است؟
بسته به نوع خدماتی که یک شرکت تقاضا می‌کند، نوع اخذ ضمانت‌نامه از شرکت‌های دانش‌بنیان و واحد‌های فناور متفاوت است.

در صندوق پژوهش و فناوری شریف روال به این صورت است که تا حد اعتباری شرکت با چک و سفته ضمانت‌نامه می‌دهیم یعنی واحد ارزیابی صندوق اعتباری شریف، حد اعتباری شرکت را (براساس شاخصه‌های از پیش تعیین شده) بنا به درخواست خود آن‌ها تعیین می‌کند و مطابق آن ضمانت‌نامه ارائه می‌شود.

نیاز شرکت دانش‌بنیان اگر بیشتر از حد اعتباری تعیین شده باشد، چه می‌شود؟
اگر درخواست بیشتر از حد اعتباری موجود باشد، کمیته فنی صندوق، تضمین‌های سخت‌تری را از شرکت درخواست‌کننده می‌گیرد تا سرمایه دوباره در چرخه کار مجموعه جریان داشته باشد. مسلما اگر منابع صندوق حمایتی خالی شود پویایی مجموعه‌هایی همچون ما از میان می‌رود بنابراین اولویت ما دقت در ارزیابی‌ها است و سعی می‌کنیم حد اعتباری به گونه‌ای تعیین شود که شرکت‌ها به حمایت‌های بیشتری نیاز نداشته باشند.

لازم به ذکر است که حد اعتباری شرکت‌ها سالانه ارزیابی و بازنگری می‌شود.

آیا تنها شرکت‌های دانش بنیان دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف می‌توانند از خدمات صندوق پژوهش و فناوری شریف بهره بگیرند؟
هر چند صندوق توسعه شریف با هدف و دغدغه حمایت و پشتیبانی از کسب‌وکار‌های دانشجویان و فارغ التحصیلان دانشگاه شریف راه‌اندازی و رشد کرده است، اما این امر محدودیت نمی‌آورد. از ۵۰۰ شرکت دانش‌بنیان حمایت شده، تنها حدود ۶۰ شرکت برای دانشگاه صنعتی شریف بودند بنابراین این گونه نیست که حمایت‌های صندوق پژوهش و فناوری فقط مختص به یک دانشگاه باشد چرا که این امر نه تنها برای مجموعه صرفه اقتصادی ندارد بلکه تعداد این صندوق‌ها هم زیاد نیست که شرکت‌های دانش‌بنیان هر دانشگاهی به صندوق همان دانشگاه مراجعه کنند.

صندوق پژوهش و فناوری شریف تاکنون شرکت‌های دانش‌بنیانی از دانشگاه‌های کردستان و بوشهر را نیز حمایت کرده است.

یک شرکت دانش بنیان می‌تواند از چند صندوق پژوهش و فناوری دریافت‌های حمایتی داشته باشد البته تمامی صندوق‌ها پس از بررسی کامل شرکت درخواست دهنده برای ارائه تسهیلات به آن‌ها اقدام می‌کنند تا جلوی برخی سوءاستفاده‌ها از امکانات و تسهیلات گرفته شود.

درواقع کار ارزیابی شرکت‌هایی که از صندوق‌های مختلفی حمایت دریافت کرده باشد با دقت بیشتری انجام می‌شود. اما درحال کلی محدودیتی برای اخذ حمایت از صندوق‌های پژوهش و فناوری وجود ندارد.

شرکت‌های دانش‌بنیان بیشتر در چه حوزه‌هایی برای دریافت تسهیلات به شما مراجعه کرده‌اند؟
به طور کلی تاکنون شرکت‌های حوزه‌های IT و ICT بیشترین تعداد مراجعه را به صندوق پژوهش و فناوری شریف داشته‌اند البته برای دریافت تسهیلات ریالی شرکت‌های دارویی بیشتر به ما مراجعه کردند.

این آمار در حالی است که در زمینه ارائه ضمانت‌نامه قدری متفاوت هستیم و شرکت‌های حوزه نفت گاز و پتروشیمی هم از لحاظ تعداد و هم از لحاظ ریالی در صدر مراجعات برای دریافت ضمانت‌نامه قرار دارند چراکه عمده قرارداد‌های کشور در بحث انرژی به خصوص نفت و گاز است.