نوسازی مسکن روستایی با استفاده از اقساط بازگشتی مسکن مهر

 به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، براساس گزارش سازمان برنامه و بودجه، بهسازی و نوسازی واحد‌های غیرمقاوم مسکن روستایی یکی از موضوعاتی است که در سال‌های اخیر علیرغم تمام تلاش‌های بنیاد مسکن به دلیل برخی مشکلات مورد بی مهری قرار گرفته است؛ بنابراین گزارش، در بند «ب» ماده ۵۹ قانون برنامه ششم توسعه آمده است: «دولت موظف است به منظور کاهش آسیب‌پذیری سکونتگاه‌های روستایی (با هدف بهسازی و نوسازی مسکن روستایی) و همچنین تأمین مسکن برای اقشار کم‌درآمد شهری (در شهر‌های کوچک) منابع مالی و تسهیلات ارزان‌قیمت و زمین مورد نیاز را در قالب بودجه سنواتی در طول اجرای قانون برنامه تأمین و اقدامات ذیل را از طریق بنیاد مسکن انقلاب اسلامی به‌عمل‌آورد: بهسازی و نوسازی سالانه حداقل ۲۰۰ هزار واحد مسکونی روستایی با پرداخت تسهیلات ارزان‌قیمت با کارمزد پنج درصد (۵%) و تأمین مابه‌التفاوت سود تسهیلات برای دوران مشارکت مدنی و فروش اقساطی».

با این وجود و مطابق با گزارش سازمان برنامه و بودجه، میزان عملکرد بنیاد مسکن انقلاب اسلامی در زمینه بهسازی و نوسازی واحد‌های غیرمقاوم روستایی در سال ۹۶، تنها  ۷۰ هزار واحد مسکونی بوده است، یعنی صرفا ۳۵ درصد از هدف کمی درنظر گرفته شده برای این بخش (۲۰۰ هزار واحد مسکونی مطابق با بند ب. ماده ۵۹ قانون برنامه ششم توسعه) محقق شده است.

جالب است بدانیم مجموع واحد‌های روستایی که در چهار سال اول دولت روحانی مورد بهسازی و نوسازی قرار گرفت کمتر از ۲۰۰ هزار واحد بود. این عملکرد با توجه به حوادث طبیعی که هر ساله در کشور رخ می‌دهد و میزان تلفات جانی و مالی روستاییان، به هیچ وجه قابل قبول نیست.

در لایحه بودجه ۹۸ به صورت مستقیم به مسکن روستایی اشاره نشده است. تنها در قالب بند «ب» تبصره ۸ لایحه بودجه، به صورت غیر مستقیم و احتمالا در قالب احداث واحد‌های مسکن اجتماعی و حمایتی باید در جست و جوی برنامه دولت برای مسکن روستایی باید بود.

البته همین اشاره غیر مستقیم هم در کنار تکمیل واحد‌های باقی مانده مسکن مهر و طرح‌های بازآفرینی شهری است که به دلیل توجهی که دولت به این دو مورد دارد، به نظر می‌رسد در عمل باز هم مسکن روستایی مورد بی مهری قرار خواهد گرفت.

* تأمین نیاز اساسی خانواده روستایی و محافظت در برابر بلایای طبیعی

مسکن روستایی یکی از اولویت‌های اساسی خانواده‌های روستایی است و تأمین آن نقش اساسی در توسعه روستایی دارد. با بهسازی و نوسازی واحد‌های مسکن روستایی کیفیت زندگی خانواده‌ها را بهبود می‌بخشد و این واحد‌ها را در حوادث غیرمترقبه نظیر زلزله و سیل محفوظ می‌دارد.

منطقی است دولت به‌جای اینکه بعد از حوادث طبیعی شاهد خسارت‌های غیر قابل جبران به خانواده‌ها باشد و هزینه‌های بیشتری برای احداث واحد‌های مسکونی روستاییان انجام دهد، پیش از وقوع آن اقدام کرده و تسهیلات لازم را در اختیار مردم قرار دهد.

*تشکیل صندوق احداث و نوسازی و بهسازی مسکن روستایی و شهری با استفاده از اقساط بازگشتی مسکن مهر

به نظر می‌رسد با توجه به سهم بالای واحد‌های غیرمقاوم روستایی که بیش از ۶۰ درصد گزارش شده است و همچنین عدم توجه دولت در سال‌های اخیر، ضروری است دولت در برنامه‌های آتی خود توجه ویژه‌ای به این مورد داشته باشد. یک پیشنهاد بسیار مناسب می‌تواند استفاده هوشمندانه از اقساط بازگشتی مسکن مهر باشد.

به همین منظور، دولت می‌تواند صندوقی قرض الحسنه با عنوان احداث، نوسازی و بهسازی مسکن روستایی و شهری در شهر‌های کوچک نزد بانک مسکن تشکیل دهد و تمام اقساط بازگشتی مسکن مهر را بلافاصله بعد از وصول به آن واریز و این منابع به عنوان سرمایه بانک مسکن منظور کند.

بدین ترتیب دولت این امکان را پیدا می‌کند تا سالانه تعداد قابل توجهی وام برای تولید و بهسازی و نوسازی واحد‌های مسکونی روستایی به روستاییان اختصاص دهد. ضمنا با توجه اینکه این تسهیلات از محل سرمایه بانک مسکن پرداخت می‌شود، الزامی به پرداخت ما به‌التفاوت نرخ ۴ درصد تا نرخ‌های مصوب شورای پول و اعتبار وجود نخواهد داشت.

در این صورت خط اعتباری مسکن مهر که برای تامین مسکن محرومان و اقشار متوسط به پایین ایجاد شده بود، همین مسیر را در آینده نیز ادامه خواهد داد.

از آنجایی که منابع این صندوق به صورت مداوم برای تولید مسکن استفاده می‌شود، می‌تواند نقش بسیار مهمی در رونق پایدار تولید مسکن و همچنین اشتغال ناشی از آن ایفا کند.